တကယ့္ အေျပာင္းအလဲလား (သန္းစိုးလိႈင္)
တေလာက ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံထုတ္ Financial Times သတင္းစာက ျမန္မာႏိုင္ငံလက္ရွိ အျဖစ္အပ်က္ကို Burma burn-out ဆိုသည့္ စကားလံုးျဖင့္ ရည္ညႊန္းေရးသားလိုက္သည္။ အန္ဂ်ီအိုမ်ား၊ အစိုးရအဖြဲ႕၀င္မ်ား၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား ေျပာင္းလဲသည့္ အေျခအေနကိုလိုက္၍ လုပ္ေဆာင္ရန္ လူအင္အား၊ အဖြဲ႕အစည္းအင္အား မလံုေလာက္သည့္ အေျခအေနကို ေဖၚညႊန္းေျပာဆိုထားျခင္း ျဖစ္သည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ထရိတ္ဒါး ဟိုတယ္၊ ပါ့ခ္ရြိဳင္ရယ္ ဟိုတယ္တို႔တြင္ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား၊ ျမန္မာ႒ာေန အန္ဂ်ီအိုမ်ား၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအစီအစဥ္ ေဆာင္ရြက္သူမ်ားျဖင့္ စည္ကားေနသည္။ စာရြက္စာတမ္းေတြ ဖိုင္ေတြကိုင္လွ်က္ ၀င္လိုက္ထြက္လိုက္ျဖင့္ လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခအေနကို တစြန္းတစ ထင္ဟပ္ျပသလိုရွိသည္။
ႏိုင္ငံတကာမွ သတင္းေထာက္ေတြလည္း တဦးၿပီး တဦး၀င္လာေနသည္။ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံအလိုက္ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္မ်ားနဲ႔ အတူ သတင္စာဆရာ ဗီဇာရရွိသျဖင့္ ခါတိုင္းနဲ႔မတူ ဗီဒီယိုကင္မရာအႀကီးႀကီးျဖင့္ ရုပ္သံသတင္းရိုက္သူေတြရွိသလို သတင္းစာအတြက္ေနျပည္ေတာ္မွ အရာရွိႀကီးမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခြင့္ရ၍ ေနျပည္ေတာ္ထိ တက္သြားသူေတြလည္း ရွိသည္။
ယခင္က တိုးရစ္ဗီဇာကိုပင္ ရဖို႔ မေသခ်ာသည့္အေနအထားမွ ယခုအခါ သတင္းေထာက္ ဗီဇာရႏိုင္လာသည္အေျခအေနမ်ိဳးကို အေနာက္ႏိုင္ငံမွ သတင္းစာဆရာမ်ားက ဒီအခ်က္မ်ားကို ၾကည့္ကာ ျမန္မာႏိုင္ငံေျပာင္းလဲေနၿပီဟု ေျပာၾက ေရးၾကသည္မွာ သူ႔အေတြ႕အႀကံဳႏွင့္ သူေတာ့မွန္ကန္ေနပါလိမ့္မည္။
ႏိုင္ငံေရး အင္အားစုေတြ
စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္လာတဲ့ အစိုးရလက္ထက္ တေလွ်ာက္လံုး အစိုးရက အတိုက္အခံ မလိုလားအပ္တဲ့ အင္အားစုဟု သတ္မွတ္ခဲ့သည့္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၀င္အခ်ိဳ႕၊ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား ၊ ၂၀၀၇ စက္တင္ဘာ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို မၾကာမီက လႊတ္ေပးလိုက္တဲ့အခ်က္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးမွာ အလွည့္အေျပာင္းတခုဟု ဆိုႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
ယင္းအင္အားစုေတြ လြတ္ေျမာက္လာၿပီးေနာက္မွာ ယခင္က လုပ္ခြင့္မရွိခဲ့ဘူးတဲ့ ျပည္တြင္းမီဒီယာ အင္တာဗ်ဴးေတြ၊ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲေတြ၊ ေတြ႕ဆံုပြဲ၊ ဖြင့္လွစ္ပြဲ ႏိုင္ငံျခား အစိုးရ အဖြဲ၀င္မ်ားနဲ႔ ေတြ႕ဆံုျခင္းေတြ ျမင္ေတြ႕လာရသည္မွာ ယခင္နွင့္ေတာ့ မတူဟုနားလည္ ႏိုင္ပါသည္။
ယခင္က အသံမၾကားခ်င္သည့္ ေက်ာင္းသားသမဂၢဆိုသည္ကို အသိအမွတ္မျပဳေသးသည့္တိုင္ ေပၚေပၚထင္ထင္ ဖြဲ႕ဖို႔ႀကိဳးစားေနၾကၿပီ။ အလုပ္သမား အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ဥပေဒအရ ခြင့္ျပဳၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း နည္းဥပေဒမ်ား မထြက္ရွိလာေသးသျဖင့္ တရား၀င္ မဖြဲ႕ရေသး။ မၾကာမီ အလုပ္သမား အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ လယ္သမား အဖြဲ႕အစည္းမ်ား တရား၀င္ ေပၚထြက္လာဖို႔ အေျခအေနမ်ားေတြ႕ျမင္ေနရသည္။
ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားစြာျဖင့္ လႈပ္ရွား လုပ္ကိုင္ခြင့္အခက္အခဲရွိေနဦးမည္ မွန္ေသာ္လည္း ယခင္ကလို ပုန္းရိႈးကြယ္ရိႈး လုပ္ေဆာင္ရသည္ႏွင့္စာလ်င္ အမ်ားႀကီးလုပ္ခြင့္သာလာၿပီ ဟုဆိုရမည္ျဖစ္သည္။
ယခင္က လုပ္ခြင့္မရခဲ့သည့္ ႏွစ္လည္ေန႔မ်ား၊ အထိမ္းအမွတ္ေန႔မ်ားကိုလည္း ယခုအခါ ေပၚေပၚထင္ထင္ လုပ္ႏိုင္လာသည့္ အေျခအေနမ်ိဳးျဖစ္သည္။ စိတ္၀င္စားသည့္ လူထုပရိသတ္လည္း တက္ေရာက္ရဲသည့္ အေျခအေနမ်ိဳးျဖစ္လာသည္။
ဒါေတြက ႏိုင္ငံေရး သမားေတြ၊ အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြ ရည္ညႊန္းသည့္ အေျပာင္းအလဲ၏ လကၡဏာမ်ား ျဖစ္လိမ့္မည္။
မေျပာင္းလဲေသးသည့္ အရာမ်ား
ေခတ္ေျပာင္းလာၿပီဟု ဆုိရာတြင္ အေပၚပိုင္းက အရင္ေျပာင္းသည္ ေအာက္ေျခကို ေနာက္တေျဖးေျဖး ေရာက္လိမ့္မည္ဟု ေယဘုယ်အားျဖင့္နားလည္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ လံုး၀ မေျပာင္းလဲေသးသည့္ က႑မ်ားလည္း အမ်ားအျပားရွိေနရာတြင္ ေအာက္ေျခရွိ လူထုႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ားသာမကပါ။ အခ်ိဳ႕မွ အေပၚမွ ေအာက္ေျခတိုင္ မေျပာင္းလဲသေလာက္ရွိသည္ကိုေတြ႕ေနရသည္။
ယင္းက႑ေတြက ဘာေတြလဲဟု ဆိုလွ်င္ တရားစီရင္ေရး ၊ သာသနာေရး၊ ဆက္သြယ္ေရး စသည့္က႑မ်ားျဖစ္သည္။
တရားစီရင္ေရး အပိုင္းမွာ ပြင့္လင္းမႈ အရိပ္အေယာင္ ယခုခ်ိန္ထိ မျမင္ေတြ႕ရေသးေပ။ လာဘ္စားမႈမ်ား၊ ေငြမ်ား တရားႏိုင္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။ အမႈအခင္းျဖစ္ၿပီဆိုလွ်င္ ေငြထုပ္ႏွင့္ တရားသူႀကီး၊ အစိုးရ ဥပေဒအက်ိဳးေဆာင္၊ တရားရံုး အသီးသီးကို လိုက္ျဖည့္ႏိုင္လွ်င္ အမႈႏိုင္ဖို႔ ရာခိုင္ႏႈန္းမ်ားေနၿပီျဖစ္သည္။ ပြင့္လင္းလာသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လတ္တေလာ အက်ိဳးဆက္မ်ား ဤနယ္ပယ္မွာ လံုး၀မျမင္ေတြ႕ရေသးေပ။
သာသနာေရး ႏွင့္ပတ္သက္လ်င္လည္း သံဃမဟာနာယက အဖြဲ႕က သံဃာထုရဲ႕ အျမင္မ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားျခင္း မ်ိဳး မေတြ႕ရေသးေပ။ သံဃားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား စီရင္ခ်က္မ်ားမွာ နကိုအေျခအေနအတိုင္းသာ ရွိေနေသးသည္ကိုေတြ႕ေနရသည္။
ထို႔အတူ ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရး ႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္လည္း ဖုန္း၀န္ေဆာင္ခမ်ား ႀကီးျမင့္ျခင္း၊ မိုဘိုင္းဖုန္း ၀န္ေဆာင္မႈတြင္ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈ ေစ်းကြက္ဖြင့္ေပးျခင္း မရွိေသးေပ။ မၾကာခင္က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ၅ေထာင္တန္ ဖုန္းကဒ္ ကိစၥတြင္ ျမန္မာဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းက သံုးသိန္းဖုန္းအစီအစဥ္ ေရာင္းဖုိ႔ စီစဥ္ၿပီးသားျဖစ္ေနရာ ေစ်းမေလွ်ာ့ခ်င္သျဖင့္ ၅ ေထာင္တန္ဖုန္း မျဖစ္ႏိုင္ဟု မ်က္ေစ့မိွတ္ျငင္းေနခဲ့သည္။ ပထမပိုင္းေတာ့ နည္းပညာအရ မျဖစ္ႏိုင္ဟု ေျပာရာမွ ေနာက္ဆံုး ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒအရ မျဖစ္ႏိုင္ဟု ပိတ္ကာေျပာေတာ့သည္။ ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒဆိုသည္မွာ ျပဳျပင္၍ မရသည့္အရာ မဟုတ္ေပ။
ဤ သာဓကတို႔မွာ အေျပာင္းအလဲသို႔ မလိုလားသူမ်ား၏ မိမိတို႔ ေနရာ၊ ရာထူး၊ အက်ဳိးစီးပြားကာကြယ္မႈမ်ား ျဖစ္သည္။
သာမန္လူထုတြက္ အေျပာင္းအလဲ
ကိုယ့္အခြင့္အေရးကို တိုးခ်ဲ႕ယူႏိုင္သူမ်ားက အခြင့္အေရး ရလာၾကသည္မွာ မွန္ပါသည္၊ ကိုယ့္အခြင့္အေရးအတြက္ တိုးခ်ဲ႕မယူတတ္သည့္ သာမန္ျပည္သူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြေရာ တိုးတက္လာပါသလား။ သာမန္လူထုမွာ ယခုခ်ိန္ထိ ကိုယ့္အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ား တိုးတက္မလာေသးေပ၊ အလုပ္သမားမ်ား လုပ္ခအတြက္ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုရာတြင္ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ အဖြဲ႕အစည္း မဖြဲ႕စည္းႏိုင္ေသးေပ၊
သမဂၢဖြဲ႕စည္းခြင့္ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းၿပီးေသာ္လည္း လက္ေတြ႕ က်င့္သံုးဖို႔ နည္းဥပေဒ မထြက္ေသးေပ၊ လယ္သမားမ်ားလည္း လယ္ေျမေတြ အသိမ္းခံေနရဆဲျဖစ္သည္။ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္း မ်ားျပားလာသည္ႏွင့္ အတူ ေျမယာသိမ္းခံရမည့္ အႏၱရာယ္ ပိုမိုမ်ားလာသည္။
အလုပ္အကိုင္ ရွားပါးျခင္း ႏွင့္ ျပည္တြင္းစစ္ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ကေလးစစ္သားစုေဆာင္းမႈ အႏၱရာယ္လည္း ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။
ယခုေဖၚျပသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားက ေအာက္ေျခလူထုအဖို႔ အေျပာင္းအလဲရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ကို မခံစားရေသးသည္ကို ညႊန္းဆိ္ုလွ်က္ရွိသည္။
ၿခံဳေျပာရလွ်င္ အေျပာင္းအလဲဆိုသည္ကို ႀကိဳဆိုရမည္ျဖစ္သည္။ ယခုလို အခြင့္အလမ္းမ်ိဳး ၊ ပြင့္လင္းမႈ လမ္းစမ်ိဳး လြန္ခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္ ၄၊ ၅ ခုအတြင္း မေပၚထြက္ခဲ့သည္ကို ၀န္ခံရမည္ျဖစ္သည္။ ယင္းပြင့္လင္းမႈ လမ္းစကို မေပ်ာက္သြားေအာင္ ဆုပ္ကိုင္ ခ်ဲ႕ယူရမည္ျဖစ္သလို သာမန္လူထု ခံစားႏိုင္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္ရမည္မွာ ႏိုင္ငံေရး သမားတို႔၏ တာ၀န္ဟု ထင္ပါသည္။
ေခတ္ေျပာင္းလာၿပီဟု ဆုိရာတြင္ အေပၚပိုင္းက အရင္ေျပာင္းသည္ ေအာက္ေျခကို ေနာက္တေျဖးေျဖး ေရာက္လိမ့္မည္ဟု ေယဘုယ်အားျဖင့္နားလည္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ လံုး၀ မေျပာင္းလဲေသးသည့္ က႑မ်ားလည္း အမ်ားအျပားရွိေနရာတြင္ ေအာက္ေျခရွိ လူထုႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ားသာမကပါ။ အခ်ိဳ႕မွ အေပၚမွ ေအာက္ေျခတိုင္ မေျပာင္းလဲသေလာက္ရွိသည္ကိုေတြ႕ေနရသည္။
ယင္းက႑ေတြက ဘာေတြလဲဟု ဆိုလွ်င္ တရားစီရင္ေရး ၊ သာသနာေရး၊ ဆက္သြယ္ေရး စသည့္က႑မ်ားျဖစ္သည္။
တရားစီရင္ေရး အပိုင္းမွာ ပြင့္လင္းမႈ အရိပ္အေယာင္ ယခုခ်ိန္ထိ မျမင္ေတြ႕ရေသးေပ။ လာဘ္စားမႈမ်ား၊ ေငြမ်ား တရားႏိုင္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။ အမႈအခင္းျဖစ္ၿပီဆိုလွ်င္ ေငြထုပ္ႏွင့္ တရားသူႀကီး၊ အစိုးရ ဥပေဒအက်ိဳးေဆာင္၊ တရားရံုး အသီးသီးကို လိုက္ျဖည့္ႏိုင္လွ်င္ အမႈႏိုင္ဖို႔ ရာခိုင္ႏႈန္းမ်ားေနၿပီျဖစ္သည္။ ပြင့္လင္းလာသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လတ္တေလာ အက်ိဳးဆက္မ်ား ဤနယ္ပယ္မွာ လံုး၀မျမင္ေတြ႕ရေသးေပ။
သာသနာေရး ႏွင့္ပတ္သက္လ်င္လည္း သံဃမဟာနာယက အဖြဲ႕က သံဃာထုရဲ႕ အျမင္မ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားျခင္း မ်ိဳး မေတြ႕ရေသးေပ။ သံဃားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား စီရင္ခ်က္မ်ားမွာ နကိုအေျခအေနအတိုင္းသာ ရွိေနေသးသည္ကိုေတြ႕ေနရသည္။
ထို႔အတူ ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရး ႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္လည္း ဖုန္း၀န္ေဆာင္ခမ်ား ႀကီးျမင့္ျခင္း၊ မိုဘိုင္းဖုန္း ၀န္ေဆာင္မႈတြင္ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈ ေစ်းကြက္ဖြင့္ေပးျခင္း မရွိေသးေပ။ မၾကာခင္က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ၅ေထာင္တန္ ဖုန္းကဒ္ ကိစၥတြင္ ျမန္မာဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းက သံုးသိန္းဖုန္းအစီအစဥ္ ေရာင္းဖုိ႔ စီစဥ္ၿပီးသားျဖစ္ေနရာ ေစ်းမေလွ်ာ့ခ်င္သျဖင့္ ၅ ေထာင္တန္ဖုန္း မျဖစ္ႏိုင္ဟု မ်က္ေစ့မိွတ္ျငင္းေနခဲ့သည္။ ပထမပိုင္းေတာ့ နည္းပညာအရ မျဖစ္ႏိုင္ဟု ေျပာရာမွ ေနာက္ဆံုး ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒအရ မျဖစ္ႏိုင္ဟု ပိတ္ကာေျပာေတာ့သည္။ ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒဆိုသည္မွာ ျပဳျပင္၍ မရသည့္အရာ မဟုတ္ေပ။
ဤ သာဓကတို႔မွာ အေျပာင္းအလဲသို႔ မလိုလားသူမ်ား၏ မိမိတို႔ ေနရာ၊ ရာထူး၊ အက်ဳိးစီးပြားကာကြယ္မႈမ်ား ျဖစ္သည္။
သာမန္လူထုတြက္ အေျပာင္းအလဲ
ကိုယ့္အခြင့္အေရးကို တိုးခ်ဲ႕ယူႏိုင္သူမ်ားက အခြင့္အေရး ရလာၾကသည္မွာ မွန္ပါသည္၊ ကိုယ့္အခြင့္အေရးအတြက္ တိုးခ်ဲ႕မယူတတ္သည့္ သာမန္ျပည္သူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြေရာ တိုးတက္လာပါသလား။ သာမန္လူထုမွာ ယခုခ်ိန္ထိ ကိုယ့္အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ား တိုးတက္မလာေသးေပ၊ အလုပ္သမားမ်ား လုပ္ခအတြက္ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုရာတြင္ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ အဖြဲ႕အစည္း မဖြဲ႕စည္းႏိုင္ေသးေပ၊
သမဂၢဖြဲ႕စည္းခြင့္ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းၿပီးေသာ္လည္း လက္ေတြ႕ က်င့္သံုးဖို႔ နည္းဥပေဒ မထြက္ေသးေပ၊ လယ္သမားမ်ားလည္း လယ္ေျမေတြ အသိမ္းခံေနရဆဲျဖစ္သည္။ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္း မ်ားျပားလာသည္ႏွင့္ အတူ ေျမယာသိမ္းခံရမည့္ အႏၱရာယ္ ပိုမိုမ်ားလာသည္။
အလုပ္အကိုင္ ရွားပါးျခင္း ႏွင့္ ျပည္တြင္းစစ္ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ကေလးစစ္သားစုေဆာင္းမႈ အႏၱရာယ္လည္း ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။
ယခုေဖၚျပသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားက ေအာက္ေျခလူထုအဖို႔ အေျပာင္းအလဲရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ကို မခံစားရေသးသည္ကို ညႊန္းဆိ္ုလွ်က္ရွိသည္။
ၿခံဳေျပာရလွ်င္ အေျပာင္းအလဲဆိုသည္ကို ႀကိဳဆိုရမည္ျဖစ္သည္။ ယခုလို အခြင့္အလမ္းမ်ိဳး ၊ ပြင့္လင္းမႈ လမ္းစမ်ိဳး လြန္ခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္ ၄၊ ၅ ခုအတြင္း မေပၚထြက္ခဲ့သည္ကို ၀န္ခံရမည္ျဖစ္သည္။ ယင္းပြင့္လင္းမႈ လမ္းစကို မေပ်ာက္သြားေအာင္ ဆုပ္ကိုင္ ခ်ဲ႕ယူရမည္ျဖစ္သလို သာမန္လူထု ခံစားႏိုင္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္ရမည္မွာ ႏိုင္ငံေရး သမားတို႔၏ တာ၀န္ဟု ထင္ပါသည္။
Source : သန္းစိုးလိႈင္ (Moemaka)
