Derek Mitchell သံအမတ္ျဖစ္လာႏုိင္မႈအေပၚ HRW ေထာက္ခံ
အေမရိကန္ရဲ႕အထူးအာဏာကုန္လဲႊအပ္ခံရတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ သံအမတ္ႀကီးအျဖစ္နဲ႔ လက္ရွိ အေမရိကန္ဆုိင္ရာ ျမန္မာႏုိင္ငံအထူး ကိုယ္စားလွယ္ ဒဲရက္၊ မစ္ခ်ဲလ္ကို ခန္႔အပ္ဖို႔ အိမ္ျဖဴေတာ္က အဆုိျပဳထားတယ္လို႔ အေမရိကန္အသိုင္းအဝုိင္းထဲမွာ သတင္းထြက္ေနပါတယ္။ ဒီလိုသတင္းထြက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာပဲ တကယ္လို႔ မစၥတာ ဒဲရက္မစ္ခ်ဲလ္သာ သံအမတ္ႀကီးျဖစ္လာခဲ့မယ္ ဆိုရင္ အေမရိကန္ အစိုးရနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရတို႔ၾကားမွာ သာမကဘဲ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးအဖဲြ႔ေတြနဲ႔လည္း ပိုၿပီးေတာ့ ထိေရာက္ေကာင္းမြန္တဲ့ဆက္ဆံေရးမ်ဳိး ရလာႏုိင္တယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ HRW အဖဲြ႔က ေျပာလုိက္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းအျပည့္အစံုကိုေတာ့ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ကိုဝင္းမင္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
အခုလို အိမ္ျဖဴေတာ္နဲ႔နီးစပ္တဲ့ အေမရိကန္သံတမန္ေတြၾကားမွာ မစၥတာမစ္ခ်ဲလ္ကို အေမရိကန္ ဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ အဆိုျပဳလုိက္ေၾကာင္း ေျပာေနၾကတာကို ခုိင္လံုတဲ့သတင္းရပ္ကြက္ တစ္ခုျဖစ္တဲ့ Foreign Policy မဂၢဇင္းရဲ႕ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာ ေပၚမွာ ၾကာသာပေတးေန႔က ေဖာ္ျပလိုက္ တာပါ။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံအထူးကုိယ္စားလွယ္ အျဖစ္ ဧၿပီလမွာ အခန္႔မခံရခင္ ကာကြယ္ေရး ဆုိင္ရာ ဒုလက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးျဖစ္ခဲ့တဲ့ အာရွေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူ ဒဲရက္ မစ္ခ်ဲလ္ကို ခန္႔အပ္ဖို႔ အဆိုျပဳတယ္လို႔ ျဖစ္လာတဲ့သတင္းဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့သတင္းျဖစ္တယ္လို႔ Human Rights Watch လူ႔အခြင့္အေရး ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႔က ဝါရွင္တန္ဆုိင္ရာ ဒါ႐ိုက္တာ Tom Malinowski က ဆိုလုိက္ပါတယ္။
“ဒဲရက္အေနနဲ႔ အခုလို အဆိုျပဳခံရေကာင္း ခံရႏုိင္တယ္လို႔ၾကားရလို႔ က်ေနာ္အရမ္းဝမ္းသာပါတယ္။ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။သူ႔ရဲ႕ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန လက္ရွိတာဝန္မွာ သူက ထူးထူး ခၽြန္ခၽြန္ ေျပာင္ေျပာင္ ေျမာက္ေျမာက္တာဝန္ထမ္းေဆာင္တဲ့သူပါ။ သူ႔အေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္ အေၾကာင္းကို ေကာင္းေကာင္း သိထားၿပီးေတာ့ ျမန္မာျပည္အေပၚမွာလည္း အမ်ားႀကီးကို ဂ႐ုစိုက္၊ အေလးထားပါတယ္။ သူက ခ်င့္ခ်ိန္ ဆံုးျဖတ္ႏုိင္စြမ္း တကယ့္ကို ေကာင္းမြန္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ေရာ NLD အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္နဲ႔ပါ အရမ္းကို ေကာင္းမြန္တဲ့ ဆက္ဆံေရးကို တည္ေဆာက္ထားႏုိင္ပါတယ္။”
သံအမတ္ႀကီးအဆင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တိုးျမႇင့္ေပးဖို႔ကိုေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ဇန္နဝါရီလက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လြတ္ေျမာက္လာ အၿပီးမွာ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္က ေၾကညာခဲ့တာပါ။ Foreign Policy အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာေပၚမွာ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးကလင္တန္က အခုေလာေလာ ဆယ္ေတာ့ အခုလို ဘယ္သူ႔ကို ခန္႔မယ္ဆိုတာကို ျမန္မာအစိုးရနဲ႔အသိေပး ညႇိႏႈိင္းေနရတဲ့အဆင့္မွာပဲ ရွိေနေသးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုလို ညႇိႏိႈင္းတာက ထံုးစံအရသာ လုပ္ရတာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာအစုိးရဘက္ကလည္း ဒဲရက္ မစ္ခ်ဲလ္ကိုဆိုရင္ လက္ခံဖို႔မ်ားတယ္လို႔ Tom Malinowski က သံုးသပ္ျပလိုက္ၿပီး အခုလို အေၾကာင္းျပခ်က္ေပးပါတယ္။
“ဒဲရက္ အေနနဲ႔က ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ဆက္ဆံလာတာ လေပါင္းမ်ားစြာ ခ်ီလာပါၿပီ။ သူတို႔ၾကားမွာ ေကာင္းမြန္တဲ့ဆက္ဆံေရးတစ္ခု တည္ေဆာက္ ထားႏုိင္ပါၿပီ။ ဒါ့အျပင္ ဒဲရက္ဟာ အေမရိကန္အစိုးရထဲမွာ အလန္အဆင့္ျမင့္တဲ့ အရာရွိတစ္ဦးျဖစ္တယ္ဆိုတာ ျမန္မာအစိုးရဘက္က သိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အခုလို သံတမန္ခန္႔ဖို႔ ျဖစ္လာတာက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈကို ေနာက္ထပ္ တုိးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္သြားမယ္ဆိုတာ ျပလုိက္တာျဖစ္ပါတယ္။”
အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရးစံနစ္အရ အခုလို အဆိုျပဳထားတဲ့အေပၚ လႊတ္ေတာ္ဘက္က အတည္ျပဳေပးတာ ကို ေစာင့္ရအံုးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာလည္း မစၥတာ Malinowski က ဒိအတြက္ သူစိတ္မပူဘူး၊ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ လႊတ္ေတာ္ဘက္ကလည္း ဒဲရက္မစ္ခ်ဲလ္ လုပ္ေနတာေတြကို အသိအမွတ္ျပဳ ေထာက္ခံထားၿပီးသားမို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မစၥတာ မာလ္လဲန္ႏိုးစကီးကပဲ လက္ရွိျမန္မာအထူးကုိယ္စားလွယ္တာဝန္ကို ဝါရွင္တန္ကေန ထမ္းေဆာင္တာနဲ႔ ေနာက္ပိုင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ထဲမွာ သံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရမယ့္ ဒီတာဝန္ႏွစ္ခုလံုးက အေရးႀကီးေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ထဲမွာ ထုိင္ၿပီးသြားလုပ္ရမယ့္တာဝန္က ေနာက္ပိုင္းမွာ ပိုအေရးပါလာလိမ့္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဘာ့ေၾကာင့္အခုလို ေျပာႏုိင္တာပါလဲလို႔ ေမးၾကည့္ရာ မွာေတာ့ မစၥတာ မာလ္လဲန္ႏုိးစကီးကပဲ အရင္ အေမရိကန္အစိုးရကို နားမေထာင္ခ်င္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာ အစိုးရဟာ အခုေတာ့ နားေထာင္ခ်င္လာတာအျပင္ အျခားအခ်က္ေတြလည္းရွိတယ္လို႔ အခုလို ဆက္ ရွင္းျပပါတယ္။
“ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနမွာ ဟီလာရီကလင္တန္ကို နားေပါက္ေအာင္ေျပာႏုိင္မယ့္သူ၊ ေနာက္ သမၼတ အိုဘားမားအစိုးရအေပၚမွာ ၾသဇာ သက္ေရာက္မႈႀကီးမားတဲ့သူတစ္ဦး ရန္ကုန္မွာ ရွိလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ အခုျဖစ္လာတာက ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္လည္း ေကာင္းပါတယ္။ NLD အတြက္လည္းေကာင္းပါလိမ့္မယ္။”
ဒါ့အျပင္ သံအမတ္ႀကီး မစ္ခ်ဲလ္အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲက လူထုအဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ ပိုေတြ႔ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ တဝွမ္းကိုလည္း ခရီးသြားၿပီး ျမန္မာ ႏိုင္ငံတခုလံုးမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ တိုးတက္မႈအေျခအေနေတြ စစ္မွန္မႈရွိမရွိကို လာမယ့္ သံုးႏွစ္အတြင္းမွာ အနီးကပ္ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္သြား ႏုိင္မွာျဖစ္တယ္လို႔ မစၥတာ မာလဲန္ႏုိး စကီးက ဆက္ေျပာပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ အင္အားႀကီးမားလာမႈကို ထိန္းေက်ာင္းေပးႏုိင္ဖို႔ အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသမွာ အာ႐ံုျပန္စိုက္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္လာခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္က လည္း တ႐ုတ္လႊမ္းမိုးမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြလုပ္ကာ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္တည္ေဆာက္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းခ်ိန္မွာ အခုလို အေမရိကန္-ျမန္မာ ပံုမွန္ သံတမန္ ဆက္ဆံေရးအတြက္ သံအမတ္ႀကီးအဆင့္ျပန္ခန္႔အပ္ဖို႔ ျဖစ္လာတာျဖစ္ပါတယ္။
Source : VOA Burmese
