သတင္းအေမွာင္ခ်မွဳေႀကာင့္ ရခိုင္ေဒသတြင္ လူေသႏွဳန္း ပိုမ်ားႏိုင္
MMSY
ဂြ်န္ ၂၅၊ ၂၀၁၂
Photo-AFP
ရခုိင္ျပည္နယ္အေရးအခင္းတြင္ လူေသလူေပ်ာက္ရာခိုင္ႏွဳန္း အဆမတန္ ပိုမ်ားႏိုင္ေႀကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္သတင္းရပ္ကြက္မ်ားမွေပးပို ့ေသာ အခ်က္အ လက္မ်ားအရသိရွိရသည္။ တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ အသက္ဆံုးရွံဳးသူအေရအတြက္ ၅၀ ေက်ာ္ဟုဆိုေသာ္လည္း မြတ္စလင္မ္ဖက္မွ ေသဆံုးမွဳ ပိုမ်ားလ်က္ရွိသည္။
ဇြန္လ ၁၈ ရက္ေန ့ရက္စြဲျဖင့္ လြတ္ေတာ္အမတ္ ဦးေရြေမာင္ထံသို ့ မြတ္စလင္မ္ကိုယ္စားလွယ္ေပးပို ့ေသာစာတြင္ ဇြန္လ ၉ ရက္ေန ့မွ ၁၈ ရက္ေန ့အ တြင္း စုစည္းရရွိေသာစာရင္းအရ မြတ္စလင္မ္ေသဆံုးသူ ၁၅၉ ဦး၊ ေပ်ာက္ဆံုးေနသူ ၁၂၄၀ဦး၊ ဓားႏွင့္ က်ည္ဆံေႀကာင့္ဒဏ္ရာရရွိသူ ၈၀၀ ဦးႏွင့္ ဒုကၡသည္ ၉၄၆၁၃ ဦးရွိသည္။ ထိုစာရင္းမွာ စစ္ေတြတ၀ိုက္တြင္သာျဖစ္ျပီး ျပည္နယ္တခုလံုးတြင္ ပိုမိုမ်ားျပားႏိုင္သည္။
သတင္းအေမွာင္ခ်ထားမွဳမ်ားေႀကာင့္ မြတ္စလင္မ္ ေသဆံုးမွဳသတင္းအမွန္ ရရွိရန္မလြယ္ကူေပ။ မြတ္စလင္မ္မ်ားေနထိုင္သည့္ ေနရာအမ်ားအျပားသုိ ့ သတင္းေထာက္တိုင္းကို ေပးမသြားေၾကာင္း၊ လူမွဳေရးအဖြဲ ့အစည္းမ်ားအား လံုး၀ေပးမသြားေႀကာင္း ရခိုင္ေဒသသို ့ေရာက္ရွိေနသည့္ အလြတ္တန္း သတင္းေထာက္တဦး ထံမွသိရသည္။
နစကႏွင့္ လံုထိန္းမ်ားသည္ အိမ္တြင္း၀င္ေရာက္ပစ္ခတ္ျပီး အေလာင္းမ်ားေဖ်ာက္လ်က္ရွိေႀကာင္း၊ အိမ္ႏွင့္ ပလီမ်ားအတြင္း လူမ်ားအား ေလွာင္ပိတ္ သြင္းကာ မီးရွိဳ ့မွဳမ်ားလုပ္လ်က္ရွိေႀကာင္း၊ အိမ္မ်ားမီးရွိဳ ့သျဖင့္ စာရြက္စာတမ္းမ်ား မီးထဲပါသြားရာ သက္ေသအေထာက္အထားမျပႏိုင္ေတာ့သည့္ မိသားစုမ်ားအား တဖက္မွ ခိုး၀င္လာသူမ်ားအျဖစ္ ဖမ္းဆီးလ်က္ရွိေႀကာင္း သိရသည္။
ဘန္ေကာက္ျမိဳ ့တြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနျပီး စစ္ေတြတြင္ မိသားစုရွိေသာ ကိုေမာင္၀င္း က “စစ္ေတြမွာ ေန ့တိုင္း လူေသတာေတြရွိတယ္။ က်ေနာ္တို ့ရို ဟင္ဂ်ာေတြကို အိမ္ထဲ၀င္ပစ္တယ္။ အျပင္ကေနလည္း အိမ္တည့္တည့္ ေသနတ္ေတြနဲ ့ပစ္တယ္။ အိမ္အျပင္၀ ထြက္တာနဲ ့ကို အျပင္ကေန ေသနတ္နဲ ့ ပစ္ထည့္တယ္။ လူေတြကိုလည္း ေခၚေခၚသြားတယ္ ေျပာတယ္။ ဘယ္ေခၚသြားတယ္ဆိုတာေတာ့ မေျပာဘူး။ အျပင္မွာေျပာေနတာက ရိုဟင္ဂ်ာေတြက အိမ္ေတြ မီးရွိဳ ့တယ္ေျပာတယ္။ ခင္ဗ်ားတို ့ စဥ္းစားႀကည့္ပါ။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ဒီေလာက္ဆင္းရဲတာ ကိုယ့္အိမ္ကိုယ္မီးရွိဳ ့ပါ့မလား။ ေနထိုင္စရာအိမ္မ ရိွေအာင္လုပ္ပါ့မလား။ တကယ္ေတာ့ ရခိုင္ေတြနဲ ့ အစိုးရေပါင္းျပီး ရိုဟင္ဂ်ာအိမ္ေတြကို မီးရွိဳ ့တာ” ဟုေျပာသည္။
ဘန္ေကာက္ျမိဳ ့မွ မ၀င္းသန္းကလည္း စစ္ေတြျမိဳ ့ေပၚရွိ သူမ၏ ေနအိမ္ကို ရခိုင္မ်ားက မီးရွိဳ ့သြားေႀကာင္းႏွင့္ သူ ့မိသားစုမွာ အဖိုးအဖြားရြာတြင္ သြားေနေနရသည္ဟုဆိုသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာအိမ္မ်ားကို နစကႏွင့္ လံုထိန္းတို ့က မီးရွိဳ ့ျပီး ကိုယ့္အိမ္ကိုယ္မီးရွိဳ ့ေႀကာင္း အဓမၼလက္မွတ္ထိုးခိုင္းလ်က္ရွိသည္ဟု မ၀င္းသန္းကေျပာသည္။
ဂ်ာမဏီတြင္ေနထိုင္လ်က္ရွိသည့္ ရိုဟင္ဂ်ာလူငယ္တစ္ဦးကလည္း သူ ့အမ်ိဳး ၃ ေယာက္ အသတ္ခံရျပီး တစ္ဦးေပ်ာက္ဆံုးေနေသးေႀကာင္း ဆိုသည္။
အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား မုဒိန္းျပဳက်င့္မွဳမ်ားလည္း ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည္။ ဇြန္လ ၁၅ ရက္ေန ့တြင္ ေမာင္ေတာျမိဳ ့ ႏဴရူလာဖရာေက်းရြာတြင္ နစကႏွင့္ ရဲမ်ား က အသက္ ၁၄ ႏွစ္မွ ၃၅ ႏွစ္အရြယ္ အမ်ိဳးသမီး ၅ ဦးကို အုပ္စုျဖင့္ မုဒိန္းျပဳက်င့္ခဲ့သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားရရွိသည္။
ႏွစ္ဖက္စလံုးအျပန္အလွန္တုိက္ခိုက္ေနသည့္ကာလတုန္းကလည္း နစကႏွင့္ ရဲမ်ားက မြတ္စလင္မ္ရြာမ်ားကို ရြာလံုးကြ်တ္မီးရွိဳ ့သြားေႀကာင္း၊ လူအစု လိုက္အျပံဳလိုက္သတ္ျပီး စစ္ကားမ်ားျဖင့္ အေလာင္းမ်ားအား သယ္သြားျပီး အေလာင္းမ်ားေဖ်ာက္ဖ်က္လိုက္ေႀကာင္း၊ ညမထြက္ရအမိန္ ့ထုတ္ထား သျဖင့္ အျပင္မထြက္ရဲေသာ မြတ္စလင္မ်ားအား ယူနီေဖာင္း၀တ္မ်ားက အိမ္တြင္း၀င္ ပစ္ခတ္ျခင္း၊ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ အဓမၼေခၚေဆာင္သြားျခင္းမ်ား ရွိေႀကာင္း စံုစမ္းသိရွိရသည္။
မြတ္စလင္မ္မ်ားထိခိုက္နစ္နာသည့္ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ဓာတ္ပံုမ်ားမေတြ ့ရေသးေႀကာင္းေမးျမန္းရာ မြတ္စလင္မ္မ်ားေနထိုင္သည့္အရပ္တြင္ သတင္းေထာက္မ်ား မသြားႏိုင္ရာ ျပည္သူမ်ားမွာလည္း ဓာတ္ပံုထြက္ရိုက္ရန္ မဆိုႏွင့္ အိမ္ျပင္ထြက္ရံုႏွင့္ပင္ အျပင္မွ ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ထည့္လ်က္ရွိ သည္ေႀကာင္းဆိုသည္။
စစ္ေတြျမိဳ ့အခ်ိဳ ့ေနရာမ်ားတြင္ပင္ မြတ္စလင္မ္မ်ားကို ေမာင္းထုတ္လ်က္ရွိျပီး သတင္းအေမွာင္ခ်ထားလ်က္ရွိရာ လူေသလူေပ်ာက္ႏွဳန္းသည္ ျပည္သူ မ်ား သိထားသည္ထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာပိုႏိုင္ေႀကာင္း ရခိုင္ျပည္သတင္းရပ္ကြက္မ်ားထံမွ သိရသည္။
ကမၻာ့ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္ဆိုုင္ရာ ေကာ္မရွင္ (UNHCR) ကလည္း ရခိုင္ျပည္ အဓိကရုဏ္းေႀကာင့္ကပ္ေဘးအႀကီးအက်ယ္ရင္ဆိုင္ရႏိုင္ေႀကာင္း ဇြန္လ ၂၂ ရက္ေန ့က သတိေပးလိုက္ပါသည္။
ဂြ်န္ ၂၅၊ ၂၀၁၂
Photo-AFP
ရခုိင္ျပည္နယ္အေရးအခင္းတြင္ လူေသလူေပ်ာက္ရာခိုင္ႏွဳန္း အဆမတန္ ပိုမ်ားႏိုင္ေႀကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္သတင္းရပ္ကြက္မ်ားမွေပးပို ့ေသာ အခ်က္အ လက္မ်ားအရသိရွိရသည္။ တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ အသက္ဆံုးရွံဳးသူအေရအတြက္ ၅၀ ေက်ာ္ဟုဆိုေသာ္လည္း မြတ္စလင္မ္ဖက္မွ ေသဆံုးမွဳ ပိုမ်ားလ်က္ရွိသည္။
ဇြန္လ ၁၈ ရက္ေန ့ရက္စြဲျဖင့္ လြတ္ေတာ္အမတ္ ဦးေရြေမာင္ထံသို ့ မြတ္စလင္မ္ကိုယ္စားလွယ္ေပးပို ့ေသာစာတြင္ ဇြန္လ ၉ ရက္ေန ့မွ ၁၈ ရက္ေန ့အ တြင္း စုစည္းရရွိေသာစာရင္းအရ မြတ္စလင္မ္ေသဆံုးသူ ၁၅၉ ဦး၊ ေပ်ာက္ဆံုးေနသူ ၁၂၄၀ဦး၊ ဓားႏွင့္ က်ည္ဆံေႀကာင့္ဒဏ္ရာရရွိသူ ၈၀၀ ဦးႏွင့္ ဒုကၡသည္ ၉၄၆၁၃ ဦးရွိသည္။ ထိုစာရင္းမွာ စစ္ေတြတ၀ိုက္တြင္သာျဖစ္ျပီး ျပည္နယ္တခုလံုးတြင္ ပိုမိုမ်ားျပားႏိုင္သည္။
သတင္းအေမွာင္ခ်ထားမွဳမ်ားေႀကာင့္ မြတ္စလင္မ္ ေသဆံုးမွဳသတင္းအမွန္ ရရွိရန္မလြယ္ကူေပ။ မြတ္စလင္မ္မ်ားေနထိုင္သည့္ ေနရာအမ်ားအျပားသုိ ့ သတင္းေထာက္တိုင္းကို ေပးမသြားေၾကာင္း၊ လူမွဳေရးအဖြဲ ့အစည္းမ်ားအား လံုး၀ေပးမသြားေႀကာင္း ရခိုင္ေဒသသို ့ေရာက္ရွိေနသည့္ အလြတ္တန္း သတင္းေထာက္တဦး ထံမွသိရသည္။
နစကႏွင့္ လံုထိန္းမ်ားသည္ အိမ္တြင္း၀င္ေရာက္ပစ္ခတ္ျပီး အေလာင္းမ်ားေဖ်ာက္လ်က္ရွိေႀကာင္း၊ အိမ္ႏွင့္ ပလီမ်ားအတြင္း လူမ်ားအား ေလွာင္ပိတ္ သြင္းကာ မီးရွိဳ ့မွဳမ်ားလုပ္လ်က္ရွိေႀကာင္း၊ အိမ္မ်ားမီးရွိဳ ့သျဖင့္ စာရြက္စာတမ္းမ်ား မီးထဲပါသြားရာ သက္ေသအေထာက္အထားမျပႏိုင္ေတာ့သည့္ မိသားစုမ်ားအား တဖက္မွ ခိုး၀င္လာသူမ်ားအျဖစ္ ဖမ္းဆီးလ်က္ရွိေႀကာင္း သိရသည္။
ဘန္ေကာက္ျမိဳ ့တြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနျပီး စစ္ေတြတြင္ မိသားစုရွိေသာ ကိုေမာင္၀င္း က “စစ္ေတြမွာ ေန ့တိုင္း လူေသတာေတြရွိတယ္။ က်ေနာ္တို ့ရို ဟင္ဂ်ာေတြကို အိမ္ထဲ၀င္ပစ္တယ္။ အျပင္ကေနလည္း အိမ္တည့္တည့္ ေသနတ္ေတြနဲ ့ပစ္တယ္။ အိမ္အျပင္၀ ထြက္တာနဲ ့ကို အျပင္ကေန ေသနတ္နဲ ့ ပစ္ထည့္တယ္။ လူေတြကိုလည္း ေခၚေခၚသြားတယ္ ေျပာတယ္။ ဘယ္ေခၚသြားတယ္ဆိုတာေတာ့ မေျပာဘူး။ အျပင္မွာေျပာေနတာက ရိုဟင္ဂ်ာေတြက အိမ္ေတြ မီးရွိဳ ့တယ္ေျပာတယ္။ ခင္ဗ်ားတို ့ စဥ္းစားႀကည့္ပါ။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ဒီေလာက္ဆင္းရဲတာ ကိုယ့္အိမ္ကိုယ္မီးရွိဳ ့ပါ့မလား။ ေနထိုင္စရာအိမ္မ ရိွေအာင္လုပ္ပါ့မလား။ တကယ္ေတာ့ ရခိုင္ေတြနဲ ့ အစိုးရေပါင္းျပီး ရိုဟင္ဂ်ာအိမ္ေတြကို မီးရွိဳ ့တာ” ဟုေျပာသည္။
ဘန္ေကာက္ျမိဳ ့မွ မ၀င္းသန္းကလည္း စစ္ေတြျမိဳ ့ေပၚရွိ သူမ၏ ေနအိမ္ကို ရခိုင္မ်ားက မီးရွိဳ ့သြားေႀကာင္းႏွင့္ သူ ့မိသားစုမွာ အဖိုးအဖြားရြာတြင္ သြားေနေနရသည္ဟုဆိုသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာအိမ္မ်ားကို နစကႏွင့္ လံုထိန္းတို ့က မီးရွိဳ ့ျပီး ကိုယ့္အိမ္ကိုယ္မီးရွိဳ ့ေႀကာင္း အဓမၼလက္မွတ္ထိုးခိုင္းလ်က္ရွိသည္ဟု မ၀င္းသန္းကေျပာသည္။
ဂ်ာမဏီတြင္ေနထိုင္လ်က္ရွိသည့္ ရိုဟင္ဂ်ာလူငယ္တစ္ဦးကလည္း သူ ့အမ်ိဳး ၃ ေယာက္ အသတ္ခံရျပီး တစ္ဦးေပ်ာက္ဆံုးေနေသးေႀကာင္း ဆိုသည္။
အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား မုဒိန္းျပဳက်င့္မွဳမ်ားလည္း ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည္။ ဇြန္လ ၁၅ ရက္ေန ့တြင္ ေမာင္ေတာျမိဳ ့ ႏဴရူလာဖရာေက်းရြာတြင္ နစကႏွင့္ ရဲမ်ား က အသက္ ၁၄ ႏွစ္မွ ၃၅ ႏွစ္အရြယ္ အမ်ိဳးသမီး ၅ ဦးကို အုပ္စုျဖင့္ မုဒိန္းျပဳက်င့္ခဲ့သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားရရွိသည္။
ႏွစ္ဖက္စလံုးအျပန္အလွန္တုိက္ခိုက္ေနသည့္ကာလတုန္းကလည္း နစကႏွင့္ ရဲမ်ားက မြတ္စလင္မ္ရြာမ်ားကို ရြာလံုးကြ်တ္မီးရွိဳ ့သြားေႀကာင္း၊ လူအစု လိုက္အျပံဳလိုက္သတ္ျပီး စစ္ကားမ်ားျဖင့္ အေလာင္းမ်ားအား သယ္သြားျပီး အေလာင္းမ်ားေဖ်ာက္ဖ်က္လိုက္ေႀကာင္း၊ ညမထြက္ရအမိန္ ့ထုတ္ထား သျဖင့္ အျပင္မထြက္ရဲေသာ မြတ္စလင္မ်ားအား ယူနီေဖာင္း၀တ္မ်ားက အိမ္တြင္း၀င္ ပစ္ခတ္ျခင္း၊ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ အဓမၼေခၚေဆာင္သြားျခင္းမ်ား ရွိေႀကာင္း စံုစမ္းသိရွိရသည္။
မြတ္စလင္မ္မ်ားထိခိုက္နစ္နာသည့္ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ဓာတ္ပံုမ်ားမေတြ ့ရေသးေႀကာင္းေမးျမန္းရာ မြတ္စလင္မ္မ်ားေနထိုင္သည့္အရပ္တြင္ သတင္းေထာက္မ်ား မသြားႏိုင္ရာ ျပည္သူမ်ားမွာလည္း ဓာတ္ပံုထြက္ရိုက္ရန္ မဆိုႏွင့္ အိမ္ျပင္ထြက္ရံုႏွင့္ပင္ အျပင္မွ ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ထည့္လ်က္ရွိ သည္ေႀကာင္းဆိုသည္။
စစ္ေတြျမိဳ ့အခ်ိဳ ့ေနရာမ်ားတြင္ပင္ မြတ္စလင္မ္မ်ားကို ေမာင္းထုတ္လ်က္ရွိျပီး သတင္းအေမွာင္ခ်ထားလ်က္ရွိရာ လူေသလူေပ်ာက္ႏွဳန္းသည္ ျပည္သူ မ်ား သိထားသည္ထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာပိုႏိုင္ေႀကာင္း ရခိုင္ျပည္သတင္းရပ္ကြက္မ်ားထံမွ သိရသည္။
ကမၻာ့ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္ဆိုုင္ရာ ေကာ္မရွင္ (UNHCR) ကလည္း ရခိုင္ျပည္ အဓိကရုဏ္းေႀကာင့္ကပ္ေဘးအႀကီးအက်ယ္ရင္ဆိုင္ရႏိုင္ေႀကာင္း ဇြန္လ ၂၂ ရက္ေန ့က သတိေပးလိုက္ပါသည္။
Source: MMSY