အၾကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္မႈ စုံစမ္းေရးေကာ္မရွင္ လူအမ်ားႀကိဳဆုိ
ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ေတြ အတြင္းက ျဖစ္ ခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္ ျဖစ္ရပ္ေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆး ဖို႔ ဆိုၿပီး အဖြဲ႔တဖြဲ႔ ကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက ဖြဲ႔စည္းလိုက္ပါတယ္။ အစိုးရရဲ႕ ဒီလုပ္ ရပ္ ကို ရခိုင္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္း၊ အစၥလာမ္ဘာသာေရး အဖြဲ႔အ စည္းေတြ နဲ႔ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြက ႀကိဳဆိုၾကပါ တယ္။ စံုစမ္းေရးအဖြဲ႔ အေနနဲ႔ အခုျဖစ္ရပ္ေတြတင္ မဟုတ္ဘဲ ရခုိင္ျပည္ နယ္ မွာ ေနထိုင္ၾက သူေတြ အၾကား သဟဇာ တရွိစြာ ေနထိုင္ႏုိင္ မယ့္ အေျခအေနတရပ္ကို ဖန္တီးႏုိင္ေရး အစိုးရကို အၾကံျပဳေပးႏုိင္ရင္ ပိုေကာင္းမယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာထားမ်ဳိးလည္း ရွိပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္ သိန္း က တင္ျပ ထားပါတယ္။
ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေက်ာ္ဇံျမင့္က ဥကၠ႒အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ၿပီး ရဲအရာ ရွိႀကီးေတြ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးမွဴးေတြ၊ ဥပေဒ အရာရွိေတြ စသည္အားျဖင့္ ၁၆ ဦးပါ စံုစမ္းေရး အဖြဲ ႔ကို ျပည္ေထာင္စု အစိုးရက ဇြန္လ ၆ ရက္ေန႔မွာ ဖြဲ႔စည္း လုိက္တာပါ။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း တည္ ၿငိမ္္ေအးခ်မ္းေရးနဲ႔ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို ထိခိုက္ ပ်က္ျပားေစတဲ့ လူစုလူေ၀းနဲ႔ အုပ္စုဖြဲ႔ၿပီး ဥပေဒ မဲ့ ျပဳမူေဆာင္ရြက္မႈေတြ၊ မင္းမဲ့စ႐ိုက္ ဆန္ဆန္ လူအုပ္စုဖြဲ႔ ႐ိုက္ႏွက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ တဲ့ အေပၚ ျဖစ္ ရပ္မွန္ ေဖာ္ထုတ္ ႏုိင္ေရးနဲ႔ ဥပေဒနဲ႔အညီ အေရးယူႏုိင္ေရး တို႔အတြက္ ဆိုၿပီး စံုစမ္းေရးအဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္း တာ၀န္ေပးလိုက္တယ္လို႔ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒီလိုဖြဲ႔စည္းတာကို ႀကိဳဆိုပါတယ္လုိ႔ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႔က ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သူ ကိုျမေအးက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
"က်ေနာ္က နံပတ္တစ္ ေျပာခ်င္တာက စုံစမ္း စစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔လုိက္တယ္ ဆုိတဲ့အေပၚမွာ က်ေနာ္ ႀကိဳဆုိတယ္ ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တခုက ဘာလဲဆုိေတာ့ စုံစမ္း စစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔လည္း အတိအက် စုံစမ္းၿပီးေတာ့မွ ေက်ာက္နီေမာ္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ရခုိင္အမ်ဳိးသမီးေလး မသီတာေထြးကုိ မတ ရား ျပဳ က်င့္ ၿပီး သတ္ျဖတ္ ပစ္ထားတဲ့ တရားခံေတြကုိလည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရး ယူ ေဆာင္ ရြက္ ေစ ခ်င္ ပါတယ္။ အလားတူပါပဲ၊ ေတာင္ကုတ္မွာ ခရီးသည္တင္ ကားေပၚကေန ဆြဲခ်ၿပီး သတ္ခံ လုိက္ ရတဲ့ ၁၀ ေယာက္ အတြက္ကုိလည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ တရားခံေတြ ရွာေဖြၿပီး အေရး ယူ ေပးေစ ခ်င္ပါ တယ္။"
ဒီလိုျဖစ္ရပ္မ်ဳိးေတြ ေနာက္မျဖစ္ေအာင္ တားဆီးႏုိင္ေရးအတြက္ အခုလို ေဆာင္ရြက္တာမ်ဳိးကို ႀကိဳဆိုပါတယ္လုိ႔ အစၥလာ့မ္တံခြန္ အဖြဲ႔က ကို၀ဏၰေရႊကလည္း ေျပာပါတယ္။
"က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ကေတာ့ ႀကိဳဆုိပါတယ္။ ႀကိဳဆုိပါတယ္ ဆုိတာက က်ေနာ္တုိ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေလ အျပစ္ရွိတဲ့ လူေတြကုိ အေရးယူဖုိ႔ ဆုိတာထက္ က်ေနာ္တုိ႔က ဒီအျပဳအမူမ်ဳိးကုိ ေနာက္ေႏွာင္ မျဖစ္ေပၚေအာင္ဆုိတာ ဒီလုိေတြပဲ ေဆာင္ရြက္ရပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ ႀကိဳဆုိပါတယ္။"
ေမလ ၂၈ ရက္ေန႔က ေက်ာက္နီေမာ္ရြာသူ မသီတာေထြးကို လူငယ္သံုးဦးက ပစၥည္းလုယူ၊ အဓမၼ ျပဳက်င့္ၿပီးေတာ့ အၾကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္ကေန အခုလို ျပႆနာေတြ စခဲ့တာပါ။ ဇြန္လ ၃ ရက္ေန႔မွာေတာ့ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕မွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြ စီးလာတဲ့ကားကို လူအုပ္စုတခုက အၾကမ္းဖက္ တားဆီးၿပီး ႐ိုက္ႏွက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့တာေၾကာင့္ ကားေပၚပါ လူ ၁၀ ဦး ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ဘာသာေရးနဲ႔ လူမ်ဳိးေရး အဓိက႐ုဏ္းေတြထိ ျဖစ္လာမွာကို စိုးရိမ္ခဲ့ၾကတာပါ။
အၾကမ္းဖက္ျဖစ္ရပ္ေတြ ျဖစ္ၿပီးၿပီးခ်င္းမွာ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က အေရးယူ လုပ္ေဆာင္ပံု ေႏွးေကြးတယ္လို႔ ေ၀ဖန္ၾကတာေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ျပည္ေထာင္ စုအစိုးရက အခုလို စံုစမ္းေရးအဖြဲ႔ ဖြဲ႔လိုက္တာကို ရခုိင္ အမ်ဳိးသားကြန္ယက္ ကလည္း ႀကိဳဆိုပါတယ္။
"လက္ရွိအစုိးရအေနနဲ႔ ဒီကိစၥအေပၚမွာ အေလးထား ေဆာင္ရြက္လာတာကုိ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ အမ်ားႀကီး ႀကိဳဆုိပါတယ္။ ၀မ္းသာပါတယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ပထမ ေျပာပါရေစ။ လက္ရွိအစုိးရရဲ႕ ရခုိင္ျပည္နယ္ အစုိးရ အေနနဲ႔ ဒီကိစၥအေပၚမွာ ျပည္သူလူထု သေဘာထား လက္ခံၿပီးေတာ့ သိမ္ေမႊ႔စြာ အျမန္ဆုံး ေျပ လည္ေအာင္ ေျဖရွင္းေပးဖုိ႔ လုိအပ္တယ္ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔သတိ ေပးခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္ နယ္ အစုိးရအေနနဲ႔ ဒီ ကုိင္တြယ္ပုံမွာ ႏူးည့ံသိမ္ေမႊ႔စြာ အျမန္ဆုံး ေျပလည္ေအာင္ မေျဖရွင္း ခဲ့ႏုိင္လုိ႔ ဒီျပႆ နာနဲ႔ ဒီအက်ဳိးဆက္ေတြ ျဖစ္ေပၚလာတာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ယုံၾကည္ ယူဆပါတယ္။ အခုေတာ့ ဒီေၾကာင့္ အခု ျပည္ေထာင္စု အစုိးရအေနနဲ႔ အမ်ဳိးသား စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔လုိက္တဲ့အေပၚမွာ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ အမ်ားႀကီး ႀကိဳဆုိပါတယ္၊ လက္ခံပါတယ္၊ ၀မ္းသာပါတယ္လုိ႔ ေျပာပါရေစ။"
ရခိုင္အမ်ဳိးသားကြန္ယက္က ကိုတင္ထူးေအာင္ ေျပျပခဲ့တာပါ။
စံုစမ္းေရးအဖြဲ႔အေနနဲ႔ အခုျဖစ္ရပ္ေတြ အေပၚမွာသာမက ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ေနထိုင္ၾကသူ လူမ်ဳိးစု အသီးသီးရဲ႕ အျမင္ သေဘာထားေတြကို သိရေအာင္ စံုစမ္းၿပီး ေရရွည္ ေျပလည္ႏုိင္ေရး နည္းလမ္းေတြကိုပါ အၾကံေပးႏုိင္္ေစခ်င္တယ္လို႔ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေခါင္းေဆာင္ ကိုျမေအးက ေျပာပါတယ္။
"ရခုိက္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ခံစားခ်က္၊ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ရွိတဲ့ လူနဲစုေတြရဲ႕ ခံစားခ်က္ကုိ အကုန္လုံးကုိ ေလ့လာၿပီးေတာ့မွ သဟဇာတ ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ အေျခအေနတရပ္ကုိ ဖန္တီးႏုိင္ဖုိ႔ အစုိးရကုိ အစီရင္ခံစာ တင္ေပးႏုိင္ရင္ေတာ့ ပုိေကာင္းတာေပါ့ဗ်ာ။ ေနာက္တခုက ရခုိင္ တုိင္းရင္းသားေတြ အေနနဲ႔ကလည္း တဖက္က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ၿပိဳဆင္းလာမယ့္ အႏၱရာယ္ကုိ အရမ္း စိတ္ပူေနတာကုိး။ အရမ္း စိတ္ပူေနတယ္ ဆုိတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒါက က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ အမ်ဳိးသားေရး ျပႆနာ ျဖစ္လာၿပီေလ။ အမ်ဳိးသားေရး ျပႆနာ ျဖစ္လာၿပီဆုိေတာ့ ဒီျပႆနာေတြအတြက္ တိက် ခုိင္မာတဲ့ ေပၚလစီေရးရာ ကိစၥေတြ ထုတ္ေပးေစခ်င္ပါတယ္။ အႀကံလည္း ေပးေစခ်င္ပါတယ္။ အားလုံးအတြက္ကုိ က်ေနာ္ ေျပာ တာပါ။"
စံုစမ္းေရးအဖြဲ႔အေနနဲ႔ မႈခင္းျဖစ္ပြားရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း၊ အုပ္စုဖြဲ႔ က်ဴးလြန္ဖို႔ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္မႈေတြ၊ အုပ္စုဖြဲ႔ က်ဴးလြန္သူေတြကုိ ဦးေဆာင္သူေတြ၊ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူေတြ၊ အခင္း မျဖစ္ပြားမီနဲ႔ ျဖစ္ပြားၿပီိးတဲ့ေနာက္ ဥပေဒနဲ႔ အညီ အေရးယူေဆာင္ရြက္တာ ဒါမွ မဟုတ္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တဲ့အေျခအေန၊ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အဖြဲ႔ ရဲ႕ ထင္ျမင္ ယူဆခ်က္၊ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ သံုးသပ္ခ်က္နဲ႔ အၾကံျပဳခ်က္ေတြနဲ႔အတူ ဇြန္လ ၃၀ ရက္ ေနာက္ဆံုးထားၿပီး ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတထံတိုက္႐ိုက္တင္ျပအစီရင္ခံရမယ္လို႔အစိုးရအဖြဲ႔ကၫႊန္ၾကားထား ပါတယ္။
VOA By ကုိေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း