ျမန္မာျပည္မွာ ဘာေတြ တကယ္ျဖစ္ေနသလဲ
ၿမန္မာျပည္ လက္ရွိအေျပာင္းအလဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေတာ္မ်ားမ်ားက ေလာေလာဆယ္မွာ စိတ္လႈပ္ရွားစရာ ျဖစ္ေနၾက ေပမယ့္ တကယ္တမ္းေျပာရရင္ အေျခအေနက စိတ္ပ်က္စရာ အေျခအေနတခုပါပဲ။အခုဆိုရင္တစံုလံုးအေနအထားကိုသာမကပဲအေသးစိတ္ကိုပါ ေလ့လာေရးသားတင္ျပဖို႔ ပိုလို႔ေတာင္ အေရးႀကီးပါတယ္။
ၿမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေနေသာ ျဗိတိန္ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ကင္မရြန္း (ဓာတ္ပံု - Getty Images)
“အရင္းရွင္စနစ္ရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ” လို႔ က်မ ေခၚလိုတဲ့ ပညာရွင္ေတြ၊ သံတမန္ေတြ၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာ ေအဂ်င္စီေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံသူေတြ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲဆိုတဲ့ မုသားေတြေအာက္မွာ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ျပည္သူေတြဟာ ဓားျပတိုက္ ေရာင္းစားခံေနၾကရပါတယ္။
အခုဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ “အရပ္သား” အစိုးရဟာ ႏိုင္ငံရဲ႕ ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာမႈေတြအေပၚမွာသာ အျမတ္ထုတ္ဖို႔ စိတ္ဝင္ စားေနသူ အေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ ေထာက္ခံမႈကို ရေနပါတယ္။ ဥပမာ ၿဗိတိန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ ကင္မ႐ြန္ (David Cameron) ဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ အလည္အပတ္ခရီးစဥ္မွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း႐ွင္ ၁၀ ေယာက္ ေခၚသြားပါတယ္။ ၿဗိတိန္အစိုးရအေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္အေပၚ စီးပြားေရးအရ တခ်ဳိ႕ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈေတြ ဆက္လုပ္ထားဆဲျဖစ္တာမို႔ အဲ့ဒီစီးပြားေရးသမားေတြကို သူက ခရီးသြားဧည့္သည္လို ေခၚသြားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုုင္ငံလို သိပ္ဆင္းရဲတဲ့ ႏိုင္ငံတခုဟာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီေတြ ပိုရလာရင္ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံလိုမ်ိဳး အက်ိဳးရွိႏိုင္ တယ္လို႔ အခိုင္အမာေျပာဆိုေနတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ေျပာရရင္ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံမွာ ပထမအႀကိမ္ အေထြေထြေ႐ြး ေကာက္ပြဲက်င္းပတဲ့ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ကစလို႔ အဲ့ဒီႏိုင္ငံအတြက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီ ေဒၚလာ သန္း ၆ ေထာင္ေက်ာ္ကို တရားဝင္ အကူအညီေပးသူေတြနဲ႔ လူမူအေျချပဳလူ႔အဖြဲ႔အစည္း ရာေပါင္းမ်ားစြာဆီ ေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တကယ္လိုအပ္ေနတဲ့ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံသားေတြကေတာ့ ဒီအကူအညီေတြကို အဓိက လက္ခံရ႐ွိသူေတြ မဟုတ္ၾကေသးပါဘူး။ အစိုးရ အရာရွိေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာက ကၽြမ္းက်င္သူေတြ နဲ႔ အႀကံေပးေတြပဲ တျဖည္းျဖည္း ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာလာၾကတာပါ။ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံမွာဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္သူေတြက ေျမသိမ္းတာေတြ စက္ဆုပ္ဖြယ္ေကာင္းေလာက္ေအာင္ကိုဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာလိုပဲ ျပည္သူေတြ သူတို႔ ေျမေပၚကေန ေ႐ႊ႕ေျပာင္းခံရၿပီး အဲ့ဒီအတြက္ တရား မွ်တမႈျဖစ္ေစဖို႔လည္း ဘာအကူအညီမွ မရပါဘူး။ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံဟာ အခုအခ်ိန္မွာ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတခုလို႔ ထင္ရေပမယ့္ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ကတည္းက အာဏာရလာတဲ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟြန္ဆန္ကပဲ ဆက္လက္အုပ္ခ်ဳပ္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံျခား အကူအညီက ႏိုင္ငံတခုအတြက္ အေျဖမဟုတ္ပါဘူး။ လိုအပ္တာက ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ရာမွာ လူအနည္းကပဲ ေဆာင္႐ြက္တာမ်ိဳး မဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ စစ္မွန္တဲ့ပါဝင္ေဆာင္႐ြက္မႈျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံသားေတြ ဒီအခြင့္အလမ္း မရွိေသးပါဘူး။
၁၇ ရာစုနဲ႔ ၁၈ ရာစုမွာ အရင္းရွင္ေတြ၊ စီးပြားေရးသမားေတြနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးကုမၸဏီႀကီးေတြက ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႕ ေတြ ဝင္ေရာက္အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔ ကမၻာႀကီးကို လမ္းဖြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ Hudson Bay ကုမၸဏီဟာ ကေနဒါ ဒိုမီနီယံႏိုင္ငံ (Dominion of Canada) မျဖစ္ခင္ ကေနဒါႏိုင္ငံရဲ႕ အစိိတ္အပိုင္းအမ်ားစုကို အုပ္စုိးသူျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ႐ုဒ္ဒီ႐ွား (Rhodesia) ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံငယ္ေလးျဖစ္လာဖို႔အတြက္ အဂၤလန္ဖြား ေတာင္အာဖရိက စီးပြားေရးသမား စီစယ္ ႐ုဒ္ (Cecil Rhodes) ကို ၿဗိတိသွ် ေတာင္အာဖရိက ကုမၸဏီ (British South Africa Company) က အာဏာေပးခဲ့တယ္ (႐ုဒ္ ပညာသင္ဆုေတြ ေပးေနဆဲျဖစ္တယ္)။ ၿပီးေတာ့ အေရွ႕အိႏိၵယ ကုမၸဏီ (East India Company) က ၿဗိတိသွ်အစိုးရ အတြက္ အိႏိၵယ နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေတြကို လမ္းဖြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာဘုရင္က အေရွ႕အိႏိၵယ ကုမၸဏီရဲ႕ ေတာင္းဆို ခ်က္ေတြကို လိုက္ေလ်ာဖို႔ ျငင္းဆန္တဲ့အခါမွာ ကုမၸဏီက ၿဗိတိသွ်အစိုးရဆီကေန အကူအညီေတာင္းခံခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာ ၿဗိတိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို စစ္ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။
အေနာက္ႏိုင္ငံေတြဟာ အခုဆိုရင္ သူတို႔ ေကာ္ပိုေရးရွင္းေတြအတြက္ ေစ်းကြက္အသစ္ေတြပြင့္လာေအာင္ တြန္းအား ေပးေနၾကပါတယ္။ သူတို႔က ေစ်းကြက္နဲ႔ အေႂကြးလို စီးပြားေရးကိစၥေတြပဲ ေျပာဆိုၾကၿပီး က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ ေဂဟေဗဒ ဒါမွမဟုတ္ လူ႕အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ အက်ိဳးရွိေစမယ့္ကိစၥေတြကိုေတာ့ မေျပာဆိုၾကပါဘူး။
ျမန္မာ “အရပ္သားအစိုးရ” ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီနည္းက် ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ဆုခ်ီးျမင့္တဲ့အေနနဲ႔ ဥေရာပသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္ အစိုးရေတြ၊ ေနာ္ေဝး၊ ကေနဒါ၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ၾသစေၾတးလ်အစိုးရေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚထားတဲ့ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈ အမ်ားစုကို ဆိုင္းငံ့ထားလိုက္ပါတယ္။ ၾသစေၾတးလ်အစိုးရကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ သူ႔ႏုိင္ငံက ကုမၸဏီေတြ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈလုပ္တဲ့အေပၚ ဘယ္တုန္းကမွ ပိတ္ဆို႔မႈမလုပ္ခဲ့ပါဘူး။
ၾသစေၾတးလ်၊ ျပင္သစ္၊ အေမရိကန္၊ ထိုင္း၊ တ႐ုတ္၊ အိႏိၵယ၊ ႐ုရွနဲ႔ မေလးရွားႏိုင္ငံေတြက ေရနံနဲ႔ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ကုမၸဏီေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိလုပ္ငန္းလည္ပတ္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရနံနဲ႔ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ တင္ပို႔မႈေတြဟာ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ အႀကီးမားဆံုးဝင္ေငြရရာ ရင္းျမစ္ေတြပါ။ အဲ့ဒီတင္ပို႔မႈေတြကေန ၂၀၁၁-၂၀၁၂ ဘ႑ာ ေရးႏွစ္မွာ ေဒၚလာ သန္း ၃ ေထာင္နီးပါး ဝင္ေငြရခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံက ဒီလို သဘာဝသယံဇာတေတြနဲ႔ ႂကြယ္ဝေနေပ မယ့္ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ေတြအတြင္း ေရနံနဲ႔ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ကရတဲ့ အခြန္ဘ႑ာေတြဟာ ခ်စားေနတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး တခ်ဳိ႕ရဲ႕ အိပ္ကပ္ထဲကုိပဲ ေရာက္သြားခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ကိုအေျပးအလႊားသြားမယ့္အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕လုပ္ရပ္ေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာလက္ ရွိျဖစ္ေနတဲ့ တင္းမာမႈေတြ၊ လူမႈဆက္ဆံေရး ေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ဘဝကို ဘယ္လိုထိခိုက္ေစမလဲဆိုတဲ့ အမွန္တရားကို က်မတို႔ ေလ့လာဖို႔ လိုတယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
(လန္ဒန္ထုတ္ The Independent သတင္းစာရဲ့ အြန္လိုင္းဘေလာ့ဂ္တြင္ Nancy Hunson-Rodd ေရးသားထားေသာ What is Really Happening in Burma Today ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆို ေဖာ္ျပပါ တယ္။ ေဒါက္တာ နန္စီဟာ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္း Edith Cowan တကၠသိုလ္မွာ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ အထက္တန္း သုေတသီအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။)Sources:
ၿမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေနေသာ ျဗိတိန္ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ကင္မရြန္း (ဓာတ္ပံု - Getty Images)
“အရင္းရွင္စနစ္ရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ” လို႔ က်မ ေခၚလိုတဲ့ ပညာရွင္ေတြ၊ သံတမန္ေတြ၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာ ေအဂ်င္စီေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံသူေတြ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲဆိုတဲ့ မုသားေတြေအာက္မွာ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ျပည္သူေတြဟာ ဓားျပတိုက္ ေရာင္းစားခံေနၾကရပါတယ္။
အခုဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ “အရပ္သား” အစိုးရဟာ ႏိုင္ငံရဲ႕ ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာမႈေတြအေပၚမွာသာ အျမတ္ထုတ္ဖို႔ စိတ္ဝင္ စားေနသူ အေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ ေထာက္ခံမႈကို ရေနပါတယ္။ ဥပမာ ၿဗိတိန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ ကင္မ႐ြန္ (David Cameron) ဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ အလည္အပတ္ခရီးစဥ္မွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း႐ွင္ ၁၀ ေယာက္ ေခၚသြားပါတယ္။ ၿဗိတိန္အစိုးရအေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္အေပၚ စီးပြားေရးအရ တခ်ဳိ႕ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈေတြ ဆက္လုပ္ထားဆဲျဖစ္တာမို႔ အဲ့ဒီစီးပြားေရးသမားေတြကို သူက ခရီးသြားဧည့္သည္လို ေခၚသြားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုုင္ငံလို သိပ္ဆင္းရဲတဲ့ ႏိုင္ငံတခုဟာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီေတြ ပိုရလာရင္ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံလိုမ်ိဳး အက်ိဳးရွိႏိုင္ တယ္လို႔ အခိုင္အမာေျပာဆိုေနတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ေျပာရရင္ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံမွာ ပထမအႀကိမ္ အေထြေထြေ႐ြး ေကာက္ပြဲက်င္းပတဲ့ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ကစလို႔ အဲ့ဒီႏိုင္ငံအတြက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီ ေဒၚလာ သန္း ၆ ေထာင္ေက်ာ္ကို တရားဝင္ အကူအညီေပးသူေတြနဲ႔ လူမူအေျချပဳလူ႔အဖြဲ႔အစည္း ရာေပါင္းမ်ားစြာဆီ ေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တကယ္လိုအပ္ေနတဲ့ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံသားေတြကေတာ့ ဒီအကူအညီေတြကို အဓိက လက္ခံရ႐ွိသူေတြ မဟုတ္ၾကေသးပါဘူး။ အစိုးရ အရာရွိေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာက ကၽြမ္းက်င္သူေတြ နဲ႔ အႀကံေပးေတြပဲ တျဖည္းျဖည္း ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာလာၾကတာပါ။ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံမွာဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္သူေတြက ေျမသိမ္းတာေတြ စက္ဆုပ္ဖြယ္ေကာင္းေလာက္ေအာင္ကိုဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာလိုပဲ ျပည္သူေတြ သူတို႔ ေျမေပၚကေန ေ႐ႊ႕ေျပာင္းခံရၿပီး အဲ့ဒီအတြက္ တရား မွ်တမႈျဖစ္ေစဖို႔လည္း ဘာအကူအညီမွ မရပါဘူး။ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံဟာ အခုအခ်ိန္မွာ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတခုလို႔ ထင္ရေပမယ့္ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ကတည္းက အာဏာရလာတဲ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟြန္ဆန္ကပဲ ဆက္လက္အုပ္ခ်ဳပ္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံျခား အကူအညီက ႏိုင္ငံတခုအတြက္ အေျဖမဟုတ္ပါဘူး။ လိုအပ္တာက ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ရာမွာ လူအနည္းကပဲ ေဆာင္႐ြက္တာမ်ိဳး မဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ စစ္မွန္တဲ့ပါဝင္ေဆာင္႐ြက္မႈျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံသားေတြ ဒီအခြင့္အလမ္း မရွိေသးပါဘူး။
၁၇ ရာစုနဲ႔ ၁၈ ရာစုမွာ အရင္းရွင္ေတြ၊ စီးပြားေရးသမားေတြနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးကုမၸဏီႀကီးေတြက ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႕ ေတြ ဝင္ေရာက္အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔ ကမၻာႀကီးကို လမ္းဖြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ Hudson Bay ကုမၸဏီဟာ ကေနဒါ ဒိုမီနီယံႏိုင္ငံ (Dominion of Canada) မျဖစ္ခင္ ကေနဒါႏိုင္ငံရဲ႕ အစိိတ္အပိုင္းအမ်ားစုကို အုပ္စုိးသူျဖစ္လာခဲ့တယ္။ ႐ုဒ္ဒီ႐ွား (Rhodesia) ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံငယ္ေလးျဖစ္လာဖို႔အတြက္ အဂၤလန္ဖြား ေတာင္အာဖရိက စီးပြားေရးသမား စီစယ္ ႐ုဒ္ (Cecil Rhodes) ကို ၿဗိတိသွ် ေတာင္အာဖရိက ကုမၸဏီ (British South Africa Company) က အာဏာေပးခဲ့တယ္ (႐ုဒ္ ပညာသင္ဆုေတြ ေပးေနဆဲျဖစ္တယ္)။ ၿပီးေတာ့ အေရွ႕အိႏိၵယ ကုမၸဏီ (East India Company) က ၿဗိတိသွ်အစိုးရ အတြက္ အိႏိၵယ နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေတြကို လမ္းဖြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာဘုရင္က အေရွ႕အိႏိၵယ ကုမၸဏီရဲ႕ ေတာင္းဆို ခ်က္ေတြကို လိုက္ေလ်ာဖို႔ ျငင္းဆန္တဲ့အခါမွာ ကုမၸဏီက ၿဗိတိသွ်အစိုးရဆီကေန အကူအညီေတာင္းခံခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာ ၿဗိတိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို စစ္ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။
အေနာက္ႏိုင္ငံေတြဟာ အခုဆိုရင္ သူတို႔ ေကာ္ပိုေရးရွင္းေတြအတြက္ ေစ်းကြက္အသစ္ေတြပြင့္လာေအာင္ တြန္းအား ေပးေနၾကပါတယ္။ သူတို႔က ေစ်းကြက္နဲ႔ အေႂကြးလို စီးပြားေရးကိစၥေတြပဲ ေျပာဆိုၾကၿပီး က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ ေဂဟေဗဒ ဒါမွမဟုတ္ လူ႕အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ အက်ိဳးရွိေစမယ့္ကိစၥေတြကိုေတာ့ မေျပာဆိုၾကပါဘူး။
ျမန္မာ “အရပ္သားအစိုးရ” ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီနည္းက် ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ဆုခ်ီးျမင့္တဲ့အေနနဲ႔ ဥေရာပသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္ အစိုးရေတြ၊ ေနာ္ေဝး၊ ကေနဒါ၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ၾသစေၾတးလ်အစိုးရေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚထားတဲ့ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈ အမ်ားစုကို ဆိုင္းငံ့ထားလိုက္ပါတယ္။ ၾသစေၾတးလ်အစိုးရကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ သူ႔ႏုိင္ငံက ကုမၸဏီေတြ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈလုပ္တဲ့အေပၚ ဘယ္တုန္းကမွ ပိတ္ဆို႔မႈမလုပ္ခဲ့ပါဘူး။
ၾသစေၾတးလ်၊ ျပင္သစ္၊ အေမရိကန္၊ ထိုင္း၊ တ႐ုတ္၊ အိႏိၵယ၊ ႐ုရွနဲ႔ မေလးရွားႏိုင္ငံေတြက ေရနံနဲ႔ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ကုမၸဏီေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိလုပ္ငန္းလည္ပတ္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရနံနဲ႔ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ တင္ပို႔မႈေတြဟာ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ အႀကီးမားဆံုးဝင္ေငြရရာ ရင္းျမစ္ေတြပါ။ အဲ့ဒီတင္ပို႔မႈေတြကေန ၂၀၁၁-၂၀၁၂ ဘ႑ာ ေရးႏွစ္မွာ ေဒၚလာ သန္း ၃ ေထာင္နီးပါး ဝင္ေငြရခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံက ဒီလို သဘာဝသယံဇာတေတြနဲ႔ ႂကြယ္ဝေနေပ မယ့္ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ေတြအတြင္း ေရနံနဲ႔ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ကရတဲ့ အခြန္ဘ႑ာေတြဟာ ခ်စားေနတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး တခ်ဳိ႕ရဲ႕ အိပ္ကပ္ထဲကုိပဲ ေရာက္သြားခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ကိုအေျပးအလႊားသြားမယ့္အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕လုပ္ရပ္ေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာလက္ ရွိျဖစ္ေနတဲ့ တင္းမာမႈေတြ၊ လူမႈဆက္ဆံေရး ေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ဘဝကို ဘယ္လိုထိခိုက္ေစမလဲဆိုတဲ့ အမွန္တရားကို က်မတို႔ ေလ့လာဖို႔ လိုတယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
(လန္ဒန္ထုတ္ The Independent သတင္းစာရဲ့ အြန္လိုင္းဘေလာ့ဂ္တြင္ Nancy Hunson-Rodd ေရးသားထားေသာ What is Really Happening in Burma Today ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆို ေဖာ္ျပပါ တယ္။ ေဒါက္တာ နန္စီဟာ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္း Edith Cowan တကၠသိုလ္မွာ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ အထက္တန္း သုေတသီအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။)Sources:
