ေရႊဂက္စ္က ျမန္မာျပည္အတြက္ ေရႊျဖစ္မလား
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိ သြားတ့ဲ ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ပုိက္လုိင္းေျမပုံ (Map - Shwe Gas Movement)
"...သူတုိ႔ပိုင္ခဲ့တဲ့ လယ္ယာေျမေတြအေပၚမွာ ေနာက္တခ်ိန္မွာ သူတုိ႔အေနနဲ႔ သာမန္ အလုပ္သမားအေနနဲ႔ လာလုပ္ရမယ့္အေနအထားတခုကို ေရာက္ေနတယ္။ ေနာက္တခုက သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ဆံုးရႈံးမႈဆိုရင္လည္း ရခုိင္ကေန မေကြးတိုင္း၊ မႏၱေလးတိုင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္ကိုျဖတ္ၿပီး ေတာက္ေလွ်ာက္ႀကီး ေတာေတာင္ေတြကို ျဖတ္ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ခုတ္ခ်င္တာခုတ္..."
ဒီတပတ္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ အေနာက္ဖက္ျခမ္း ေရႊသဘာဝဓါတ္ေငြ႔တြင္းက ထြက္ရွိတဲ့ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔ ေရာင္းခ်ရေငြေတြကို ျပည္နယ္နဲ႔ေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္ အဓိကအသံုးျပဳဖို႔ဆိုတဲ့ စီမံကိန္းေတြကို လုပ္ေဆာင္ထားတာကို မေတြ႔ရွိရေသးေၾကာင္း။ ဒီလုိ စီမံကိန္းႀကီးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ပိုၿပီးပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ တင္ျပမႈေတြ တိုင္ပင္ႏီွးေႏွာမႈေတြ လုပ္သင့္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးအဖြဲ႔အစည္းႀကီးေတြဆီကို တင္ျပေျပာဆိုခဲ့တယ္လို႔ Shwe Gas Movement - ေရႊသဘာဝဓါတ္ေငြ႔ လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ရဲ႕ တာဝန္ခံတဦးျဖစ္သူ ဦးဝင္းေအာင္ကို ဦးသန္းလြင္ထြန္းက ေတြ႔ဆံုေမးျမန္း ေဆြးေႏြးတင္ျပပါတယ္။
ဦးသန္လြင္ထြန္း ။ ။ ဦးဝင္းေအာင္အေနနဲ႔ အခု ထုိင္းႏိုင္ငံ ခ်င္းမိုင္မွာအေျခစိုက္ေနၿပီး အခု ေလာေလာဆယ္ ဝါရွင္တန္ၿမိဳ ႔ေတာ္ကို ေရာက္ေနတဲ့အေၾကာင္းေလးကို တခ်က္ေလာက္ ရွင္းျပပါလား။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ အခု က်ေနာ္ ဝါရွင္တန္ဒီစီကို လာရတဲ့အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ဒီမွာလုပ္တဲ့ အစည္းအေဝးေတြတခ်ဳိ ႔မွာ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ အပါအဝင္ ကမာၻ႔ဘဏ္ေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚမွာ သူုတို႔အေနနဲ႔ လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ ေရွ ႔ဆက္ၿပီး လုပ္ေဆာင္မယ့္ဟာေတြကို သူတုိ႔ေျပာတာဆိုတာရိွတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ ေရွာင္ရမယ့္ဟာေတြနဲ႔ ေလာေလာဆယ္ျဖစ္ေနတဲ့ဟာေတြကို က်ေနာ္တို႔ လာေရာက္တင္ျပတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အဲဒီေတာ့ သေဘာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာျဖစ္ေနတဲ့ ဒီမုိကေရစီေရး ေရွ ႔ရႈတဲ့လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကး အဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ရင္းႏီွးျမဳပ္ႏွံမႈေတြလုပ္မယ္။ ေထာက္ပံ့မႈေတြလုပ္လာမယ့္ အေနအထားေတြရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဦးဝင္းေအာင္ တုိ႔အဖြဲ႔ေတြကလည္း ဒီကိစၥအေပၚမွာ - ဗမာျပည္မွာ အလုပ္ေတြလုပ္လာၿပီဆိုရင္ ဘာေတြေဆာင္ရမယ္၊ ေရွာင္ရမယ္ဆိုတာေတြကို လာၿပီးအႀကံျပဳတယ္ဆုိတဲ့ သေဘာေပါ့။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ပါ။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အဲဒီေတာ့ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ ဦးဝင္းေအာင္တို႔အဖြဲ႔က Shwe Gas Movement လုိ႔ေခၚတဲ့ ေရႊသဘာဝဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ဖက္မွာ အေျခစိုက္တဲ့ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ျပည္သူလူထုၾကားမွာ လႈပ္ရွားမႈေလးေတြကို အသိပညာေပးေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အဖြဲ႔ဆိုေတာ့။ အဲဒီ ႏိုင္ငံတကာ ရင္းႏီွးျမဳပ္ႏံွမႈေတြနဲ႔ ေရႊသဘာဝဓါတ္ေငြ႔ ျပည္တြင္းမွာလုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းအေျခအေနေတြ ဘယ္လိုဆက္စပ္ေနတယ္ဆိုတာကို နည္းနည္းရွင္းျပေပးပါ။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ က်ေနာ္တုိ႔ ႏိုင္ငံမွာ အကုန္လံုးသိတဲ့အတိုင္း တိုင္းျပည္ရဲ႕ သံယံဇာတအမ်ားက အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြအပါအဝင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား တင္ပို႔ေရာင္းခ်ေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။
ေရႊသဘာဝဓါတ္ေငြ႔ဆုိရင္လည္း ၂၀၀၀ ဝန္းက်င္ကတည္းက ေတာင္ကိုရီးယားကုမၼဏီ နဲ႔ အိႏိၵယကုမၼဏီတုိ႔ စတင္ၿပီးလုပ္လာခဲ့တာျဖစ္တယ္။
အတိုင္းအတာတခုအျဖစ္ သူတုိ႔တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ထုတ္လုပ္တင္ပို႔ေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတာကို က်ေနာ္တို႔ေတြ႔တယ္။ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းေတြေပါ့။
လာမယ့္ႏွစ္ ၂၀၁၃ ဆိုရင္ သူတုိ႔အေနနဲ႔ အဲဒီဟာေတြကို တင္သြင္းေရာင္းခ်မယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္တုိ႔သိရတယ္။
အဲဒီ စီမံကိန္းေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ကတည္းက ေဒသခံေတြအတြက္ အင္မတန္ စိုးရိမ္စရာေတြကို ေတြ႔ရတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ေဒသခံေတြနဲ႔ တုိင္ပင္တာမ်ဳိးေတြမရွိသလို ေဒသခံေတြရဲ႕ လယ္ယာေျမသိမ္းပိုက္မႈေတြကေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ သက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းေတြပါ ေရရွည္အတြက္ ဆံုးသြားတဲ့အေနအထားကို အမ်ားႀကီးေတြ႔ရတယ္။
ေနာက္တခုက ဒီ စီမံကိန္းက အေရွ ႔ေတာင္အာရွမွာ အႀကီးမားဆံုး စီမံကိန္းတခုျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ရွစ္ဆယ္ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္က ~ မရွိခဲ့တဲ့အေနအထားတခုမွာေတာ့ ဒီလုိမ်ဳိး ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကထြက္တဲ့ သံယံဇာတပစၥည္းေတြကို အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြကို ေရာင္းစားတဲ့အေနအထားကို အင္မတန္ကို စိုးရိမ္တယ္။ ေနာက္တခုက ဒီလုိမ်ဳိး ဒီမုိကေရစီကို က်င့္သံုးေနတဲ့အစိုးရအေနနဲ႔ ကိုယ့္တုိင္းျပည္သူေတြရဲ႕ အဓိကအေလးထားရတဲ့ ကိုယ့္တိုင္းျပည္မွာ လုိအပ္တဲ့စြမ္းအင္ေတြကို ဦးစားေပးသံုးၿပီးမွ က်န္တဲ့ဟာေတြကို တင္ပို႔ေရာင္းခ်တာမ်ဳိးကို ျဖစ္သင့္တယ္လို႔ ထင္တယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္ နားလည္းလိုက္တဲ့အခ်က္က ဘာလဲဆိုေတာ့ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာရွိေနတဲ့ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔သိုက္ဆိုတာက ကမာၻေပၚမွာ ဆဌမေျမာက္ အႀကီးဆံုးသဘာဝဓါတ္ေငြ႔သိုက္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ဒီလို သဘာဝဓါတ္သိုက္ကေန သဘာဝဓါတ္ေငြ႔ေတြ ထုတ္ေဖာ္ၿပီး ႏိုင္ငံရပ္ျခားကိုေရာင္းဖို႔။ ႏိုင္ငံရပ္ျခားကို ေရာင္းဖို႔ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ဒါက တုိင္းျပည္ရဲ႕ ဝင္ေငြေတြျဖစ္မလာႏိုင္ဘူးလား။ တုိင္းျပည္ရဲ႕ ဝင္ေငြျဖစ္လာမယ္ဆိုရင္ ေဒသအတြင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ၊ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာရွိတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈေတြအတြက္ အလားအလာေကာင္း မဟုတ္ဘူးလား။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ ဥပမာေျပာရရင္ ရတနာ ရဲတခြန္မွာထြက္တဲ့ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔၊ ထိုင္းႏိုင္ငံကို ေရာင္းလာခဲ့တာ သက္တမ္းတခုမွာ ၁၉၉၇-၉၈ ကတည္းက ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အထိ အေမရိကန္ေဒၚလာေပါင္း သန္းေထာင္ေပါင္းတစ္ဆယ္ေက်ာ္ေလာက္ အနည္းဆံုးလည္ပတ္ခဲ့တာကို ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီဟာရဲ႕ တဝိုက္ေက်ာ္ကလည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ နအဖစစ္အုပ္စုရဲ႕ အိတ္ထဲကို တုိက္ရိုက္ေရာက္တယ္လို႔ ေျပာလုိ႔ရတယ္။ ဆိုေတာ့ အဲဒီကရတဲ့ အက်ဳိးအျမတ္ေတြကို ၾကည့္ရင္ အကုန္လံုးသိတဲ့အတိုင္းပဲ အဲဒီဟာေတြဟာ တကယ့္တကယ္ တုိင္းျပည္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ တျခား ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းပိုင္းေတြမွာ လံုးလံုးလ်ားလ်ားႀကီးသံုးတာမ်ဳိးေတြ မေတြ႔ရေသးဘူး။ အဓိက ျပႆနာကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ႏိုင္ငံမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ ေငြေၾကးစနစ္ေတြ မရွိတာေတြ။ ေနာက္တခုက ေဒသခံေတြ နဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ေတြကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္တဲ့ အဲဒီလိုမ်ဳိး ယႏၱရားေတြ မရွိေသးတဲ့အေနအထားတခုက အင္မတန္ကို ၿပီးခဲ့တဲ့ဟာေတြကလည္း ဆံုးရႈံးခဲ့တာမ်ဳိးေတြရွိတယ္။ အခုအေနအထားမွာလည္း စံခ်ိန္စံႏႈန္းမရွိေသးတာကေတာ့ ေလာေလာဆယ္လုပ္ေနတဲ့ စီမံကိန္းေတြကေတာ့ ေဒသခံေတြအတြက္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အာမခံခ်က္ေပးႏိုင္တဲ့ အက်ဳိးအျမတ္ေတြကို မသိရေသးဘူး။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ရဲတခြန္ စီမံကိန္းဆိုတာက တနသၤာရီတုိင္းမွာရွိတဲ့ စီမံကိန္း ဒီ စီမံကိန္းမွာ လက္ေတြ႔အားျဖင့္ ဝင္ေငြေတြရေနၿပီ။ ထိုင္းႏိုင္ငံကို ေရာင္းစားလို႔ရေနၿပီဆိုေပမယ့္ ေဒသတြင္းမွာ တုိးတက္မႈတစံုတရာ မေတြ႔ခဲ့ရဘူးဆိုတဲ့ ဒီအခ်က္ကိုေထာက္ျပၿပီးေတာ့ ဦးဝင္းေအာင္တို႔က ရခိုင္ျပည္မွာ ေရႊသဘာဝဓါတ္ေငြ႔ေတြ ထြက္လာၿပီဆိုရင္ေတာင္မွပဲ ရခိုင္ျပည္ထဲက ျပည္သူေတြအတြက္ အက်ဳိးမရွိဘူးဆိုတဲ့သေဘာေပါ့။ ဒါေပမဲ့လည္း အေျခအေနက နည္းနည္းေျပာင္းလာၿပီ မဟုတ္ဘူးလား။ အထူးသျဖင့္ အခု ျမန္မာႏိုင္ငံေရးအေျခအေနအရ ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ရွိေနၿပီ။ ရွိေနတဲ့အခါၾကေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာလည္း ရခုိင္ျပည္နယ္အစိုးရ၊ ရခိုင္ျပည္ လႊတ္ေတာ္အဖြဲ႔အစည္းေတြ ရွိေနၿပီ။ ဒီအဖြဲ႔အစည္းေတြက ေဒသတြင္း တိုးတက္မႈေတြအတြက္ တစံုတရာ ထိထိေရာက္ေရာက္ တုိက္တြန္းလာႏိုင္တာေတြ၊ လုပ္လာႏိုင္တာေတြ မရွိႏိုင္ဘူးလား။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ အခုလိုမ်ဳိး ပါလီမန္ဒီမုိကေရစီအစိုးရကို ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ေနာက္တခုက ရခိုင္ဆုိရင္လည္း ရခိုင္တိုင္းရင္းသားပါတီေတြအေနနဲ႔ တခ်ဳိ ႔ဟာမ်ဳိးေတြၾကေတာ့ ေဝဖန္တာမ်ဳိးေတြရွိတယ္။ ေထာက္ျပတာေတြရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီဟာေတြက ပိုၿပီးေတာ့ လက္ေတြ႔က်တဲ့ အာမခံခ်က္ေတြကို ေတာင္းဆိုတဲ့အေနအထားမွာေတာ့ အင္မတန္ အလွမ္းေဝးေနေသးတယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။ ေနာက္တခုက အခုလက္ရွိ အေျခခံဥေပဒအရလည္း article (၃၇) မွာ တိုင္းျပည္ကထြက္ရွိတဲ့ သံယံဇာတ ေျမေပၚေရေအာက္ အကုန္လံုးကို ဗဟိုအစိုးရပဲ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတယ္ ဆိုေတာ့ အဲဒီဟာေတြက အင္မတန္ကို အလွမ္းေဝးေနေသးတယ္လို႔ ေျပာရလိမ့္မယ္။ ရခိုင္ျပည္ကထြက္တဲ့ သံယံဇာတ၊ အထူးသျဖင့္ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔ေတြဆုိရင္ အင္မတန္ကို တန္းဖိုးလည္းႀကီးတယ္။ ေငြေရးေၾကးေရးအရ။ ေဒသတြင္းမွာသံုးမယ္ဆိုရင္လည္း ႏွစ္ေပါင္းရာနဲ႔ခ်ီ သံုးလို႔ရတယ္။ ရခုိင္ျပည္လူထုဟာဆုိရင္လည္း ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ဒုတိယအဆင္းရဲဆံုး လွ်ပ္စစ္စြမ္းအားမရွိဘဲ ေနလာခဲ့တဲ့လူေတြထဲမွာပါတယ္။ အဲဒီ လူမ်ဳိးေတြအေနနဲ႔ ကိုယ္တို႔ဆီကထြက္တဲ့ သံယံဇာတေတြကို ကိုယ္တုိ႔တိုင္းျပည္၊ ျပည္နယ္မွာ သံုးခြင့္မရတာက အင္မတန္ ေစာ္ကားခံရတဲ့အေနအထားတခုလို႔ ေျပာျပခ်င္တယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အဲဒီေတာ့ သေဘာက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ တက္ေနတဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္မွာ တက္ေနတဲ့ ရခိုင္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို တုိက္တြန္းေပးလို႔ရမယ္ဆုိလုိ႔ရွိရင္ တိတိက်က် ဘာေတြတိုက္တြန္းေပးေစခ်င္လဲ။ အထူးသျဖင့္ ေရႊသဘာဝဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ရခိုင္တိုးတက္ေရးပါတီအပါအဝင္ ျပည္သူလူထုတရပ္လံုးအေနနဲ႔ ဒီ စီမံကိန္းအေျခအေနအကုန္လံုးကို ေအာက္ေျခကေနအဆံုးအထိ အတိုင္းအတာတခု အသိေပးသင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ဒီ စီမံကိန္းႀကီးက ဘယ္ဟာေတြပါမယ္။ ဘယ္လို စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေဆာက္အဦးေတြပါမယ္။ ေနာက္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ထိခုိက္မႈေတြ၊ လူေနမႈ႔ဆိုင္ရာ ထိခုိက္မႈေတြ ဘာေတြရွိလာမယ္။ ေဒသခံေတြရဲ႕ ဓေလ့ထံုစံ အပါအဝင္ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ အေလ့အထေတြကို သူတို႔အေနနဲ႔ အာမခံခ်က္ေတြ ေပးႏိုင္မယ္။ အဲဒီဟာေတြကအစ အကုန္လံုး သိသင့္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ ေနာက္တခု အေရးႀကီးတာက ဒီ စီမံကိန္းရဲ႕ အကုန္လံုးစၿပီး လုပ္ကတည္းက contract လုပ္တဲ့အခါမွာ စာခ်ဳပ္ခ်ုပ္တဲ့အခါမွာ တန္းဖိုး၊ ဒီ စီမံကိန္းက ႏွစ္စဥ္ရလာမယ့္ ဝင္ေငြေတြကအစ အကုန္လံုး သိသင့္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ အဲဒီ စီမံကိန္းတခုလံုးရဲ႕ အေျခအေနေတြကို မသိေသးသ၍ေတာ့ ဟိုတစဒီတစ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ေထာက္ျပေနသ၍ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ လိုအပ္တဲ့ လိုလားတဲ့ အတိုင္းအတာတခု ရမယ္လို႔ မထင္ဘူး။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ေလာေလာဆယ္ဆိုလို႔ရွိရင္လည္း သဘာဝဓါတ္ေငြ႔ေတြက လာမယ့္ႏွစ္အတြင္းမွာ ထြက္လာမယ့္ အေနအထားမ်ဳိးေတြ ရွိေနၿပီ။ ရွိေနၿပီဆိုေတာ့ စီမံကိန္းကလည္း အေတာ္ခရီးေရာက္ေနၿပီ။ ခရီးေရာက္ေနသမွ် စီမံကိန္း လက္ရွိအေျခအေနအထိ ေဒသအတြင္းမွာ ဘာေတြမ်ား ပ်က္စီးမႈေတြ ျမင္ခဲ့ရသလဲ။ ဘာေတြမ်ား ထိခုိက္မႈေတြ ျမင္ခဲ့ရသလဲ။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ ဒီ စီမံကိန္းက ဘယ္လိုဆိုမလဲ။ က်ေနာ္တို႔ အမ်ားဆံုးျဖစ္တာကေတာ့ လယ္ယာေျမ သိမ္းပိုက္ခံရမႈ။ လူေတြက ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္လာခဲ့တဲ့ လယ္ယာေျမေတြ ဆံုးရႈံးသြားခဲ့တယ္။
သူတုိ႔အေနနဲ႔ သူတုိ႔ပိုင္ခဲ့တဲ့ လယ္ယာေျမေတြအေပၚမွာ ေနာက္တခ်ိန္မွာ သူတုိ႔အေနနဲ႔ သာမန္ အလုပ္သမားအေနနဲ႔ လာလုပ္ရမယ့္အေနအထားတခုကို ေရာက္ေနတယ္။
ေနာက္တခုက သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ဆံုးရႈံးမႈဆိုရင္လည္း ရခုိင္ကေန မေကြးတိုင္း၊ မႏၱေလးတိုင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္ကိုျဖတ္ၿပီး ေတာက္ေလွ်ာက္ႀကီး ေတာေတာင္ေတြကို ျဖတ္ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ခုတ္ခ်င္တာခုတ္၊ ျဖတ္ခ်င္တာကိုျဖတ္ သဘာဝပိုက္လိုင္း တရုတ္ျပည္ကိုသြားမယ့္ ပိုက္လိုင္တေလွ်ာက္မွာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း၊ ဥပေဒေတြက မရွိတဲ့အေနအထားမွာ အဲဒီဟာေတြက က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ဘာမွသိရတာလည္း မရွိဘူး။
ေနာက္တခုက ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ကတည္းက လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡ ျဖစ္ေနတယ္ဟာေတြဆိုရင္လည္း အစိုးရရဲ႕ စီမံကိန္းက တရုတ္အစိုးရ၊ ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ စီးပြားေရးအရ၊ ႏိုင္ငံေရးအရ အင္မတန္ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္တဲ့ စီးပြားေရးတခုလို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။
အစိုးရအေနနဲ႔ ဒီလို စီမံကိန္းေတြကို သူတုိ႔အေနနဲ႔ အကာအကြယ္လုပ္ဖို႔အတြက္ ၿပီးခဲ့ႏွစ္က ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡျဖစ္ခဲ့တဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္မွာျဖစ္ျဖစ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ ျဖစ္တာက သိသာထင္ရွားတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး အရင္းအျမစ္ေတြကို ေရာင္းခ်ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔အေနနဲ႔ အကာအကြယ္ယူတဲ့ အေနအထားမွာ ေဒသခံေတြနဲ႔ အစိုးရတပ္ေတြ ျဖစ္တယ့္ဟာေတြက သိသာထင္ရွားတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဒီ စီမံကိန္းကေန ေနာက္ပိုင္းမွာရလာႏိုင္တဲ့ ႏွစ္စဥ္ဝင္ေငြ ဘယ္ေလာက္အထိ ခန္႔မွန္းထားသလဲ။ အဲဒီေတာ့ ဒီလုိ ႏွစ္စဥ္ဝင္ေငြအျပင္ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္အေနနဲ႔ ဘယ္ေလာက္အထိ အခ်ဳိးအစား ခံစားပိုင္ခြင့္ရွိတယ္လို႔ ယူဆသလဲ။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ ေလာေလာဆယ္ စီမံကိန္းရဲ႕ တန္းဖိုးကေတာ့ ေလာေလာဆယ္ တရုတ္နဲ႔ခ်ဳပ္ထားတဲ့ စာခ်ဳပ္အရဆုိရင္ ႏွစ္ေပါင္း (၂၅) ႏွစ္ကေန ႏွစ္ေပါင္း (၃၀) အတြင္း၊ ေလာေလာဆယ္ အစိုးရအေနနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေထာင္ေပါင္း ၂၉ သန္း ရရွိမွာျဖစ္တယ္။ အဲဒီဟာေတြက ထဲထဲဝင္ဝင္ႀကီးကို ေဒသခံျပည္သူေတြအတြက္ျဖစ္ျဖစ္၊ ရခုိင္ျပည္သူေတြအတြက္ျဖစ္ျဖစ္ ခြဲတမ္းခ်ေပးတာ လံုးဝမေတြ႔ရေသးဘူး။ အဲဒီ ဝင္ေငြေတြအပါအဝင္ ေနာက္တခုက ကိုယ္တို႔ဆီက ထြက္တဲ့ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔ ခံစားပိုင္ခြင့္ဆုိရင္လည္း ဘာမွ အာမခံခ်က္မ်ဳိးေတြ ေပးထားတာမ်ဳိးေတြ က်ေနာ္တို႔ မသိရေသးဘူး။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဥပမာအားျဖင့္ ဓါတ္ေငြ႔ေတြ ထြက္လာၿပီဆိုလို႔ရွိရင္ တဖက္ကလည္း ပိုက္သြယ္တန္းၿပီးေတာ့ တရုတ္ျပည္ဖက္ကို ေရာင္းတာတမ်ဳိး။ ေဒသအတြင္းမွာ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအားတို႔ ဘာတို႔အတြက္ သံုးတာမ်ဳိး စီမံကိန္းမ်ဳိး မၾကားမိဘူးလား၊ မရွိဘူးလား။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ အခုေလာေလာဆယ္ေတာ့ စီမံကိန္းေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္လာတာ ႏွစ္ေပါင္း တဆယ္ နီးပါးေလာက္ ရွိလာၿပီလို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ ေက်ာ္လည္း ေက်ာ္လာၿပီ။ ေဒသဖြ႔ံၿဖိဳးေရးအတြက္ ကိုင္ၿပီးေတာ့ မွ်မွ်တတႀကီး ျပလို႔ရေအာင္ဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိးက ေလာေလာဆယ္ေတာ့ မေတြ႔ရေသးဘူး။ ေရရွည္မွာဆိုရင္ ဒီထက္ပိုၿပီး အေျခအေနဆိုးမယ္။ အေျခအေနဆိုးမယ္ဆိုတာက ေလာေလာဆယ္ သူတုိ႔လုပ္ေနတဲ့ အေနအထားမွာ မေတြ႔ရေသးဘူးဆိုရင္ ဒီထက္ အက်ဳိးျမတ္ရတဲ့ အေနအထားမွာ က်ေနာ္တို႔အတြက္ ပိုၿပီး အလွမ္းေဝးေနမယ္လို႔ က်ေနာ္အေနနဲ႔ ထင္ျမင္တယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အဲဒီေတာ့ ဦးဝင္းေအာင္ တို႔ လႈပ္ရွားေနတဲ့ လႈပ္ရွားမႈရဲ႕ ရလဒ္အေနနဲ႔။ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ အေနာက္ႏိုင္ငံတို႔၊ ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးအဖြဲ႔အစည္းေတြက ဘယ္လိုတံု႔ျပန္မႈေတြ ရွိသလဲ။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ သူတို႔အေနနဲ႔ေတာ့ ဒီအေျခအေန၊ အေနအထားတခုမွာ သူတို႔ရဲ႕ အေကာင္းဆံုး စံခ်ိန္စံႏႈန္းေတြနဲ႔ လိုက္ၿပီးေတာ့ လုပ္လာႏိုင္တဲ့အေနအထားတခုကို က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ဒီထက္ ပိုၿပီးထဲထဲဝင္ဝင္ ေလ့လာဆန္းစစ္ၿပီးေတာ့ ေဒသခံေတြအပါအဝင္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးမႈေတြကို အေလးေပး လုပ္သင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ျမင္တယ္။ လုပ္တဲ့ေနရာေတြမွာလည္း သာမန္သူတို႔နဲ႔ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ လူတစုနဲ႔ ဆုိတာထက္ ဒီ စီမံကိန္းမွာပါဝင္ႏိုင္တဲ့ တျခား ေဒသခံ ျပည္သူလူထုေတြ အကုန္လံုးနဲ႔ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္တာေတြ ေလ့လာစမ္းစစ္တာေတြ။ ပိုၿပီးထိေရာက္တဲ့ ေဆြးေႏြးမႈေတြနဲ႔ ဒီထက္ပိုၿပီး ေကာင္းမြန္တဲ့ စံခ်ိန္စံႏႈန္းေတြကို ထားၿပီးေတာ့ လုပ္တဲ့အေနအထားတခုကို က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ လိုခ်င္တာေပါ့။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ Shwe Gas Movement လို႔ေခၚတဲ့ ေရႊသဘာဝဓါတ္ေငြ႔ လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ရဲ႕ တာဝန္ခံတဦးျဖစ္သူ ဦးဝင္းေအာင္ ကို ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ညႊန္း - ဗီြအိုေအ အသံလႊင့္ဌာန (ျမန္မာပုိင္း) here
"...သူတုိ႔ပိုင္ခဲ့တဲ့ လယ္ယာေျမေတြအေပၚမွာ ေနာက္တခ်ိန္မွာ သူတုိ႔အေနနဲ႔ သာမန္ အလုပ္သမားအေနနဲ႔ လာလုပ္ရမယ့္အေနအထားတခုကို ေရာက္ေနတယ္။ ေနာက္တခုက သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ဆံုးရႈံးမႈဆိုရင္လည္း ရခုိင္ကေန မေကြးတိုင္း၊ မႏၱေလးတိုင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္ကိုျဖတ္ၿပီး ေတာက္ေလွ်ာက္ႀကီး ေတာေတာင္ေတြကို ျဖတ္ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ခုတ္ခ်င္တာခုတ္..."
ဒီတပတ္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ အေနာက္ဖက္ျခမ္း ေရႊသဘာဝဓါတ္ေငြ႔တြင္းက ထြက္ရွိတဲ့ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔ ေရာင္းခ်ရေငြေတြကို ျပည္နယ္နဲ႔ေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္ အဓိကအသံုးျပဳဖို႔ဆိုတဲ့ စီမံကိန္းေတြကို လုပ္ေဆာင္ထားတာကို မေတြ႔ရွိရေသးေၾကာင္း။ ဒီလုိ စီမံကိန္းႀကီးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ပိုၿပီးပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ တင္ျပမႈေတြ တိုင္ပင္ႏီွးေႏွာမႈေတြ လုပ္သင့္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးအဖြဲ႔အစည္းႀကီးေတြဆီကို တင္ျပေျပာဆိုခဲ့တယ္လို႔ Shwe Gas Movement - ေရႊသဘာဝဓါတ္ေငြ႔ လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ရဲ႕ တာဝန္ခံတဦးျဖစ္သူ ဦးဝင္းေအာင္ကို ဦးသန္းလြင္ထြန္းက ေတြ႔ဆံုေမးျမန္း ေဆြးေႏြးတင္ျပပါတယ္။
ဦးသန္လြင္ထြန္း ။ ။ ဦးဝင္းေအာင္အေနနဲ႔ အခု ထုိင္းႏိုင္ငံ ခ်င္းမိုင္မွာအေျခစိုက္ေနၿပီး အခု ေလာေလာဆယ္ ဝါရွင္တန္ၿမိဳ ႔ေတာ္ကို ေရာက္ေနတဲ့အေၾကာင္းေလးကို တခ်က္ေလာက္ ရွင္းျပပါလား။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ အခု က်ေနာ္ ဝါရွင္တန္ဒီစီကို လာရတဲ့အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ဒီမွာလုပ္တဲ့ အစည္းအေဝးေတြတခ်ဳိ ႔မွာ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ အပါအဝင္ ကမာၻ႔ဘဏ္ေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚမွာ သူုတို႔အေနနဲ႔ လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ ေရွ ႔ဆက္ၿပီး လုပ္ေဆာင္မယ့္ဟာေတြကို သူတုိ႔ေျပာတာဆိုတာရိွတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ ေရွာင္ရမယ့္ဟာေတြနဲ႔ ေလာေလာဆယ္ျဖစ္ေနတဲ့ဟာေတြကို က်ေနာ္တို႔ လာေရာက္တင္ျပတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အဲဒီေတာ့ သေဘာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာျဖစ္ေနတဲ့ ဒီမုိကေရစီေရး ေရွ ႔ရႈတဲ့လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကး အဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ရင္းႏီွးျမဳပ္ႏွံမႈေတြလုပ္မယ္။ ေထာက္ပံ့မႈေတြလုပ္လာမယ့္ အေနအထားေတြရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဦးဝင္းေအာင္ တုိ႔အဖြဲ႔ေတြကလည္း ဒီကိစၥအေပၚမွာ - ဗမာျပည္မွာ အလုပ္ေတြလုပ္လာၿပီဆိုရင္ ဘာေတြေဆာင္ရမယ္၊ ေရွာင္ရမယ္ဆိုတာေတြကို လာၿပီးအႀကံျပဳတယ္ဆုိတဲ့ သေဘာေပါ့။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ပါ။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အဲဒီေတာ့ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ ဦးဝင္းေအာင္တို႔အဖြဲ႔က Shwe Gas Movement လုိ႔ေခၚတဲ့ ေရႊသဘာဝဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ဖက္မွာ အေျခစိုက္တဲ့ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ျပည္သူလူထုၾကားမွာ လႈပ္ရွားမႈေလးေတြကို အသိပညာေပးေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အဖြဲ႔ဆိုေတာ့။ အဲဒီ ႏိုင္ငံတကာ ရင္းႏီွးျမဳပ္ႏံွမႈေတြနဲ႔ ေရႊသဘာဝဓါတ္ေငြ႔ ျပည္တြင္းမွာလုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းအေျခအေနေတြ ဘယ္လိုဆက္စပ္ေနတယ္ဆိုတာကို နည္းနည္းရွင္းျပေပးပါ။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ က်ေနာ္တုိ႔ ႏိုင္ငံမွာ အကုန္လံုးသိတဲ့အတိုင္း တိုင္းျပည္ရဲ႕ သံယံဇာတအမ်ားက အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြအပါအဝင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား တင္ပို႔ေရာင္းခ်ေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။
ေရႊသဘာဝဓါတ္ေငြ႔ဆုိရင္လည္း ၂၀၀၀ ဝန္းက်င္ကတည္းက ေတာင္ကိုရီးယားကုမၼဏီ နဲ႔ အိႏိၵယကုမၼဏီတုိ႔ စတင္ၿပီးလုပ္လာခဲ့တာျဖစ္တယ္။
အတိုင္းအတာတခုအျဖစ္ သူတုိ႔တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ထုတ္လုပ္တင္ပို႔ေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတာကို က်ေနာ္တို႔ေတြ႔တယ္။ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းေတြေပါ့။
လာမယ့္ႏွစ္ ၂၀၁၃ ဆိုရင္ သူတုိ႔အေနနဲ႔ အဲဒီဟာေတြကို တင္သြင္းေရာင္းခ်မယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္တုိ႔သိရတယ္။
အဲဒီ စီမံကိန္းေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ကတည္းက ေဒသခံေတြအတြက္ အင္မတန္ စိုးရိမ္စရာေတြကို ေတြ႔ရတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ေဒသခံေတြနဲ႔ တုိင္ပင္တာမ်ဳိးေတြမရွိသလို ေဒသခံေတြရဲ႕ လယ္ယာေျမသိမ္းပိုက္မႈေတြကေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ သက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းေတြပါ ေရရွည္အတြက္ ဆံုးသြားတဲ့အေနအထားကို အမ်ားႀကီးေတြ႔ရတယ္။
ေနာက္တခုက ဒီ စီမံကိန္းက အေရွ ႔ေတာင္အာရွမွာ အႀကီးမားဆံုး စီမံကိန္းတခုျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ရွစ္ဆယ္ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္က ~ မရွိခဲ့တဲ့အေနအထားတခုမွာေတာ့ ဒီလုိမ်ဳိး ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကထြက္တဲ့ သံယံဇာတပစၥည္းေတြကို အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြကို ေရာင္းစားတဲ့အေနအထားကို အင္မတန္ကို စိုးရိမ္တယ္။ ေနာက္တခုက ဒီလုိမ်ဳိး ဒီမုိကေရစီကို က်င့္သံုးေနတဲ့အစိုးရအေနနဲ႔ ကိုယ့္တုိင္းျပည္သူေတြရဲ႕ အဓိကအေလးထားရတဲ့ ကိုယ့္တိုင္းျပည္မွာ လုိအပ္တဲ့စြမ္းအင္ေတြကို ဦးစားေပးသံုးၿပီးမွ က်န္တဲ့ဟာေတြကို တင္ပို႔ေရာင္းခ်တာမ်ဳိးကို ျဖစ္သင့္တယ္လို႔ ထင္တယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္ နားလည္းလိုက္တဲ့အခ်က္က ဘာလဲဆိုေတာ့ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာရွိေနတဲ့ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔သိုက္ဆိုတာက ကမာၻေပၚမွာ ဆဌမေျမာက္ အႀကီးဆံုးသဘာဝဓါတ္ေငြ႔သိုက္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ဒီလို သဘာဝဓါတ္သိုက္ကေန သဘာဝဓါတ္ေငြ႔ေတြ ထုတ္ေဖာ္ၿပီး ႏိုင္ငံရပ္ျခားကိုေရာင္းဖို႔။ ႏိုင္ငံရပ္ျခားကို ေရာင္းဖို႔ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ဒါက တုိင္းျပည္ရဲ႕ ဝင္ေငြေတြျဖစ္မလာႏိုင္ဘူးလား။ တုိင္းျပည္ရဲ႕ ဝင္ေငြျဖစ္လာမယ္ဆိုရင္ ေဒသအတြင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ၊ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာရွိတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈေတြအတြက္ အလားအလာေကာင္း မဟုတ္ဘူးလား။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ ဥပမာေျပာရရင္ ရတနာ ရဲတခြန္မွာထြက္တဲ့ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔၊ ထိုင္းႏိုင္ငံကို ေရာင္းလာခဲ့တာ သက္တမ္းတခုမွာ ၁၉၉၇-၉၈ ကတည္းက ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အထိ အေမရိကန္ေဒၚလာေပါင္း သန္းေထာင္ေပါင္းတစ္ဆယ္ေက်ာ္ေလာက္ အနည္းဆံုးလည္ပတ္ခဲ့တာကို ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီဟာရဲ႕ တဝိုက္ေက်ာ္ကလည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ နအဖစစ္အုပ္စုရဲ႕ အိတ္ထဲကို တုိက္ရိုက္ေရာက္တယ္လို႔ ေျပာလုိ႔ရတယ္။ ဆိုေတာ့ အဲဒီကရတဲ့ အက်ဳိးအျမတ္ေတြကို ၾကည့္ရင္ အကုန္လံုးသိတဲ့အတိုင္းပဲ အဲဒီဟာေတြဟာ တကယ့္တကယ္ တုိင္းျပည္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ တျခား ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းပိုင္းေတြမွာ လံုးလံုးလ်ားလ်ားႀကီးသံုးတာမ်ဳိးေတြ မေတြ႔ရေသးဘူး။ အဓိက ျပႆနာကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ႏိုင္ငံမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ ေငြေၾကးစနစ္ေတြ မရွိတာေတြ။ ေနာက္တခုက ေဒသခံေတြ နဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ေတြကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္တဲ့ အဲဒီလိုမ်ဳိး ယႏၱရားေတြ မရွိေသးတဲ့အေနအထားတခုက အင္မတန္ကို ၿပီးခဲ့တဲ့ဟာေတြကလည္း ဆံုးရႈံးခဲ့တာမ်ဳိးေတြရွိတယ္။ အခုအေနအထားမွာလည္း စံခ်ိန္စံႏႈန္းမရွိေသးတာကေတာ့ ေလာေလာဆယ္လုပ္ေနတဲ့ စီမံကိန္းေတြကေတာ့ ေဒသခံေတြအတြက္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အာမခံခ်က္ေပးႏိုင္တဲ့ အက်ဳိးအျမတ္ေတြကို မသိရေသးဘူး။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ရဲတခြန္ စီမံကိန္းဆိုတာက တနသၤာရီတုိင္းမွာရွိတဲ့ စီမံကိန္း ဒီ စီမံကိန္းမွာ လက္ေတြ႔အားျဖင့္ ဝင္ေငြေတြရေနၿပီ။ ထိုင္းႏိုင္ငံကို ေရာင္းစားလို႔ရေနၿပီဆိုေပမယ့္ ေဒသတြင္းမွာ တုိးတက္မႈတစံုတရာ မေတြ႔ခဲ့ရဘူးဆိုတဲ့ ဒီအခ်က္ကိုေထာက္ျပၿပီးေတာ့ ဦးဝင္းေအာင္တို႔က ရခိုင္ျပည္မွာ ေရႊသဘာဝဓါတ္ေငြ႔ေတြ ထြက္လာၿပီဆိုရင္ေတာင္မွပဲ ရခိုင္ျပည္ထဲက ျပည္သူေတြအတြက္ အက်ဳိးမရွိဘူးဆိုတဲ့သေဘာေပါ့။ ဒါေပမဲ့လည္း အေျခအေနက နည္းနည္းေျပာင္းလာၿပီ မဟုတ္ဘူးလား။ အထူးသျဖင့္ အခု ျမန္မာႏိုင္ငံေရးအေျခအေနအရ ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ရွိေနၿပီ။ ရွိေနတဲ့အခါၾကေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာလည္း ရခုိင္ျပည္နယ္အစိုးရ၊ ရခိုင္ျပည္ လႊတ္ေတာ္အဖြဲ႔အစည္းေတြ ရွိေနၿပီ။ ဒီအဖြဲ႔အစည္းေတြက ေဒသတြင္း တိုးတက္မႈေတြအတြက္ တစံုတရာ ထိထိေရာက္ေရာက္ တုိက္တြန္းလာႏိုင္တာေတြ၊ လုပ္လာႏိုင္တာေတြ မရွိႏိုင္ဘူးလား။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ အခုလိုမ်ဳိး ပါလီမန္ဒီမုိကေရစီအစိုးရကို ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ေနာက္တခုက ရခိုင္ဆုိရင္လည္း ရခိုင္တိုင္းရင္းသားပါတီေတြအေနနဲ႔ တခ်ဳိ ႔ဟာမ်ဳိးေတြၾကေတာ့ ေဝဖန္တာမ်ဳိးေတြရွိတယ္။ ေထာက္ျပတာေတြရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီဟာေတြက ပိုၿပီးေတာ့ လက္ေတြ႔က်တဲ့ အာမခံခ်က္ေတြကို ေတာင္းဆိုတဲ့အေနအထားမွာေတာ့ အင္မတန္ အလွမ္းေဝးေနေသးတယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။ ေနာက္တခုက အခုလက္ရွိ အေျခခံဥေပဒအရလည္း article (၃၇) မွာ တိုင္းျပည္ကထြက္ရွိတဲ့ သံယံဇာတ ေျမေပၚေရေအာက္ အကုန္လံုးကို ဗဟိုအစိုးရပဲ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတယ္ ဆိုေတာ့ အဲဒီဟာေတြက အင္မတန္ကို အလွမ္းေဝးေနေသးတယ္လို႔ ေျပာရလိမ့္မယ္။ ရခိုင္ျပည္ကထြက္တဲ့ သံယံဇာတ၊ အထူးသျဖင့္ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔ေတြဆုိရင္ အင္မတန္ကို တန္းဖိုးလည္းႀကီးတယ္။ ေငြေရးေၾကးေရးအရ။ ေဒသတြင္းမွာသံုးမယ္ဆိုရင္လည္း ႏွစ္ေပါင္းရာနဲ႔ခ်ီ သံုးလို႔ရတယ္။ ရခုိင္ျပည္လူထုဟာဆုိရင္လည္း ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ဒုတိယအဆင္းရဲဆံုး လွ်ပ္စစ္စြမ္းအားမရွိဘဲ ေနလာခဲ့တဲ့လူေတြထဲမွာပါတယ္။ အဲဒီ လူမ်ဳိးေတြအေနနဲ႔ ကိုယ္တို႔ဆီကထြက္တဲ့ သံယံဇာတေတြကို ကိုယ္တုိ႔တိုင္းျပည္၊ ျပည္နယ္မွာ သံုးခြင့္မရတာက အင္မတန္ ေစာ္ကားခံရတဲ့အေနအထားတခုလို႔ ေျပာျပခ်င္တယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အဲဒီေတာ့ သေဘာက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ တက္ေနတဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္မွာ တက္ေနတဲ့ ရခိုင္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို တုိက္တြန္းေပးလို႔ရမယ္ဆုိလုိ႔ရွိရင္ တိတိက်က် ဘာေတြတိုက္တြန္းေပးေစခ်င္လဲ။ အထူးသျဖင့္ ေရႊသဘာဝဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ရခိုင္တိုးတက္ေရးပါတီအပါအဝင္ ျပည္သူလူထုတရပ္လံုးအေနနဲ႔ ဒီ စီမံကိန္းအေျခအေနအကုန္လံုးကို ေအာက္ေျခကေနအဆံုးအထိ အတိုင္းအတာတခု အသိေပးသင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ဒီ စီမံကိန္းႀကီးက ဘယ္ဟာေတြပါမယ္။ ဘယ္လို စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေဆာက္အဦးေတြပါမယ္။ ေနာက္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ထိခုိက္မႈေတြ၊ လူေနမႈ႔ဆိုင္ရာ ထိခုိက္မႈေတြ ဘာေတြရွိလာမယ္။ ေဒသခံေတြရဲ႕ ဓေလ့ထံုစံ အပါအဝင္ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ အေလ့အထေတြကို သူတို႔အေနနဲ႔ အာမခံခ်က္ေတြ ေပးႏိုင္မယ္။ အဲဒီဟာေတြကအစ အကုန္လံုး သိသင့္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ ေနာက္တခု အေရးႀကီးတာက ဒီ စီမံကိန္းရဲ႕ အကုန္လံုးစၿပီး လုပ္ကတည္းက contract လုပ္တဲ့အခါမွာ စာခ်ဳပ္ခ်ုပ္တဲ့အခါမွာ တန္းဖိုး၊ ဒီ စီမံကိန္းက ႏွစ္စဥ္ရလာမယ့္ ဝင္ေငြေတြကအစ အကုန္လံုး သိသင့္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ အဲဒီ စီမံကိန္းတခုလံုးရဲ႕ အေျခအေနေတြကို မသိေသးသ၍ေတာ့ ဟိုတစဒီတစ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ေထာက္ျပေနသ၍ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ လိုအပ္တဲ့ လိုလားတဲ့ အတိုင္းအတာတခု ရမယ္လို႔ မထင္ဘူး။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ေလာေလာဆယ္ဆိုလို႔ရွိရင္လည္း သဘာဝဓါတ္ေငြ႔ေတြက လာမယ့္ႏွစ္အတြင္းမွာ ထြက္လာမယ့္ အေနအထားမ်ဳိးေတြ ရွိေနၿပီ။ ရွိေနၿပီဆိုေတာ့ စီမံကိန္းကလည္း အေတာ္ခရီးေရာက္ေနၿပီ။ ခရီးေရာက္ေနသမွ် စီမံကိန္း လက္ရွိအေျခအေနအထိ ေဒသအတြင္းမွာ ဘာေတြမ်ား ပ်က္စီးမႈေတြ ျမင္ခဲ့ရသလဲ။ ဘာေတြမ်ား ထိခုိက္မႈေတြ ျမင္ခဲ့ရသလဲ။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ ဒီ စီမံကိန္းက ဘယ္လိုဆိုမလဲ။ က်ေနာ္တို႔ အမ်ားဆံုးျဖစ္တာကေတာ့ လယ္ယာေျမ သိမ္းပိုက္ခံရမႈ။ လူေတြက ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္လာခဲ့တဲ့ လယ္ယာေျမေတြ ဆံုးရႈံးသြားခဲ့တယ္။
သူတုိ႔အေနနဲ႔ သူတုိ႔ပိုင္ခဲ့တဲ့ လယ္ယာေျမေတြအေပၚမွာ ေနာက္တခ်ိန္မွာ သူတုိ႔အေနနဲ႔ သာမန္ အလုပ္သမားအေနနဲ႔ လာလုပ္ရမယ့္အေနအထားတခုကို ေရာက္ေနတယ္။
ေနာက္တခုက သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ဆံုးရႈံးမႈဆိုရင္လည္း ရခုိင္ကေန မေကြးတိုင္း၊ မႏၱေလးတိုင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္ကိုျဖတ္ၿပီး ေတာက္ေလွ်ာက္ႀကီး ေတာေတာင္ေတြကို ျဖတ္ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ခုတ္ခ်င္တာခုတ္၊ ျဖတ္ခ်င္တာကိုျဖတ္ သဘာဝပိုက္လိုင္း တရုတ္ျပည္ကိုသြားမယ့္ ပိုက္လိုင္တေလွ်ာက္မွာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း၊ ဥပေဒေတြက မရွိတဲ့အေနအထားမွာ အဲဒီဟာေတြက က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ဘာမွသိရတာလည္း မရွိဘူး။
ေနာက္တခုက ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ကတည္းက လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡ ျဖစ္ေနတယ္ဟာေတြဆိုရင္လည္း အစိုးရရဲ႕ စီမံကိန္းက တရုတ္အစိုးရ၊ ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ စီးပြားေရးအရ၊ ႏိုင္ငံေရးအရ အင္မတန္ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္တဲ့ စီးပြားေရးတခုလို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။
အစိုးရအေနနဲ႔ ဒီလို စီမံကိန္းေတြကို သူတုိ႔အေနနဲ႔ အကာအကြယ္လုပ္ဖို႔အတြက္ ၿပီးခဲ့ႏွစ္က ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡျဖစ္ခဲ့တဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္မွာျဖစ္ျဖစ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ ျဖစ္တာက သိသာထင္ရွားတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး အရင္းအျမစ္ေတြကို ေရာင္းခ်ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔အေနနဲ႔ အကာအကြယ္ယူတဲ့ အေနအထားမွာ ေဒသခံေတြနဲ႔ အစိုးရတပ္ေတြ ျဖစ္တယ့္ဟာေတြက သိသာထင္ရွားတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဒီ စီမံကိန္းကေန ေနာက္ပိုင္းမွာရလာႏိုင္တဲ့ ႏွစ္စဥ္ဝင္ေငြ ဘယ္ေလာက္အထိ ခန္႔မွန္းထားသလဲ။ အဲဒီေတာ့ ဒီလုိ ႏွစ္စဥ္ဝင္ေငြအျပင္ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္အေနနဲ႔ ဘယ္ေလာက္အထိ အခ်ဳိးအစား ခံစားပိုင္ခြင့္ရွိတယ္လို႔ ယူဆသလဲ။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ ေလာေလာဆယ္ စီမံကိန္းရဲ႕ တန္းဖိုးကေတာ့ ေလာေလာဆယ္ တရုတ္နဲ႔ခ်ဳပ္ထားတဲ့ စာခ်ဳပ္အရဆုိရင္ ႏွစ္ေပါင္း (၂၅) ႏွစ္ကေန ႏွစ္ေပါင္း (၃၀) အတြင္း၊ ေလာေလာဆယ္ အစိုးရအေနနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေထာင္ေပါင္း ၂၉ သန္း ရရွိမွာျဖစ္တယ္။ အဲဒီဟာေတြက ထဲထဲဝင္ဝင္ႀကီးကို ေဒသခံျပည္သူေတြအတြက္ျဖစ္ျဖစ္၊ ရခုိင္ျပည္သူေတြအတြက္ျဖစ္ျဖစ္ ခြဲတမ္းခ်ေပးတာ လံုးဝမေတြ႔ရေသးဘူး။ အဲဒီ ဝင္ေငြေတြအပါအဝင္ ေနာက္တခုက ကိုယ္တို႔ဆီက ထြက္တဲ့ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔ ခံစားပိုင္ခြင့္ဆုိရင္လည္း ဘာမွ အာမခံခ်က္မ်ဳိးေတြ ေပးထားတာမ်ဳိးေတြ က်ေနာ္တို႔ မသိရေသးဘူး။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ ဥပမာအားျဖင့္ ဓါတ္ေငြ႔ေတြ ထြက္လာၿပီဆိုလို႔ရွိရင္ တဖက္ကလည္း ပိုက္သြယ္တန္းၿပီးေတာ့ တရုတ္ျပည္ဖက္ကို ေရာင္းတာတမ်ဳိး။ ေဒသအတြင္းမွာ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအားတို႔ ဘာတို႔အတြက္ သံုးတာမ်ဳိး စီမံကိန္းမ်ဳိး မၾကားမိဘူးလား၊ မရွိဘူးလား။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ အခုေလာေလာဆယ္ေတာ့ စီမံကိန္းေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္လာတာ ႏွစ္ေပါင္း တဆယ္ နီးပါးေလာက္ ရွိလာၿပီလို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ ေက်ာ္လည္း ေက်ာ္လာၿပီ။ ေဒသဖြ႔ံၿဖိဳးေရးအတြက္ ကိုင္ၿပီးေတာ့ မွ်မွ်တတႀကီး ျပလို႔ရေအာင္ဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိးက ေလာေလာဆယ္ေတာ့ မေတြ႔ရေသးဘူး။ ေရရွည္မွာဆိုရင္ ဒီထက္ပိုၿပီး အေျခအေနဆိုးမယ္။ အေျခအေနဆိုးမယ္ဆိုတာက ေလာေလာဆယ္ သူတုိ႔လုပ္ေနတဲ့ အေနအထားမွာ မေတြ႔ရေသးဘူးဆိုရင္ ဒီထက္ အက်ဳိးျမတ္ရတဲ့ အေနအထားမွာ က်ေနာ္တို႔အတြက္ ပိုၿပီး အလွမ္းေဝးေနမယ္လို႔ က်ေနာ္အေနနဲ႔ ထင္ျမင္တယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ အဲဒီေတာ့ ဦးဝင္းေအာင္ တို႔ လႈပ္ရွားေနတဲ့ လႈပ္ရွားမႈရဲ႕ ရလဒ္အေနနဲ႔။ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ အေနာက္ႏိုင္ငံတို႔၊ ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးအဖြဲ႔အစည္းေတြက ဘယ္လိုတံု႔ျပန္မႈေတြ ရွိသလဲ။
ဦးဝင္းေအာင္ ။ ။ သူတို႔အေနနဲ႔ေတာ့ ဒီအေျခအေန၊ အေနအထားတခုမွာ သူတို႔ရဲ႕ အေကာင္းဆံုး စံခ်ိန္စံႏႈန္းေတြနဲ႔ လိုက္ၿပီးေတာ့ လုပ္လာႏိုင္တဲ့အေနအထားတခုကို က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ဒီထက္ ပိုၿပီးထဲထဲဝင္ဝင္ ေလ့လာဆန္းစစ္ၿပီးေတာ့ ေဒသခံေတြအပါအဝင္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးမႈေတြကို အေလးေပး လုပ္သင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ျမင္တယ္။ လုပ္တဲ့ေနရာေတြမွာလည္း သာမန္သူတို႔နဲ႔ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ လူတစုနဲ႔ ဆုိတာထက္ ဒီ စီမံကိန္းမွာပါဝင္ႏိုင္တဲ့ တျခား ေဒသခံ ျပည္သူလူထုေတြ အကုန္လံုးနဲ႔ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္တာေတြ ေလ့လာစမ္းစစ္တာေတြ။ ပိုၿပီးထိေရာက္တဲ့ ေဆြးေႏြးမႈေတြနဲ႔ ဒီထက္ပိုၿပီး ေကာင္းမြန္တဲ့ စံခ်ိန္စံႏႈန္းေတြကို ထားၿပီးေတာ့ လုပ္တဲ့အေနအထားတခုကို က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ လိုခ်င္တာေပါ့။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း ။ ။ Shwe Gas Movement လို႔ေခၚတဲ့ ေရႊသဘာဝဓါတ္ေငြ႔ လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ရဲ႕ တာဝန္ခံတဦးျဖစ္သူ ဦးဝင္းေအာင္ ကို ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ညႊန္း - ဗီြအိုေအ အသံလႊင့္ဌာန (ျမန္မာပုိင္း) here