April 11, 2025

News @ RB

Announcement of New Website: Rohingya Today (RohingyaToday.Com) Dear Readers, From 1st January 2019 onward, the Rohingya News Portal 'Rohingya Blogger' will be renamed and upgraded as 'Rohingya Today'. Due to this transition to a new name, our website will be available at www.rohing...

Rohingya News @ Int'l Media

Maung Zarni, leader of the Free Rohingya Coalition, speaks at a news conference at the Foreign Correspondents' Club of Japan in Tokyo on Thursday. | CHISATO TANAKA By Chisato Tanaka, Published by The Japan Times on October 25, 2018 A leader of a global network of activists for Rohingya Mu...

Myanmar News

By Sena Güler | Published by Anadolu Agency on December 1, 2018 Maung Zarni says he will boycott Beijing-sponsored events until the country reverses its 'troubling path' ANKARA -- A human rights activist and intellectual said he withdrew from a Beijing-sponsored forum in London to pro...

Video News

...

Article @ RB

Oskar Butcher RB Article October 6, 2018 Every night in an unassuming shop space located in Mandalay’s 39thStreet, Lu Maw and Lu Zaw – the remaining members of the Burma’s most famous comedy trio, the Moustache Brothers – present their show: a curious combination of comedy, political sa...

Article @ Int'l Media

A demonstration over identity cards at a Rohingya refugee camp in Bangladesh in April, 2018. Image: NurPhoto/SIPA USA/PA Images. By Natalie Brinham | Published by Open Democracy on October 21, 2018 Wary of the past, Rohingya have frustrated the UN’s attempts to provide them with documenta...

Analysis @ RB

By M.S. Anwar | Opinion & Analysis The Burmese (Myanmar) quasi-civilian government unleashed a large-scale violence against the minority Rohingya in the western Myanmar state of Arakan in 2012. The violence, which some wrongly frame as ‘Communal’, was carried out by the Burmese armed forces...

Analysis @ Int'l Media

By Maung Zarni, Natalie Brinham | Published by Middle East Institute on November 20, 2018 “It is an ongoing genocide (in Myanmar),” said Mr. Marzuki Darusman, the head of the UN Human Rights Council-mandated Independent International Fact-Finding Mission at the official briefing at ...

Opinion @ RB

Rohingya refugees who fled from Myanmar wait to be let through by Bangladeshi border guards after crossing the border in Palang Khali, Bangladesh October 9, 2017. REUTERS/Damir Sagolj MS Anwar RB Opinion November 12, 2018 Some may differ. But I believe the government of Bangladesh is ...

Opinion @ Int'l Media

By Maung Zarni | Published by Anadolu Agency on December 15, 2018 US will not intercede, and Myanmar's neighbors see it through economic lens, so international coalition for Rohingya needed LONDON -- The U.S. House of Representatives Thursday overwhelmingly passed a resolution ca...

History @ RB

Aman Ullah  RB History August 25, 2016 The ethnic Rohingya is one of the many nationalities of the union of Burma. And they are one of the two major communities of Arakan; the other is Rakhine and Buddhist. The Muslims (Rohingyas) and Buddhists (Rakhines) peacefully co-existed in the A...

Rohingya History by Scholars

Dr. Maung Zarni's Remark: The best research on Rohingya history: British Orientalism which created the pseudo-scientific biological notion of "Taiyinthar" or "real natives" of #Myanmar caused that country's post-colonial cancer of official & popular genocidal Racism.  This co...

Report @ RB

(Photo: Soe Zeya Tun, Reuters) RB News  October 5, 2013  Thandwe, Arakan – Rakhinese mob in Thandwe started attacking Kaman Muslims on September 28, 2013. As a result, 5 Kaman Muslims were mercilessly killed and 1 was died in heart attack while escaping the attack. 781 Kaman Mus...

Report by Media/Org

Rohingya families arrive at a UNHCR transit centre near the village of Anjuman Para, Cox’s Bazar, south-east Bangladesh after spending four days stranded at the Myanmar border with some 6,800 refugees. (Photo: UNHCR/Roger Arnold) By UN News May 11, 2018 Late last year, as violent repressi...

Press Release

Rohingya Orgs Activities

Petition

Campaign

Event

Editorial by Int'l Media

Interview

Open Letter

RB Poem

Book Shelf

ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီ၏ ၂၀၁၁-ခု ေအာက္တိုဘာ(၉)ရက္ ေန႕စြဲပါ သေဘာထား ေၾကျငာခ်က္အား ကန္႕ကြက္လႊာ

Written By:မ်ဳိးခ်စ္ေမာင္


ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီ၏ ၂၀၁၁-ခု ေအာက္တိုဘာ(၉)ရက္ ေန႕စြဲပါ သေဘာထား ေၾကျငာခ်က္အား ကန္႕ကြက္လႊာ

ျပသာနာ၏ မူလရင္းျမစ္မွာ အယူ၀ါဒက်ဥ္းေျမာင္းေသာ ရခိုင္အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီမ်ား၏ သမုိင္းေၾကာင္း အမွန္ကို မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ အမွန္တရားကို လက္မခံလိုစိတ္ေၾကာင့္ ဟိုးေရွးပေ၀သဏီကတည္းက အတူတကြ လက္တြဲေနထိုင္လာခဲ့ေသာ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးမ်ားအား ေၾကာက္စိတ္၊သံသယစိတ္ျဖင္ ့ၾကည္႕ရွဳ ျမင္ေယာင္မိေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ 

ဤေနရာတြင္ Arakan ၏ မူလအစႏွင့္ ပတ္သက္၍ မျငင္းခုံလုိပါ…မည္သို႕ပင္ ဆိုေစ ကမၻာေျမၾကီး၏ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုသာျဖစ္သည္။အမွန္တရားကို လက္ခံရန္ ပါေမာကၡ ပညာတက္ၾကီးျဖစ္ရန္မလိုပါ။ ဗုဒၶ၏ အဆုံးအမကို တစ္ေသြမတိန္း လိုက္နာသူ၊လူသားေကာင္း တစ္ေယာက္ျဖစ္လွ်င္ ဤအမွန္တရားကို လက္ခံရန္ ခက္ခဲမည္မဟုတ္ပါ။ုအခ်ဳပ္အားျဖင့္ Arakan တြင္ Rohingya လူမ်ိဳးမ်ား ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားထက္ ရာစုႏွစ္မ်ားစြာ ေစာ၍ ရွိေနသည္ကို သက္ေသျပႏိုင္လွ်င္ လုံေလာက္သည္။ 

“တတိယစာပိုဒ္”

….ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားေရွး ပေ၀သဏီကပင္ ေနထိုင္လာခဲ့ေသာ ရခိုင္ေျမကို လုယူလိုသူ ဘဂၤလီလူမ်ိဳးတစ္စုသည္ အၾကမ္းဖက္နည္း၊အႏုနညး၊၀ါဒၿဖန္႕ခ်ီနည္း အစရွိသည္႕ နည္းေပါင္းစုံျဖင့္ ၾကိဳးစားလာခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင္ခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ ရခိုင္နာမည္ ေဖ်ာက္ဖ်က္လိုသည္႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္….အာရခိန္ျပည္ဟု ေရးသားမဳွမ်ားျပဳလုပ္လာၾကပါသည္။ 

“ေခ်ပခ်က္”

ႏိုင္ငံေတာ္ ျငိမ္၀ပ္ပိျပားမွဳတည္းေဆာက္ေရးအဖြဲ႕ လက္ထက္တြင္ ထုတ္ေ၀ေသာ “သာသနာေရာင္၀ါထြန္းေစဖို႕” စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ ၆၅ အရ မူဆလင္မ်ားသည္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀၊ ၁၂၀၀ ေက်ာ္ကပင္ အေျခခ် ေနထိုင္လာခဲ့သူမ်ားျဖစ္သည္။ မည္သို႕မည္ပုံေရာက္ရွိ အေျခခ်ေနထိုင္လာခဲ့သည္ ကိုအားလုံးေသာသမိုင္းပညာရွင္မ်ား လက္ခံၾကသည္ အတိုင္း အာရပ္ကုန္သည္မ်ားသည္ ထိုအခ်ိန္က ကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးအတြက္ ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္း၊တနသၤာရီကမ္းရိုးတန္းမွ တဆင့္္ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား စသည့္ႏိုင္ငံမ်ားသို႕ ေရာက္ရွိ အေျခခ်ခဲ့သည္။ 

Arakan ေျမမွာ ေရွးပေ၀သဏီ ကတည္းက ေနထိုင္လာခဲ့ၾကတာ ရခိုင္ေတြ ေစာသလား...? ရိုဟင္ဂ်ာေတြက ေစာသလား သမိုင္းအေထာက္အထားနဲ႕တင္ၿပပါမည္။ 

၁၆ ရာစုတြင္ ေရးေသာ “ဟာနီဖါ ႏွင့္ ခိုင္ယာဖူရီ” စာအုပ္တြင္ စာေရးဆရာ Shah Barid Khan က ယၡဳေမာင္ေတာခရိုင္၊ေမာင္ေတာျမိဳ႕ လေဘာစားရြာ(Arabshah Para) သို့ AD ၆၈၀-ခုႏွစ္တြင္ Mohammed Ali ၏သား Mohammed Hanif သည္ Karbala စစ္ပြဲအျပီး သူ၏ ရဲေဘာ္ရဲဖက္မ်ားႏွင့္ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ထိုအခ်ိန္တြင္ Queen ခိုင္ယာဖူရီသည္ ေမယုေတာင္တန္း တေလွ်ာက္ လုယက္တိုက္ခိုက္မွဳမ်ား ႏွင့္ အုုပ္စုိးေနခ်ိန္ျဖစ္သည္။ Mohammed Hanif သည္ ထို Queen ကို တိုက္ခိုက္သိမ္းယူျပီး လက္ထက္ယူခဲ့သည္။ထို႕ေၾကာင့္ Kaiyapuri ႏွင့္တကြ သူမ၏ အေျခအရံမ်ားသည္ အစၥလာမ္သာသာကို ခံယူျပီး ေအးခ်မ္းစြာ ေနထိုင္လာခဲ့သည္။ ယၡဳထက္တိုင္ ထိုေမယုေတာင္ေၾကာ တစ္၀ိုက္တြင္ Hanifa Tonki ႏွင့္ Kayapuri Tonki ဟူ၍ အထင္အရွား ေတြ႕ၿမင္ႏိုင္ပါသည္။ အခ်ဳပ္ဆိုရလွ်င္ ယေန႕ ရုိဟင္ဂ်ာ၏ မူလအစသည္ ထိုၿဖစ္ရပ္မွ ၿမစ္ဖ်ားခံလာသည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။ 

တစ္ဖန္ ေအဒီ (ရ၈၈-ခု )မဟာထိိုင္ စႏၵယား မင္းၾကီးလက္ထပ္တြင္ အာရပ္ကုန္သည္ သေဘၤာမ်ား ရမ္းၿဗဲကြ်န္း အနီးတြင္ ပ်က္သြားရာမွ အကူအညီေတာင္းလာေသာ အာရပ္မ်ားကို အာရ္ကန္၏ တစ္ျခားေနရာ ျမိဳ့ရြာမ်ားတြင္ ေနရာခ်ေပးခဲ့သည္။ ဤသည္ မွာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ေရးေသာ သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ားမွ ေကာက္ယူျခင္းမဟုတ္ (၁၉၅၇-ခုႏွစ္ ႏွင့္ ၁၈၇၉-ခုႏွစ္) တြင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ Burma Gazetteers(Akyab District) ႏွင့္ British Burma Gazetteers တို႕မွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္ၿဖစ္သည္။ 

ေအဒီ ၁၄၃၀ ခုႏွစ္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ၀လီခန္ ႏွင့္ပါလာေသာ စစ္သည္ ငါးေသာင္း(Bangladesh District Gazatteers,p-63)၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ စႏၵြြီခန္ႏွင့္ ပါလာေသာ စစ္သည္မ်ား(Journal of Burma Research Society No.2,p-493) သည္ ရာစုႏွစ္ အဆက္ဆက္ Arakan ကိုအုပ္ခ်ဳပ္ လာခဲ့သည္။ဤသည္မ်ားမွာ မ်ားစြာေသာ သမို္င္းအေထာက္ အထားမ်ားမွ အခ်ဳိ့သာ ျဖစ္သည္။ 

သမိုင္းဆရာ Morris Collis ၏ အဆိုအရ တိဗက္-ျမန္မာ အႏြယ္၀င္မ်ားသည္ Arakan ကို India မွ ခြဲထုတ္၍ ေ၀သာလီေခတ္ ေနထိုင္သူမ်ားႏွင့္ ေရာေထြးသြားခဲ့ရာမွ Indo-Mongoloid ဟုေခၚေသာ ရခိုင္ လူမ်ိဳးၿဖစ္ေပၚလာခဲ့သည္။ ဤအျဖစ္အပ်က္မွာ( AD-၉၅၇) ခုႏွစ္တြင္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ 

အထက္ပါ သမိုင္းေထာက္အထားမ်ားကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ Arakan တြင္ ေရွးပေ၀သဏီကပင္ ေနထိုင္လာခဲ့ၾကသူမ်ားမွာ ရခိုင္မ်ားလား…? ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားလား…? ရခိုင္ ႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ ႏွစ္ခုစလုံးမ်ားလား ထင္ရွားစြာ သိျမင္ႏိုင္ပါသည္။ 

ထို႕ေၾကာင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကပင္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားထက္ေစာ၍ Arakan တြင္ ေရာက္ရွိ အေျခခ် ေနထိုင္လာခဲ့ေသာ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးမ်ားသည္ မိမိတို႕ ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ ေနထိုင္က်က္စားရာ Arakan ကို Arakan ဟုသုံးျခင္းသည္ အလြဲသုံးစားျခင္း မဟုတ္၊လုယူျခင္းလဲ မဟုတ္၊နာမည္ ေဖ်ာက္ဖ်က္လိုျခင္းလဲ မဟုတ္ပါ။ ရက္စက္ေသာ စစ္အစိုးရ အဆက္ဆက္၊အယူ၀ါဒ က်ဥ္းေျမာင္းေသာ လူမ်ိဳးေရး ၀ါဒီမ်ား၏ ကိုယ္က်ိဳးဖက္ လူမဆန္ျခင္းေၾကာင့္ လူသား အေျခခံအခြင့္အေရးမ်ားပါ နစ္နာဆုံးရွဳံးျခင္း ခံေနၾကရေသာ ရိုဟင္ဂ်ာ လူထုတစ္ရပ္လုံး၏ အခြင့္အေရးကို ျပန္ရယူျပီး Sister Community ျဖစ္ေသာ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား ႏွင့္ ေအးခ်မ္းစြာ ေနထိုင္ႏိုင္ရန္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္၏ ေဘာင္စည္းမ်ဥ္း၊စည္းကမ္း ႏွင့္အညီၾကိဳးစား ရုန္းကန္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ 

Arakan တြင္ ဘိုးဘြား စဥ္ဆက္ေနထိုင္လာခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးမ်ားသည္ အမိေျမကို Arakan ဟု သုံးနဳံးလွ်င္ ဘယ္ဥပေဒကမွ အျပစ္ေပး အေရးယူ၍ မရေပ။ အယူ၀ါဒ က်ဥ္းေျမာင္းေသာ လူမ်ိဳးေရး၀ါဒီမ်ားေၾကာင့္ ထိုကဲ့သို႕ မဟုတ္မမွန္ေရးသားျပီး တကမၻာလုံးအား မ်က္စိမွိတ္၊နားပိတ္ရန္ ၾကိဳးစားေနၾက ၿခင္းျဖစ္သည္။

“ဆဠမစာပုိဒ္ “

ကမၻာတစ္၀ွမ္းက ရခိုင္အမ်ိဳးသားတို႕ကို Arakanese ၊ ရခိုင္ျပည္ကို Arakan ေျမပုံမ်ားတြင္လဲ Arakan ဟုသာ ယေန႕ထိ Arakan ႏွင့္ Arakanese တို႕သည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္သည္၊ ဘဂါၤလီလူမ်ိဳးတစ္ခုသည္ Arakan ႏွင့္ပက္သက္ေသာ သမိုင္းမ်ား၊စာအုပ္မ်ားကို လိမ္ညာ ျဖန္႕ခ်ီ….။ 

“ေခ်ပခ်က္”

မည္သည့္္ သမို္င္းဆရာကမွ် ရခိုင္အမ်ိဳးသားတို႕ကို Arakanese ဟူ၍ သုံးခဲ့သည္မရွိပါ။ Magh ဟူ၍သာ ရွိသည္။ ရခိုင္သည္ Magh ၏ updated version ျဖစ္သည္။ Arakanese ဟုဆိုလွ်င္ Arakan တြင္လူမ်ိဳးအားလုံးကို ဆိုလိုသည္။Hindu,Muslim,Buddist အားလုံးအက်ဳံး၀င္သည္။ ေျမပုံတြင္ Arakan ကိုသုံးျခင္းသည္ မဆန္းပါ…။Arakan ကိုသုံးျခင္းျဖင့္ Arakan သည္ ရခိုင္လူမ်ိဳးအတြက္ခ်ည္းသာ ျဖစ္မသြားပါ။ယခု အခ်ိန္အထိ ကမၻာ့ပညာရွင္ မည္သူကမွ Arakan ႏွင့္ Arakanese တို႕သည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသာ ျဖစ္သည္ဟု မွတ္ခ်က္မေပးပါ။ သိလဲမသိၾကပါ။ရိဳဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးမ်ားသည္ မိမိတို႕၏ သမိုင္းျဖစ္ရပ္အမွန္ကို ေရးျခင္းသာျဖစ္သည္။ဤသို႔ ေရးရာတြင္၊ျဖန္႕ခ်ီရာတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာမဟုတ္ေသာ သမိုင္းဆရာမ်ား၏ အျမင္ႏွင့္ မဆန့္္က်င္ပါ…။ 

သမိုင္းဆရာ Dr.သန္းထြန္း၏အဆိုအရ (၁၄၄၂-ခု) ေက်ာက္စာပါ အခ်က္မ်ားကို ကိုးကား၍ အာရ္ကန္ မင္းမ်ားတြင္ မူဆလင္ဘြဲ႕ နာမည္မ်ား ရွိခဲ့သည္။ ထိုမူဆလင္ ဘုရင္မ်ားမွာ နတ္ျမစ္ အေရွ႕ဘက္ ႏွင့္ ကုလားတန္ျမစ္ အေနာက္ဘက္ ေမယုေတာင္ၾကားက ရိုဟင္ဂ်ာေတြျဖစ္တယ္။သူတို႕ အဲဒီ ေဒသမွာ ေနထုိင္လာခဲ့ၾကတာ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ေက်ာ္ျပီလို႕ေျပာတယ္။ ပိုမိုသိလိုလွ်င္ ေဒါက္တာ သန္းထြန္း-Kalya Magazine p-27,1994,August ကိုၾကည္႕ပါ။ထိုေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ သမိုင္းကို လိမ္ညာျဖန္႕ခ်ီျခင္း မဟုတ္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္သာလွ်င္ ရိုဟင္ဂ်ာ၏ သမိုင္းျဖစ္ရပ္အမွန္ကို လက္မခံလိုျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ရပ္မွန္ကို လိမ္ညာလွည္းစားျခင္းျဖစ္သည္။ 

“အဠမစာပိုဒ္”

ဘဂၤလီလူမ်ိဳးတို႕သည္ တျဖည္းျဖည္း ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႕၏ ေနထိုင္ရေဒသ၊ လယ္ယာေျမမ်ား၊ ဥယ်ာဥ္ျခံေျမမ်ား၊ ဘ၀ရပ္တည္ရာ ၀မ္းစာရွာေဖြေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ သဘာ၀အရင္းအျမစ္မ်ားကို ၀ါးမ်ိဳလာသည္မွာ ေဒသခံရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားအဖို႕ ဘ၀ရပ္တည္မူ မရႏိုင္ေအာင္ ၿဖစ္လာေနပါျပီ…။ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႕၏ လူ႕အခြင့္အေရးကို က်ဴးေေက်ာ္ ခ်ိဳးေပါက္ခံလာရသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ 

“ေခ်ပခ်က္”

အထက္ပါ မလိုတမာ ေဝဖန္ ေရးသားမွဳသည္ တကယ္ျဖစ္ပ်က္ေနသာ Arakan ၏ ရိုဟင္ဂ်ာ ျဖစ္ရပ္ခံစားမူႏွင့္ လုံး၀ဆန္႕က်င္ေနသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးတို႕ ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ကတည္းက ပိုင္ဆိုင္ လုပ္ကိုင္လာေသာ လယ္ယာေျမမ်ား၊ ဥယ်ာဥ္ျခံေျမမ်ားကို သိမ္းပိုက္ ၀ါးမ်ိဳးေနသည္မွာ ဘဂၤလားမွ ဝင္လာေသာ ဘဂါၤလီ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လူမ်ိဳးမ်ား ၊ ရန္ကုန္ အင္းစိန္ က်ဴးေက်ာ္ ရပ္ကြက္မွ ေနရာခ်ေပးေသာ ဗမာလူမ်ိဳးမ်ား ႏွင့္စစ္အစိုးရတို့ပင္ ျဖစ္သည္။ 

၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ၀န္းက်င္မွ စ၍ ရိုဟင္ဂ်ာ ပိုင္လယ္ယာေျမမ်ား သိမ္းယူကာ တဘက္နိုင္ငံမွဝင္ေရာက္လာေသာဗုဒၶဘာသာ ေမာ့ဂ္ မ်ားအတြက္ အိမ္အသင့္ လယ္္အသင့္ ေျမအသင့္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားက တည္ေဆာက္ေပးေနရသည္။ ဥပမာ ေမာင္ေတာျမိဳ႕ ေတာင္ပိုင္း ႏွင့္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ထိုကဲ့သို႕ စံျပ ေက်းရြာမ်ားကို ေတြ႕ရွိရမည္ျဖစ္သည္။ေမာင္ေတာျမိဳ႕၊ျမိဳ႕မ ကညင္တန္းရွိ မူဆလင္ ဘာသာေရး ေမာရ္ေကာစ္ ဗလီ ေက်ာင္းၾကီးကို ဖ်က္ဆီး၍ မီးသတ္တပ္ဖြဲ ဌါန အျဖစ္အသုံးျပဳေနသည္။ ထိုဗလီေက်ာင္းၾကီး၏ Mehrab ကို အိပ္သာအျဖစ္ သုံးေနသည္။ ေမာင္ေတာျမိဳ႕ အထက္တန္းေက်ာင္း အေနာက္ဘက္ရွိ ရိုဟင္ဂ်ာ အိမ္ျခံမ်ားကို သိမ္းပိုက္ယူခဲ့သည္။ ဘူးသီးေတာင္ျမိဳ႕မွ ေမာင္ေတာျမိဳ႕သို႕ အ၀င္၀တြင္ ရွိေသာ ရိုဟင္ဂ်ာပိုင္ လယ္ေျမမ်ားကို သိမ္းယူျပီး ဘုရားတည္ခဲ့သည္။ အလယ္သံေက်ာ္မွ ျမိဳ႕မ ကညင္တန္း အ၀င္တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းတိုက္ကို ရိုဟင္ဂ်ာတို႕၏ လယ္ေျမမ်ားေပၚတြင္ သိမ္းယူတည္ေထာင္ခဲ့သည္။ 

တဖန္ စစ္ေတြျမိဳ႕ ယဥ္ေက်းမွဳ ျပတိုက္တည္ရွိရာ ေနရာသည္ ရိုဟင္ဂ်ာမူဆလင္တို႕၏ အိမ္ျခံေျမျဖစ္သည္။ စစ္ေတြျမိဳ႕မ ဗလီၾကီး၏ ေျမာက္ဘက္တြင္ မီးေလာင္ရာမွ ဖ်က္ဆီး သြားေသာ ရိုဟင္ဂ်ာပိုင္ အိမ္ယာေျမမ်ားကို သိမ္းယူျပီး လူမ်ိဳး ရခိုင္မ်ားအတြက္ ဆိုင္ခန္း၊ ယဥ္ေက်းမွဳျပတိုက္ စသည္ တို႕ကိုတည္းေဆာက္ေပးခဲ့သည္။ 

ထိုမွတစ္ပါး ၁၉၉၄-ခုႏွစ္တြင္ မင္းျပား ႏွင့္ ေျမာက္ဦးျမိဳ႕နယ္မ်ားမွ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးမ်ား၏ အိမ္ျခံေျမယာမ်ားကို သိမ္းယူးျပီး ထိုရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးမ်ားကို ေမာင္ေတာျမိဳ႕သို႕ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ဘ၀သို႕ ပို႕ေဆာင္ေပးခဲ့သည္။ ထိုမိသားစုမ်ာားကို ယၡဳထက္တိုင္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕ေတာင္ပိုင္းရွိ ေက်းရြာမ်ားတြင္ ေတြ႕ႏိုင္ပါသည္။ 

အထက္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ ခိုင္လုံေသာ အေထာက္အထားမ်ားျဖစ္ၿပီး အမ်ားစုထဲမွ အနည္းအက်ဥ္းကို တင္ျပျခင္းျဖစ္သည္။ 

အထက္ပါ တင္ျပခ်က္မ်ားကို ၾကည္႕ျခင္းအားျဖင့္ လူအခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရသူမ်ားမွာ ရခိုင္ေတြလား ရိုဟင္ဂ်ာေတြလား သိသာႏုိုင္ပါသည္။အစိုးရ ႏွင့္ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႕၏ ေန႕စဥ္မျပတ္ ရက္စက္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္္မွဳကို ခံေနရသူမ်ားမွာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားပင္ၿဖစ္သည္။ ရုိဟင္ဂ်ာ တို့၏ ေနထိုင္ရေဒသ၊ လယ္ယာေျမမ်ား ဥယ်ာဥ္ျခံေျမမ်ား ကိုသိမ္းယူေနသူမ်ားမွာ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ စစ္အစိုးရတို့ပင္ျဖစ္ၾကသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးတို့ ဘ၀ရပ္တည္မူ မရႏိုင္ေအာင္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ကန့္သက္ ဖိႏွိပ္ ရက္စက္ေနသူ မ်ားမွာ ရခုိင္ႏွင့္ စစ္အစိုးရတို့ပင္ ျဖစ္ၾကသည္။ 

“ေနာက္ဆုံး စာပိုဒ္”

ရခုိင္ျပည္ရွိ ဗုဒၶဘာသာ အေဆာက္အအုံမ်ားသည္ ကမၻာ့ ယဥ္ေက်းမွဳပိုင္ အေဆာက္အအုံးမ်ား ျဖစ္ပါသည္။လူရမ္းကား လူလိမ္ ဘဂၤလီတစ္ခ်ိဳ့ေၾကာင့္ ရခိုင္ၿပည္ရွိ ဗုဒၶသာသနာ အေဆာက္အအုံးမ်ားသည္ ေပ်ာက္ကြယ္ရေတာ့မည္…။ 




“ေခ်ပခ်က္”

ယခုမ်က္ေမွာက္ကာလတြင္ မည္သည္႕ ရခိုင္ဘာသာေရး အေဆာက္အအုံးမ်ားကို တစ္ျခား ရခိုင္မဟုတ္ေသာ လူမ်ိဳးမ်ားမွ ဖ်က္ဆီးျခင္း မရိွပါ။ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား ႏွင့္ စစ္အစိုးရ ပူးေပါင္း၍ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳး အိစၥလာမ္ဘာသာ၀င္တို႕၏ ဗလီေက်ာင္းမ်ား၊သမိုင္း၀င္ေနရာမ်ားကို ဖ်က္ဆီးျခင္းမ်ား၊သိမ္းပိုက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္လာခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း(၅၀)ေက်ာ္သြားျပီးျဖစ္သည္။ 

ဥပမာျပရလွ်င္ ေမာင္ေတာျမိဳ႕ ျမိဳ႕မကညင္တန္းရွိ ေမရ္ေကာစ္ ဗလီၾကီး၊ေျမာက္ပုိင္း ႏွင့္ ေတာင္ပိုင္းရွိ ဗလီေက်ာင္းမ်ား၊ေျမာက္ဦးျမိဳ႕ရွိ စႏီၵခန္ ဗလီၾကီးမ်ားကို စစ္အစိုးရ အဆက္ဆက္က ပ်က္စီးျပီး ရုိဟင္ဂ်ာ သမိုင္း၀င္ အမွတ္အသားမ်ားကို တိမ္ေကာ ေမွးမိွန္ သြားေအာင္ ျပဳလုပ္လွ်က္ရွိေနသည္။ယၡဳ စစ္ေတြျမိဳ႕ ေလာကနႏၵာ ဘုရားတည္ရွိရာ ေနရာသည္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာမူဆလင္မ်ား၏ အိမ္ယာေျမမ်ား၊ ဗလီေက်ာင္းမ်ားကို ဖ်က္ဆီးသိမ္းပိုက္ျပီး ဘုရားတည္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ 

သမိုင္း၀င္သာသနာ့ အေဆာက္အအိုမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္ေအာင္ ၾကံစည္ဖန္တီးေနသူမ်ားမွာ ရခိုင္ပဲလား….စစ္အစိုးရနဲ႕ရခိုင္ပဲလား…. သိသာျမင္ရွဳႏိုင္ေပသည္။ 

ထို့ေၾကာင့္ အနည္းဆုံး ႏွစ္ေပါင္း (၁၂၀၀) ခန့္ကပင္ Arakan တြင္ရွိေနေသာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ Arakanese Rohingya ဟုမသုံးႏွိင္လွ်င္ ရခိုင္မ်ားသည္လည္း Arakanese ဟုမသုံးႏိုင္ေပ။ ရုိဟင္ဂ်ာ သည္ဘင္ဂါလီ ျဖစ္လ်ွင္ ရခိုင္မ်ားသည္ သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ားအရ ရိုဟင္ဂ်ာ ထက္ေစာ၍ Indian ကုလားဘင္ဂါလီ ျဖစ္သည္။ 

အထက္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေထာက္ရွဳျခင္း အားျဖင့္ ရခိုင္တိုင္ရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီမွ ထုတ္ျပန္ေသာ ေၾကျငာခ်က္သည္ အေျခအျမစ္ မရွိ၊လူမ်ိဳးေရး မုန္းတီးမူ၀ါဒီမ်ား၏ လုပ္ရပ္သာျဖစ္ေၾကာင့္ သက္ေသျပအပ္ပါသည္။ 

Sources:
Rohingyas are not British era settlers, summery of the facts from the Rohingyas of Arakan,AFK Jilani
A Short History of Rohingyas and Kamans of Burma, M.A Tahir Ba Tha (translated by A.F.K Jilani, edited by Mohd. Ashraf Alam)
ကိုယ္ေတြ.ျဖစ္ရပ္မ်ား





  1. Bravo....
    အခုလို မသမာလူတစ္စုရဲ့သမိုင္းလိမ္လည္လွည့္ျဖားမွူကို ထိထိမိမိေခ်ပတာကိုအရမ္းအာရေက်နပ္ပါတယ္၊

  2. မင္းတို ့ တိုင္းျပည္လိုခ်င္ရင္ ဗမာအစိုးရကို နိုင္ေအာင္တိုက္ မင္းတို့နိုင္ရင္ ရခိုင္ျပည္မေျပာနဲ့ ျမန္မာတိုင္ငံလံုးကို ရမွာ

  3. ေၾသာ္...ၾကိုးစားကတ္ပါေမ...ရယ္.... .ေနပါေစ....ဘာမွမလုိခ်င္ဘူးကြယ္....ခ်စ္ရသူမင္းတစ္ေယာက္သာ...တို့အသည္းစြဲ...။ ငါတို.ရခိုင္ျပည္ကိုလဲ မလိုခ်င္၊ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးကိုလဲ မလိုခ်င္...ငါတို့ေတြဘိုးဘြား ေတြေနထိုင္လာ ခဲ့တဲ့ ေနရာေလး မွာရပိုင္ခြင့္ေတြနဲ့ လြတ္လြတ္ လပ္လပ္..sister community နဲ့ေအးေအး ခ်မ္းခ်မ္း ေနထိုင္နုိင္ဖို့ ကိုပဲ ငါတို့လိုိလား တယ္...ok ရွင္းျပီလား...

  4. Now, the whole world knows who are lying. As long as there are bigots and chavinists among the people of Myanmar, it can never be a peaceful and a developed nation. That's what Junta wants from people. I wonder why Rakhines are so hostile towards Rohingyas. As far as I am concerned, they are not given even humanely treatment. After all, they are also humen and they also have same hope in their lives the way we have in ours.

  5. ေကာင္းလြန္လို ဘယ္လိုေၿပာရမွာေတာင္ မသိဘူး×××သိပ္ေကာင္း×××ေကာင္းမွေကာင္း ×××ဆက္လက္ၿပီ ပို ၾကိဳးစားေပးၾကပါ ×××သူတို့ လွဳပ္ရွားမွဳေတြ သိပ္ၿမန္ေနတယ္၊၊သတိထား
    ၾကပါ။
    SN/YN

  6. သမိုင္းဆိုတာကိုေျပာဖို႕ ေခတ္ျပိဳင္မွတ္တမ္းအေထာက္အထား (contemporary evidence) လိုပါသည္။ ဥပမာ- ပုဂံေခတ္ ေအဒီ ၁၁ ရာစုက အျဖစ္အပ်က္ကို ေျပာရန္ ေအဒီ ၁၁ ရာစုက ေရးခဲ့ေသာ(သို႕မဟုတ္) ေအဒီ ၁၁ ရာစုက ရွိခဲ့ေသာ မူလဘူတ ရုပ္ၾကြင္း သက္ေသ ရွိရပါမည္။ သမိုင္းပညာရပ္တြင္- ၁၁ ရာစု ပုဂံေခတ္အေၾကာင္းကို ၁၆ ရာစု တြင္ေရးသည့္ မွတ္တမ္းမ်ားကို ကိုုးကားျပီး သက္ေသျပပိုင္ခြင့္ မရွိပါ။ ေအဒ ီ၈ ရာစုအေၾကာင္းကို ေအဒီ ၁၉ ရာစုတြင္ ေရးသည့္စာမ်ားကို ကိုးကားျပီး သက္ေသျပလို႕ မရပါ။ (ဤအခ်က္ကို သမိုင္းပညာရပ္အား အေျခခံအဆင့္ ေလ့လာဖူးသူတိုင္း သိပါသည္)။ contemporary edivence ကို မကိုးကားႏိုင္သည့္ ေရးသားခ်က္မ်ားကို ဒ႑ာရီ အဆင့္ထက္ တစ္ဆင့္တိုးျပီး သတ္မွတ္ရန္ သမိုင္းပညာရပ္က မတတ္ႏိုင္ပါ။ contemporary evidence ဆိုတာ ဘာမွန္းမသိဘဲ (သို႕မဟုတ္) လံုး၀ နားမလည္ဘဲ ေရးသားသူမ်ားကေတာ့ သမိုင္းဘာသာရပ္တြင္ အေျခခံ သူငယ္တန္းအဆင့္ပင္ မရွိသူမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ သမိုင္းပညာ မူၾကိဳအဆင့္ျဖင့္ ေရးသားသည့္ စာမ်ားမွာ ပညာရပ္နယ္ပယ္တြင္ ဟာသ ျဖစ္ေနတတ္ပါသည္။

Write A Comment

Rohingya Exodus