ဘဂၤလီနဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ အထိကရုန္း
ဦး ေဌးလြင္ဦး islammyanmar.com |
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေခတ္တစ္ခုကို ျဖတ္သန္းေနစဥ္မွာ ေစတနာနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူမ်ားကို အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေစမယ့္ပြဲ ရခိုင္ျပည္နယ္က စတင္ခဲ့တယ္။ ရခိုင္တစ္မ်ိဳးလံုး တစ္နယ္လံုး နာမည္ ပ်က္ရေတာ့တယ္။
ျပသနာက ရာဇ၀တ္မႈ၊ ဒီအမႈမ်ိဳးကို ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ ဒီတစ္မႈတည္း ျဖစ္ခဲ့တာ မဟုတ္၊ ျမန္မာ ႏုိင္ငံက ေထာင္ေတြထဲမွာၾကည့္လိုက္ရင္ မုဒိန္းမႈ၊ မုဒိန္းလူသတ္မႈ၊ မုဒိန္းလူသတ္ ပစၥည္းလုမႈ၊ မုဒိန္း လူသတ္ ပစၥည္းလု အေလာင္းေဖ်ာက္မႈ- အမ်ိဳးမ်ိဳးကို က်ဴးလြန္သူ အမ်ားစုဟာ လူ႔သဘာ၀ လူမ်ားစု ႀကီးထဲပဲ ျဖစ္တတ္တယ္။ လူမ်ားေတာ့ အမႈမ်ားတဲ့ သေဘာပါ။ ရာဇ၀တ္ေကာင္ကို ရာဇ၀တ္မႈအတိုင္း စီရင္တာကို ဘယ္သူကမွ မေက်မနပ္ မျဖစ္ခဲ့ဘူး၊ ရာဇ၀တ္ေကာင္တိုင္းကိုလည္း ဥပေဒအရ အေရးယူ ေထာင္ခ်ေနတာပဲ။ ဒါဟာ ျဖစ္ရိုးျဖစ္စဥ္ ကိစၥပါ။
ဒါေပမယ့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ထရံရြာက ရာဇ၀တ္မႈကို ဘာသာေရးအျဖစ္ ဖန္တီးလိုက္တာ ဘယ္ သူလဲ၊ မီဒီယာ လို႔ ေျပာၾကတယ္။ ဒီလို ဆိုရင္ မီဒီယာက- ေျပာလိုက္ယံုနဲ႔ လူေတြက လိုက္လုပ္ သလား- ဆိုတာ ေမးစရာ ျဖစ္လာျပန္တယ္။ မီဒီယာ- ဆိုတာ သတင္းထုတ္ျပန္တဲ့ အုပ္စုျဖစ္သလို၊ ျပသနာတစ္ခုကို မီးေလာင္ေစဘို႔ မီးစခ်ေပးတဲ့ အရာလည္း ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ နဂိုက ဓါတ္ခံ ေလာင္စာ မရွိရင္ ဘယ္ေလာက္ မီးရိႈ႔ရိႈ႔- ေလာင္ဘို႔ ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။
ရခိုင္နယ္မွာ--၊ ရခိုင္လို႔ ေခၚဆိုအပ္တဲ့ လူသားမ်ားက ရခိုင္ျပည္ရဲ႔ အလယ္ပိုင္းမွာ ေနတာမ်ားတယ္။ ေတာင္ပိုင္း သံတြဲက ဂြၿမိဳ႔ထိ ဗမာမ်ားေနတယ္။ (မွတ္ပံုတင္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လူမ်ိဳး ရခိုင္လို႔ ေရး သားရေပမယ့္ မိမိကိုယ္မိမိ ဗမာလို႔သာ ခံယူတယ္၊ ဗမာစကားကိုပဲ ေျပာဆုိတယ္၊ ရခိုင္မ်ားကို ဓါတ္ခံ သေဘာအားျဖင့္ ၿငိဳျငင္မႈရွိတယ္။)
ရခိုင္ျပည္ အလယ္ပိုင္း ေတာင္ကုတ္ကစ- ဘရံုကာ ကၽြန္းမ်ားထိ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား ေနထိုင္တယ္။ လူငယ္ အမ်ားစု အရက္ႀကိဳက္တယ္၊ ေသြးပူတတ္တယ္၊ ေသြးဆူတတ္တယ္၊- ရခိုင္ျပည္ေျမာက္ပိုင္း မွာ ရခုိင္အမည္ခံ ဘဂၤလီမ်ား ေနထိုင္တယ္။ ဒီလိုေျပာရင္ စစ္ေတြက ေမာင္းေတာထိ ရွိေနတဲ့ ရခိုင္ ဆိုသူမ်ားက ေဒါသျဖစ္မွာ ေသခ်ာတယ္။
လူဆိုတာ ဘာသာကို လိမ္လို႔ရမယ္၊ ရုပ္ရည္ကို လိမ္လို႔ မရဘူး၊ စစ္ေတြၿမိဳ႔ကို သြားၾကည့္လိုက္ပါ-၊ ရခိုင္လို႔ ေျပာေနသူေတြ ရာႏႈန္း ဘယ္ေလာက္က ရခိုင္ရုပ္ထြက္ပါသလဲ။ ကိုယ္ေတြ႔ေလ့လာၾကည့္ပါ။ လူနည္းစု တရုတ္ကျပားအနည္းအပါးက- အသားျဖဴတယ္-၊ ဗမာ-ရခိုင္ ရုပ္ျဖစ္တယ္။ က်န္ရခိုင္ လို႔ ဆိုသူမ်ားက အသားမဲတယ္၊ အသားညိဳတယ္၊ ႏွာေခါင္းခၽြန္တယ္- ခပ္ၾကမ္းၾကမ္းေျပာရရင္ အားလံုး ကုလားခ်ည္းပါပဲ။ သူတို႔ေျပာေနတဲ့ ရခိုင္စကားဆိုတာလည္း- စင္စစ္ရခိုင္စကား မဟုတ္ပါ။ ကုလားသံ ကုလားေလယူေလသိမ္းနဲ႔ ေျပာေနတဲ့ ရခိုင္စကားသာ ျဖစ္သာ ျဖစ္တယ္။ ၿခံဳေျပာရင္ (အင္မတန္ လူနည္းစုေလး ေလာက္ပဲ ရခိုင္အစစ္ ရွိႏုိင္တယ္။)
ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း အေနနီး- ေဒသခ်င္းစပ္ေနပါလွ်က္ သူတို႔က ဘာျဖစ္လို႔ ရုပ္ေရာ၊ စကားသံေရာ လံုး၀နီးပါး မတူညီေအာင္ ကြာျခားေနပါသလဲ။ လူမ်ိဳးဆိုတာ ဇာတိေဖ်ာက္လို႔ မရပါ။ ရမ္းၿဗဲကၽြန္းနဲ႔ မိုင္ ေပါင္းမ်ားစြာ ကြာျခားၿပီး- ဆက္စပ္မႈ လံုး၀ မရွိတဲ့ ဧရာ၀တီတိုင္း ဖ်ာပံု ေဒသရွိ ရခိုင္မ်ားကို ၾကည့္ပါ။ သူတို႔ေတြက စကားေရာ၊ ရုပ္ပါ ရခိုင္အစစ္မ်ားနဲ႔ တူညီေနပါတယ္။ ဆင္ေနပါတယ္။
တစ္ကယ္ေတာ့စစ္ေတြေဒသ အပါအ၀င္ ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္း ရခိုင္အမည္ခံမ်ားက ဘဂၤလီကုလားမ်ား သာ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ- ရုပ္ရည္ေရာ၊ အက်င့္စရိုက္ေရာ၊ အသံေရာက သက္ေသျဖစ္ေနပါတယ္။ “ငါ စစ္ေတြမွာ ေကာလိပ္တက္ေတာ့၊ အစၥလာမ္သာသနာကို လက္ခံလို႔ ငါ့ကို ကုလားလို႔ ေျပာသူ တစ္ခ်ိဳ႔ ရွိတယ္။ ငါက “ငါကုလားလား၊ မင္းကုလားလား- မင္းရုပ္ကိုမင္း မွန္မွာ ျပန္ၾကည့္လိုက္ပါ” ေျပာေတာ့- ေနာက္ပိုင္း အသံေတြ ပိတ္သြားတယ္။ အခုလည္း- စစ္ေတြ ရခိုင္မ်ားကို ကိုယ့္ရုပ္ကိုယ္ မွန္ေထာင္ ၾကည့္ခိုင္းလိုက္ပါ။ ဒါေလာက္ လက္ေတြ႔- သက္ေသ ခိုင္လံုတဲ့ အခ်က္မရွိႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဒါမွ မဟုတ္ ျမန္မာႏိုင္ငံက မီဒီယာ ဆိုသူေတြ စစ္ေတြၿမိဳ႔ကို သြားေရာက္ၿပီး- အားမနာတမ္း မွတ္တမ္းတင္ခိုင္း ၾကည့္လိုက္ပါ။ ၿမိဳ၊ ခမီြး၊ သက္၊ ခ်င္းနဲ႔ တရုတ္ကျပားေတြကို ဓါတ္ပံုရိုက္ယူလာၿပီး- စစ္ေတြ ရခိုင္လို႔ ေျပာရင္ေတာ့- တစ္မ်ိဳးေပါ့ေလ။
တိုင္းရင္းသားမ်ားက ရိုးတယ္ သူ႔လယ္နဲ႔သူ၊ သူ႔ေတာင္ယာနဲ႔သူ၊ သူေခ်ာင္းနဲ႔သူ ရွာေဖြစားေသာက္ ေန ထုိင္တာမ်ားတယ္။ အာဏာရယူနည္းကို သတိမရသူမ်ားတယ္။ ျမန္မာျပည္မမွာ တရုတ္မ်ား၀င္လာၿပီး အာဏာရေအာင္ယူတတ္သလို၊ ရခိုင္ျပည္မွာလည္း ဘဂၤလီမ်ား၀င္လာၿပီး အာဏာရေအာင္ ဖန္တီး တတ္တယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႔ အာဏာအရွိဆံုး ရာထူး- ျပည္နယ္ေကာင္စီ ဥကၠဌ အျဖစ္ ဘဂၤလား သား စစ္စစ္ ဗိုလ္မႈးေက်ာ္ေမာင္ ေနရာယူသြားတာကိုပဲ ၾကည့္ပါ။ (ပါတီေကာင္စီေခတ္ ကုန္သြားေပမယ့္ သမိုင္းက ဖ်က္လို႔ မပ်က္ေသးဘူး၊) သူေကာင္စီ ျပည္နယ္ေကာင္စီ ဥကၠဌျဖစ္ဘို႔ သူ႔နယ္မွာ သူ႔ကို ေထာက္ခံတဲ့ ဘဂၤလီ ဘယ္ေလာက္မ်ားသလဲ ဆင္ျခင္ၾကည့္ပါ။ (တုိင္းရင္းသား ရခိုင္ေတြက အ ေနာက္ သားကို မၾကည္ျဖဴဘူးဆိုတာလည္း ထည့္တြက္ပါ။)
ဘဂၤလီရခိုင္မ်ားက စစ္ေတြရွိ တရုတ္ကျပားမ်ားကို ေပါင္းထားတယ္၊ ႏိုင္ငံျခားသား အတူတူပဲေလ။ ဗုဒၶဘာသာကို အေၾကာင္းျပၿပီး ေပါင္းလိုက္တယ္။ က်န္တုိင္းရင္းသားမ်ားကို ဘာသာေရးနဲ႔ မိႈင္းတိုက္ လိုက္တယ္။ အာဏာရွိ ပိုက္ဆံရွိတဲ့ လူေတြက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေဆာက္ေပးတယ္၊ ေစတီပုတိုး တည္ ေပးတယ္။- တုိင္းရင္းသားမ်ားက ေက်နပ္ေနေတာ့တယ္။
ဒီကတစ္ဆင့္ ရခိုင္တစ္ျပည္နယ္လံုးကို လႊမ္းမိုးႏိုင္ဘို႔-၊ ဗုဒၶဘာသာမ်ားတဲ့ အရပ္ေတြမွာ လူေမြးခဲ့ တယ္။ အဓိက သူတို႔ရသြားတဲ့ နယ္က ေတာင္ကုတ္လို႔ ဆုိႏိုင္တယ္။ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႔က သမိုင္းစဥ္ တစ္ေလွ်ာက္ ဘာျပသနာမွ မရွိခဲ့ဘူး။ ၁၉၈၂ ေက်ာ္ေလာက္မွ တရုတ္ကျပား ေက်ာက္ေတာင္ ဆိုတဲ့ လူတစ္ဦးကို ဘဂၤလီရခိုင္မ်ားက ေမြးလို႔ရခဲ့တယ္။ ေက်ာက္ေတာင္ဟာ ေန႔ခ်င္း၊ ညခ်င္း ခ်မ္းသာလာ တယ္၊ ခ်မ္းသာလာေတာ့ ၾသဇာရွိလာတယ္။ တိုင္းရင္းသား မဟုတ္ေတာ့ ေဒသကို မညႇာ၊ ေဒသတြင္း ထြက္သမွ် သယံဇာတမ်ားကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကို ေမွာင္ခို အႀကီးအက်ယ္ လုပ္ခဲ့တယ္။ ဟိုမွာ သူ႔ရဲ႔ ဆရာသမား ဘဂၤလီရခိုင္ေတြ ကူညီေနတာကိုး။ ဒီလိုနဲ႔ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႔မွာ မြတ္စလင္မုန္းတီးေရး ကို စတင္မ်ိဳးေစ့ခ်ခဲ့တယ္။-
အခုလည္း ေက်ာက္ထရံက ရာဇ၀တ္မႈ တစ္ခုကို ေက်ာက္ေတာင္ရဲ႔ မ်ိဳးေစ့မ်ားက ထပ္ဆင့္ ေဖါက္ခြဲ ေပးလိုက္တယ္။ အဲ့ဒီ အတြက္ က်ဴးေက်ာ္သူ ဘဂၤလီရခိုင္မ်ားက ေနာက္ကေလာင္စာ ထည့္ၿပီးသား ျဖစ္ေနတယ္။- ဒီျပသနာကို အေၾကာင္းျပၿပီး စစ္ေတြမွာ အႀကီးအက်ယ္ ပံုႀကီးခ်ဲ႔လိုက္တယ္။ က်န္ေဒ သမ်ား (ဥပမာ- ေမာင္းေတာ)က ေသြးဆူတံုးခဏ ျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္၊ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း ျပန္ၿငိမ္းသြားႏိုင္ၿပီး- စစ္ေတြမွာ ဘာေၾကာင့္ မၿငိမ္းႏုိင္သလဲ- ဆိုတာက သက္ေသျဖစ္ေနတယ္။
သူတို႔က သူတို႔သမိုင္းကို ေဖ်ာက္ၿပီး ရခိုင္အျဖစ္ခံယူ-၊ တစ္ကယ့္တုိင္းရင္းသား အစစ္ျဖစ္တဲ့ မြတ္စလင္ မ်ားကို ခပ္တည္တည္နဲ႔ ေမာင္းထုတ္ဘို႔ ႀကိဳးစားျခင္း ျဖစ္တယ္။ ဒီအျဖစ္က ႏိုင္ငံအတြင္း က်ဴးေက်ာ္ျခင္းသာ မက၊ နယ္ေျမကိုပဲ လုယူျခင္း ျဖစ္ေနတယ္။
ဘဂၤလီမ်ားဟာ တစ္ျခားတစ္ဘက္မွာ ျပည္ပအင္အားစုေတြကို ေနာက္ကြယ္က ပ့ံပိုးၿပီး ႏိုင္ငံခြဲထြက္ ေရးကိုပါ လႈံ႔ေဆာ္ေပးေနတယ္။ ဒီလိုလႈံ႔ေဆာ္တာမွာ ရည္ရြယ္ခ်က္ ၂ ခုရွိတယ္။ (၁)က ရခိုင္ဗုဒၶ ဘာသာေတြအၾကား- ဗမာကိုမုန္းၿပီး ညီၫြတ္လာေအာင္- သူတို႔ ဘဂၤလီဗုဒၶဘာသာမ်ားကို အားကိုး လာေအာင္ ျဖစ္တယ္။ (၂)က သူတို႔ကိုယ္ ဘဂၤလီလို႔ လူထုက မျမင္ေလေအာင္ မြတ္စလင္ေတြကို ဘဂၤလီေတြလို႔ ပံုေအာထိုးခ်ထားႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္တယ္။
ဒီျဖစ္စဥ္အားလံုးကို ျပန္ၾကည့္ရင္ ငါတို႔ တုိင္းရင္းသား ရခိုင္ေတြေရာ၊ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးပါ- တရုတ္ ကျပားမ်ားနဲ႔ ဘဂၤလီရခိုင္တို႔ရဲ႔ ၀ါဒျဖန္႔မႈေအာက္မွာ အႀကီးအက်ယ္ခံလိုက္ရတယ္ ဆိုတာပါ။ ရခိုင္ စစ္စစ္ တုိင္းရင္းသားမ်ားနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားကို ခုတံုးလုပ္ၿပီး- ဘဂၤလီမ်ားက ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ျပသနာရွာတဲ့ ပြဲသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရခိုင္အေရးအခင္းဟာ ဘဂၤလီနဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ရဲ႔ အထိက ရုန္းလို႔ မွတ္တမ္းတင္ရမွာပါ။
(ဒါေတြကို ေဖၚထုတ္လို႔ ငါ့ကို ဆဲခ်င္ဆဲပါေစ၊ သတ္ခ်င္သတ္ပါေစ၊ ငါ ကရုစိုက္မွာ မဟုတ္ပါ။ တစ္ ကယ့္ term ၀င္ လက္ေတြ႔ ဘယ္သူနဲ႔မဆို ေဆြးေႏြးႏိုင္ေၾကာင္း အာမခံပါတယ္။- တုိင္းရင္းသားစစ္စစ္ ရခိုင္မ်ား၊ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုခ်စ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား၊ အမွန္တစ္ကယ္ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူအခြင့္အေရးကို လူလိုသားမ်ား၊ တစ္ကယ့္သမုိင္းအမွန္ကို ေဖၚထုတ္လိုတဲ့ ျဖဴစင္တဲ့သမိုင္းပညာရွင္မ်ား အတြက္ အေထာက္အပ့့ံျဖစ္ေစဘို႔ပဲ ရည္ရြယ္ပါတယ္။ ငါေရးတဲ့ သမိုင္း မွန္ကန္ေၾကာင္း အခ်ိန္ကာလတစ္ခုမွာ အေျဖေပၚလာမွာပါ။)
ေဌးလြင္ဦး
should write more detailed differences between Bengali and Rakhine Buddist. regards
သိပ္မွန္တာပဲ။ ဒီေကာင္ဘဂၤလီကုလား(ရခုိင္လူမ်ဳိးအေယာင္ေဆာင္)ေတြက လူပါး၀ေနၾကတာ။ တုိင္းရင္းသား ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြက မိႈင္းတုိက္ခံလုိက္ရတာ။ ငါ့သူငယ္ခ်င္းေတြလည္း ရခုိင္မွာအမ်ားႀကီးရိွတာပဲ။ သူတုိ႕က ဒီေလာက္မမုိက္ရုိင္းၾကဘူး။ မုဒိန္းမႈတစ္ခုတည္းအတြက္ မုဒိန္းမႈေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာကုိ ျပဳက်င့္ေနတာ၊ ေတာ္ေတာ္ဆုိးတာပဲ။
ရခုိင္ဆုိရင္ ေတာ္ေတာ္ေၾကာက္လာၿပီ။
အညာေရာက္ေတာ့အညာသားေတြက သူတို႔ ကဗမာ တဲ့. က်န္တဲ့သူေတြကုိ ေတာ့ ဗမာမဟုတ္တဲ့ ေအာက္သားေတြလို႔ ေခၚတယ္.ထားဝယ္သားကလည္း သူတုိ႔ကုိသူတို႔ ဗမာ အစစ္လို႔ ေခၚၿပီး က်န္တဲ့သူေတြကို ပုဂံ လို႔ ေခၚျပန္တယ္. တခ်ိဳ႕ဆုိ ကုလားျဖဴေတြကုိ ဘုိ လို႔ ေခၚၿပီးသမီးရွင္န႔ဲ အရွဳးအမွုး ေပးစားဖုိ႔ လုပ္တယ္. ဒီဗမာအတင္းကို ျဖစ္ခ်င္ေနၾကတာဘာလုိ႔ လည္း မသိဘူး.ေျပာသူေတြက သူ႔ အဘုိးရဲ႕ အဘိုးကိုသိလားဆုိ သိမွာလည္း မဟုတ္ဘူး. ဒါလည္း သူကုိ သူ ဗမာဘဲ. အေမရိက ေရာက္ဗမာျပည္ကလူေတြက ေတာ့ ဗမာလုိ႔ ေခၚခံရမွာေတာင္ေတာ္ေတာ္ရွက္ေနၾကတယ္.. အရည္အခ်င္းမရွိ သမိုင္းစြဲ ေမာင္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြက လည္း ရွဳးခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနတယ္. ဒီမုိကေရစီ အတြက္ အႏွစ္နာခံခဲ့ပါတယ္. ဒါေပမဲ့လူေတြရဲ႕ လြတ္လပ္စြာကုိးကြယ္ခြင့္ကို ေတာ့ ဘဝင္မက်ဘူးဆုိ တာ သိသာပါတယ္။ အေမရိက မွာ ႏိုင္ငံသားဥပေဒဆိုတာကုိ မေလ့လာဘဲ ေလွ်ာက္ေျပာႏုိင္းယွဥ္ျပေနတယ္. မြတ္စလင္ကို ကုလားလုိ႔ ေခၚခ်င္တုိင္းေခၚလုိ႔လည္း မရပါဘူး ဘာလုိ႔လည္း ဆုိေတာ့ ေျပာတဲ့သူေတြက ကုလားရုပ္ေပါက္ေနၿပီး အေျပာခံရတဲ့သူက ကုလား ရုပ္မွ မေပါက္ဘဲ. တကယ္လုိ႔ မြတ္စလင္ကုိ ကုလား လို႔ ေခၚခ်င္ရင္ေတာ့ မြတ္စလင္ေတြအားလုံးကုလားရုပ္ေပါက္ၿပီး အသားမဲေနမွျဖစ္မယ္. ဒါလည္း မျဖစ္ႏိုင္ဘူး ဒါေပမဲ့ ဗမာ မြတ္စလင္ကုိ ေတာ့ ကုလားလို႔ ေခၚရင္ျဖစ္ႏုိင္တယ္.. ရုပ္ကကုလား ရုပ္ေတြျဖစ္ေနတာကိုး.. ဒါေပမဲ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြကိုအားလုံးကို ေတာ့ ဘာသာေရးကို အေျခခံၿပီး ဗမာလုိ႔ လူမ်ိဳးတုိင္းကုိ လိုက္ေခၚလုိ႔မရဘူး.. မြန္ကလည္း သူကို ဗမာလို႔ အေခၚမခံႏိုင္ဘူး. ဒီအေျပာအဆုိေတြနဲ႔ လုပ္ပုံေတြက ကိုဘာသာကုိ နားမလည္သလို သူမ်ားဘာသာအေၾကာင္းလည္း နားမလည္သူမ်ားသာျဖစ္တယ္. လူဆိုတာ ကြ်န္ေတာ့ ကုလားျဖစ္ခ်င္ပါတယ္. တရုပ္ျဖစ္ခ်င္ပါတယ္ ဗမာျဖစ္ခ်င္ပါတယ္ဆုိၿပီး လုပ္လုိ႔ ရတာမဟုတ္ပါဘူး.. အဲေတာ့ အေရွ႕႔ကိုသြားမွာလား အေနာက္ကုိ သြားမွာလား.. အမ်ားစု ဘာသာဝင္ေတြဟာ မိရုိးဖလာကုိ instant လက္ခံၿပီး ျဖစ္လာၾကတာ.. ဒါေပမဲ့ တုိင္းျပည္ႀကီၿငိမ္းခ်မ္းဖုိ႔ကေတာ့ တေယာက္နဲ႔တေယာက္တန္ဖုိးထားဆက္ဆံဖုိ႔ေတာ့လုိတယ္.. ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏုိင္ငံသားဥပေဒကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္းထုတ္ေပးဖုိ႔ နဲ႔ မရွိေသးရင္လည္း ေရးဆြဲဖုိ႔လိုတယ္.. ဦႏုလက္ထက္က ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဗုဒၶဘာသာႏုိင္ငံလုိ႔ ေက်ညာၿပီ တုိင္းျပည္ႀကီးလည္းျပိဳခဲ့ၿပီးၿပီ.. အခုလည္း မြတ္စလင္မို႔လို႔ တုိင္းရင္းသားမဟုတ္ဆုိရင္.. ေသၾကဦးမယ္..တဘက္ဘက္က အျပတ္ႏိုင္မလားဆုိလည္းႏုိင္မွာမဟုတ္ဘူး.ျမန္မာႏိုင္ငံမွာျဖစ္ေနတဲ့ ျပသနာက သမုိင္းကို ကုိ လုိတဲ့ေနရာက ေျပာတာဘဲ..ေနာက္အဲဒီသမုိင္းကို အေသကုိင္ထားလုိက္တယ္. အေရွ႕ဆက္မသြားေတာ့ဘူး. ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ျပသနာက ကုိယ္ကုိယ္ကုိ ဗမာ .. ဗမာ လို႔ ေအာ္ၿပီးသက္ေသလည္းမျပႏုိင္ဘဲ.. ဘာသာေရး အေျခခံၿပီး ေအာ္ေနတာ. ဦးေနဝင္း ဦး စန္းယုတုိ႔လည္း ဗမာဘဲလား. အခုက ငါတုိ႔ႏုိင္ငံဆုိၿပီး ျဖစ္ေနတာမဟုတ္ဘူး..ငါတုိ႔ ကအမ်ားစု လုပ္ခ်င္တာလုပ္မယ္ဆုိၿပီး ျဖစ္ေနတာ.. အဲဒါ ျပသနာရွိတယ္.. ကုိႏုိမ္႔ကြက္မဲ့သူရဲ႕ အေနာက္ကုိလညး္ ၾကည့္ဦး. ျပသနာရွိတယ္. ေနရာပါေပ်ာက္သြားမယ္.ေအာ္ေနတာေတာ့ ဒီမုိကေရစီ..ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံေတြကို သေဘာက်ၿပီး လုပ္ေန ေျပာေနတာက ခ်ိဳမွိဳင္မိွဳင္။။ ေလာေလာဆယ္ဆယ္ကို ၈၈ အေရး အခင္းကိုဘဲၾကည့္.. ဒီလူေတြအတူဘဲလုပ္လာၾကတယ္.. ရခုိင္ကိစၥလည္းျဖစ္လာေရာ ဇာတိကျပလာေရာ.. ဗုုဒၶဘာသာႏုိင္ငံတည္ေထာင္ဖုိ႔ လုပ္ၾကတာမဟုတ္ဘူး.. ဒီမုိကေရစီ ရဖုိ႔ေပးဆပ္ခဲ့ၾကတာ..အခုလည္း ဒါက စစ္တပ္လက္ခ်က္.. ေဒၚေအာင္ဆန္စုၾကည္ ဆုေတြယူ.. ႏုိင္ငံတကာသြား ဘာမွ သူအေၾကာင္းကို ႏုိင္ငံေတာ္သတင္းစာမွာမပါဘူး. ရခုိင္အေၾကာင္းေတာ့ပါတယ္.. အဲေတာ့အခု အစုိးရကလည္း စစ္တပ္ရဲ႕လက္ပါးေစဘဲ..ဒီ့ျမန္မာႏုိင္ငံရွိမြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံသားအခြင့္အေရးကို ့ျမန္မာႏုိင္ငံရွိဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြကေတာင္ လူေတြရပ္လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ႏုိင္ခြင့္ဆုိတဲ့ လူ အခြင့္အေရးအတြက္ ဝင္စြက္ေတာင္းဆုိေပးရမွာလည္း သမိုင္းေပးတာဝန္ဘဲ..
မင္းကမုတ္ဆိပ္ပါးသိုင္းရိတ္ မီးေကာင္းေကာင္းထိုးရိုက္ထားတဲ႔ ဓါတ္ပံုေလးျပျပီး ကုလားမဟုတ္ပါဘူး တိုင္းရင္းသားအစၥလာမ္ပါ လာမလုပ္နဲ႔ အစၥလာမ္ကုလားမကို တရုတ္ကမုဒိန္းက်င္႔ျပီး ေမြးလာတဲ႔ရုပ္နဲ႔ စကားေတြကိုေဝွ႔လည္ေၾကာင္ပတ္ေျပာ ရခိုင္မူဆလင္ ဟုတ္လား အခုမွၾကားဘူးပါတယ္ကြာ တကယ္ေျပာရရင္ မင္းတို႔ပါးစပ္က ဖါသယ္မပါးစပ္ထက္ဆိုးတယ္သိလား ရမယ္ဆို အကုန္လုပ္တာ ဗမာမူဆလင္ဆိုျပီး ဝါဒျဖန္႔ အဲဒီလို သေႏၶယုတ္ အက်င္႔ေအာက္တန္းက်လို႔ မူဆလင္ကုလားဘဝ ျဖစ္ေနတာသိလား ဘယ္ျမန္မာ၊ရခိုင္မွ မင္းတို႔ဘာသာဝါဒကို မယံုၾကည္မကိုးကြယ္ဘူး မင္းတို႔လို သူမ်ားလည္လွီးသတ္ျဖတ္တာ အမွန္အေကာင္းထင္ လူလိုအသိတရားမရိွတဲ႔ တိရိစာၦန္ထက္ေအာက္တန္းက်တဲ႔ အယူဝါဒကိုကိုးကြယ္ေနၾကတာ ၾကံဳတုန္းေျပာလိုက္မယ္ မင္းတို႔ မိုဟာမတ္ဆိုတာ ဘယ္လိုေကာင္လဲဆိုတာ ေသခ်ာသိလား မိန္းမဆိုရင္ အပ်ဳိအအိုမေရွာင္ အ၇ြယ္မေရာက္ေသးတဲ႔ ကေလးေတာင္ မုဒိန္းက်င္႔လူသတ္တဲ႔ေကာင္ အတင္းအဓမၼ မိႈင္းတိုက္သြတ္သြင္း ယံုၾကည္ခိုင္းတဲ႔ ေအာက္တန္းက်တဲ႔ဘာသာဟာ မင္းတို႔ကိုးကြယ္တဲ႔ အစၥလာမ္တစ္ခုပဲရိွတယ္ ကိုယ္႔ဘာသာဝင္မဟုုတ္သူေတြကို ေနာက္ဆုံးတေန႔ ေခါင္းျဖတ္စီရင္ပစ္ရမယ္လို႔ လမ္းညြန္ထားကတည္းက ျငိမ္းခ်မ္းတဲ႔ဘာသာလားကြ တကယ္ေတာ႔ ဘာသာေရးအမည္ခံ မိႈ္င္းတိုက္ဖိႏွိပ္႔ အတင္းယံုၾကည္ခိုင္းတဲ႔ မုဒိန္းက်င္႔လူသတ္တဲ႔ တိရိစာၦအယူဝါဆိုတာ ရွင္းေနျပီပဲ အဲဒီလို ေအာက္တန္းက်တဲ႔အက်င္႔စရိုက္ ယုတ္မာတဲ႔သေႏၶေတြရိွလို႔ မင္းတို႔ေစာက္က်င္႔ေတြကို ျမင္လို႔သိလို႔ ဒီေန႔မင္းတို႔လို အစၥလာမ္မူဆလင္ ရုိဟင္ဂ်ာကုလားေတြကို ဘယ္နိုင္ငံ ဘယ္လူမ်ဳိးကမွလက္မခံတာ နားလည္ဖိုပေကာင္းတယ္ ဟုတ္ပလား
ဘယ္ပါဒစပ္ေပါက္ကမွန္တယ္ မွားတယ္ ဆိုတာထက္ ရခိုင္သမိုင္းသုေသသီ ဘုန္းၾကီးတစ္ပါးရဲ့ ေျဖရွင္းခ်က္ကိုေတာ့ သေဘာကကို်တယ္ ဒါေပမဲ့ ဘာသာတူရင္ ညီအကိုဆိုတဲ့ ဝါဒကို လက္မခံပါဘူး ကိုေဌးလြင္ဦး ခင္ဗ်ားသံတြဲသား အစၥလမ္ဘာသာဝင္ နိုင္ငံသားရျပီး ေက်ာင္းဆရာလုပ္လာတယ္ဆိုတာ လက္ခံတယ္ နိုင္ငံသားျဖစ္ရင္ နိုင္ငံရဲ့ ဥပေဒကို ေလးစားရမယ္ အစၥလမ္ျဖစ္လို ့ဘာသာတူကိုလက္ခံရမယ္ဆိုတဲ့ ခင္ဗ်ားတို ့ညီအကို နွစ္ေယာက္စလုံးရဲ့ အေတြးအေခၚ က နိုင္ငံေရးနယ္ထဲေတာ့ ဝင္လို မရဘာဘူး ခင္ဗ်ာတို႕ညီအကိုႏွစ္ေယာက္စလုံး လူမွဳ႕ဆက္ဆံေရးေကာင္းတယ္ ဆိုတာ ကိုသက္လြင္ဦးနဲ့ ေျပာခဲ့တဲ့စကားအရသိရတယ္ ဒါေပမဲ့ အေျခအေနေပးရင္ အစၥလမ္ဘာသာေရးတရားေဟာတာကတာ့ ေတာ္ေတာ္ဆိုးတယ္ ဗ်ာ ၁၉၉၃ ဗူသီးေတာင္ေမာင္ေတာ ေဒသမွာ ၂ လခြဲေလာက္ေနဘူတယ္ ရခိုင္ေတြက လူညီရင္ အာက်ယ္တယ္ ဆိုတာသိတယ္ အဲဒီေဒသမွာ လူသတ္မွူ႕က ဗမာတျပည္လုံးျဖစ္ေနတာထက္မ်ားတယ္ဆိုတာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ပယ္ပယ္ကလူတိုင္းသိတယ္ လက္ရဲဇက္ရဲတာကေတာ့ဆိုးတယ္ဗ်ာ ျဖစ္ေစျခင္တဲ့ဆႏၵရွိရင္ ပူေပါင္းအေျဖရွာတဲ့နည္းလမ္းကိုေရြးေစခ်င္တယ္ အမွန္ေပါဘိုအတြက္ အႏွစ္နာေတာ့ခံရမွာေပါ့ လူသားျဖစ္မွဳ႕ကိုေတာ့ လူတိုင္းလိုလားပါတယ္
It is very very good article .you should write like this real history .i also hear dr.aye maung (rndp)also bound at ban gala desk. So he also rakhine-bang ale
အင္း... .ျပည္တြင္းက စေကာေလာက္မွ ေဇာက္မနက္တဲ့ ေကာင္ေတြက မ်က္ေမႊးတဆံုး ဥာဏ္တံုးတံုး နဲ ့ နိဳင္ငံေရး အျမတ္ထုတ္ မင္းသားၾကီး မလုပ္ရလို ့ ျပသနာလုပ္ဖို ့...မီးေမႊး ေပး..။ ျပည္ပက အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ လူမွဳေရးအဖြဲ ့အစည္း နံမည္ခံျပီး နိဳင္ငံတကာမွာ ဆရာၾကီး လိုက္လုပ္ေနသူ မေအေပးနိဳင္ငံျခားသား ေတြက ခ်မ္းသာတဲ့ မူဆလင္နိဳင္ငံေတြထံမွာ အမွတ္ယူ- နံမည္ေကာင္းယူ- အလွဴေငြမ်ားမ်ား ေတာင္းရဖို ့ ဘာသာေရး အဓိကရုန္း ပံုစံနဲ ့ မီးေလာင္ရာ ေလပင့္ေပး.....။. ေကာင္းတယ္ေဟ့ လုပ္ၾကစမ္း - နဂိုရ္က အဖတ္ဆည္ မရတဲ့ နံမည္- မေန ့တေန ့ကမွ (ဘဘေျပာင္ နဲ ့အေမစု တို ့ ေၾကာင့္ ) တက္မလို ့ က်န္ကာရွိေသး .... ေသြးထြက္သံယို နဲ ့ ေျမာင္းထဲ ျပန္ေရာက္ သြားျပန္ျပီ ။ ျမန္မာေတြ နံမည္ပ်က္တာပဲ အဖတ္တင္ျပီး ... အဲဒီ တရားမဝင္ခိုး ကူးလာတဲ့ ဘဂၤလီေတြ တေယာက္ေျပးရင္ ၁ဝ ေယာက္ ျပန္ တရားဝင္လက္ခံရလိမ့္မယ္။..... အရင္ကလဲ ျဖစ္ဖူး ခဲ့ျပီးျပီ ... မမွတ္ ၾကေသးဘူးလား။....... ဘယ္နွစ္တံုးကုန္မွ သိၾကမွာလဲ။
Burma has to learn a lot. Burma has to be educated. Difference is strength & diversity is power because different people has different talent. Burma needs diversity to be prosperous & developed. Burma should realize that because of these kind of stupid mentality the country has been going backward while neighbor countries are becoming richer & more peaceful. You don't need to look far you can see it even here in comment section by reading their words. It shows their standard. You have right to agree or not to agree. But you should not attack other. I salute you U Htay Lwin Oo. Keep on doing your good work. Truth must prevail. Burma needs right & good people no matter what race you are & what religion you believe in.
Ko Htay Lwin Oo.Realy your honest and great ..... keep it up.
Thanks you so much...
your great and real history..........
Ko Htay Lwin Oo. thanks you so much
your real article history..
ရခုိင္နဲ႕ ကုလား တူတယ္ဆုိတာ ဒီ ေခြးသူေတာင္းစားေျပာမွ ၾကားဖူးတာ။ ဘာမွ ၾကည္႕မေနနဲ႕။ မင္းရုပ္ မင္း မွန္မွာျပန္ၾကည္႕။ မင္း ကိုၾကည္႕ရတာ စစ္ေတြ တကၠသိုလ္မွာ ေမးခြန္းေဖာက္ေအာင္လာျပီး အားသေရြ႕ မသိတ္ (ဗလီ) ပဲ သြားတက္ေနပံုရတယ္။ မင္းတုိ႕ ဘဂၤလီကုလားေတြကို ျမန္မာျပည္က ဘဂၤလီ မဟုတ္သူတုိင္းက ၀က္လီးစြပ္ျပီး လုိးဘုိ႕ ေစာင္႕ေနၾကတယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ မင္းတုိ႕ သံတြဲတုိ႕...ဂြတုိ႕က ဘဂၤလီေတြကိုလဲ ၀က္လီးနဲ႕ ေစာက္ခြက္ကို ျဖတ္ရုိက္ပစ္ၾကမွာ။ မင္းတုိ႕ ေစာက္ကုလားေတြကို ဘယ္ေကာင္က ျမင္ႏုိင္လုိ႕တုန္း။